Rzeżusznik piaskowy

Rzeżusznik piaskowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	rzodkiewnik
Gatunek	rzeżusznik piaskowy
	Nazwa systematyczna
	Arabidopsis arenosa (L.) Lawalrée; Bull. Soc. Roy. Bot. Belgique 92: 242 (1960)
Synonimy
	Arabis arenosa (L.) Scop.; Cardamine arenosa (L.) Roth; Cardaminopsis arenosa (L.) Hayek; Sisymbrium arenosum L.; Stenophragma arenosum (L.) B.Fedtsch.;
	Arabis arenosa (L.) Scop.; Cardamine arenosa (L.) Roth; Cardaminopsis arenosa (L.) Hayek; Sisymbrium arenosum L.; Stenophragma arenosum (L.) B.Fedtsch.;

Rzeżusznik piaskowy, gęsiówka piaskowa (Arabidopsis arenosa (L.) Lawalrée^[4]) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych. Występuje w Europie od Francji po Ukrainę i zachodnią Rosję oraz od Danii i krajów bałtyckich na północy, po Włochy i Bułgarię na południu. Poza tym jako introdukowany rośnie na pozostałym obszarze zachodniej, północnej i wschodniej Europy oraz na Syberii^[3]. W Polsce jest to gatunek pospolity.

Morfologia

Pokrój

Łodyga: W odróżnieniu od rzeżusznika Hallera bez rozłogów. W dolnej części roślina jest odstająco owłosiona.
Liście: Odziomkowe ułożone są w rozetkę, pierzastowcięte lub gruboząbkowane z 4–12 grubymi ząbkami. Górne liście łodygowe są lancetowate, zatokowo-ząbkowane lub całobrzegie.
Kwiaty: Przeważnie białe, rzadziej bladoliliowe lub czerwonawe, na szypułkach do 5 mm długich. Kwitnie od kwietnia do czerwca.
Owoc: Odstające pod prostym kątem lub nieco zwieszone łuszczyny o szerokości 0,6–1 mm.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub dwuletnia, hemikryptofit. Siedlisko: suche łąki, przydroża, miejsca piaszczyste. W uprawach rolnych jest chwastem. W Tatrach występuje aż po piętro alpejskie.

Zmienność

W Polsce występuje w dwóch podgatunkach^[5]:

rzeżusznik piaskowy Borbasa (Arabidopsis arenosa subsp. borbasii (Zapał.) O’Kane & Al-Shehbaz ≡ Cardaminopsis arenosa (L.) Hayek subsp. borbasii Zapał.). W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Thlaspietalia rotundifolii^[6].
rzeżusznik piaskowy typowy (Arabidopsis arenosa subsp. arenosa ≡ Cardaminopsis arenosa (L.) Hayek subsp. arenosa).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Arabidopsis arenosa (L.) Lawalrée. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-25].
↑ Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39–91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 49, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).

[powo-3] Arabidopsis arenosa (L.) Lawalrée. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-25].

[4] Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39–91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.

[checklist-5] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 49, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne