Rzęsistek policzkowy

Rzęsistek policzkowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	protisty
Typ	Metamonada
Gromada	Parabasalia
Rząd	Trichomonadida
Rodzina	Trichomonadidae
Rodzaj	rzęsistek
Gatunek	Rzęsistek policzkowy
Nazwa systematyczna
Trichomonas tenax

Rzęsistek policzkowy (Trichomonas tenax) - kosmopolityczny wiciowiec wywołujący rzęsistkowicę (trichomonosis) jamy ustnej. Występuje tylko w postaci trofozoitu.

Budowa

Trofozoit o zmiennym kształcie, najczęściej owalnym, okrągłym lub gruszkowatym. Długość 5-15 µm. Szerokość 3-11 µm.

Występowanie

Cały świat.

Występuje na dziąsłach, w szczelinach między zębami, zmianach próchniczych zębów i migdałkach podniebiennych.

Chorobotwórczość

T. tenax wywołuje rzęsistkowicę jamy ustnej. Objawy podmiotowe:

• suchość w jamie ustnej
• pieczenie jamy ustnej
• bóle samoistne
• bóle przy połykaniu

Objawy przedmiotowe stwierdzane badaniem:

• kieszonki patologiczne
• zapalenie języka
• ogniska zapalne w błonie śluzowej jamy ustnej

Wykrywanie

Istnieje wiele metod wykrywania rzęsistka językowego:

• preparaty bezpośrednie (kropla zwykła lub wisząca 0.9% roztworu NaCl) z materiału zeskrobanego z błony śluzowej policzka, dziąseł lub przestrzeni międzyzębowych
• preparaty utrwalone metanolem i barwione barwnikiem Giemsy
• hodowla na pożywce z treścią jamy ustnej przepłukaną 0.9% roztworem NaCl

Profilaktyka, zwalczanie i leczenie

Zapobieganie polega na utrzymaniu higieny jamy ustnej, leczeniu próchnicy zębów, chorób przyzębia, chorób błony śluzowej jamy ustnej i przewlekłego zapalenia migdałków podniebiennych. Pomocna jest też częsta wymiana szczoteczek do mycia zębów.

Leczenie polega na stosowaniu:

• natamycyny
• pochodnych 5-nitroimidazolu

Zobacz też

• rzęsistek pochwowy

Bibliografia

• Jolanta Morozińska-Gogol: Parazytologia medyczna. Kompendium. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2016, s. 320. ISBN 978-83-200-5140-7.