Ryzalit

Widok zamku w Pęzinie z zaznaczonym ryzalitem, pseudoryzalitem i wykuszem

Galeria: przykłady ryzalitu

Ryzalit Zakładu Przyrodoleczniczego „Karol” w Długopolu-Zdroju

Ryzalit pałacu w Ławicy

Pseudoryzalit poczty w Strzelinie

Ryzalit – występ z lica w elewacji budynku w jego części środkowej, bocznej lub narożnej, prowadzony od fundamentów po dach, stanowiący jego organiczną część.

W rzucie poziomym ryzalit może mieć kształt prostokąta lub półkola. Popularny od renesansu w architekturze pałaców, później stosowany także przy budowie domów wielorodzinnych. W budynkach reprezentacyjnych w środkowym ryzalicie fasady znajduje się główne wejście do budowli, natomiast w tylnej elewacji wyjście na taras lub ogród.

Ryzalit ożywia elewację i zwiększa powierzchnię pomieszczeń. Płaski, nieznacznie wystający przed lico sąsiadującej ściany ryzalit określany bywa jako pseudoryzalit. Silnie wysunięte i wyraźnie wyodrębnione partie budynku stanowią natomiast skrzydła.

Zobacz też

• loggia
• apsyda
• portyk
• wykusz
• kryptoportyk

Bibliografia

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 139. ISBN 83-85001-89-1.