Rzeczpospolita

Rzeczpospolita – staropolskie określenie państwa o republikańskim ustroju politycznym (z łac. Res Publica = republika, rzeczpospolita)

Rzeczpospolita w określeniach dotyczących państwa polskiego:

• Rzeczpospolita Polska – państwo polskie w latach 1918–1945, od 30 grudnia 1989
  • Rzeczpospolita (I Rzeczpospolita) – państwo polskie od roku 1454, od 1569 Rzeczpospolita Obojga Narodów, istniejące do roku 1795
  • Rzeczpospolita szlachecka – jedno z określeń Rzeczypospolitej Obojga Narodów
  • II Rzeczpospolita – odrodzone państwo polskie, istniejące w latach 1918–1945. Oficjalnie Rzeczpospolita Polska
  • Rzeczpospolita Polska – oficjalna nazwa PRL w latach 1944–1952
  • Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL) – oficjalna nazwa Polski w latach 1952–1989 (1944-1952 – Rzeczpospolita Polska)
  • III Rzeczpospolita – używana nazwa Polski od 30 grudnia 1989 roku. Urzędowo Rzeczpospolita Polska

Rzeczpospolita w innych pojęciach i określeniach związanych z historią Polski:

• Rzeczpospolita Pawłowska – republika samorządowa na Wileńszczyźnie w II poł. XVIII w.
• Rzeczpospolita Mosińska – pięciodniowa, niepodległa republika polska z 1848 roku
• Rzeczpospolita Zakopiańska – państwo istniejące przez ok. 1 miesiąc na terenie Zakopanego pod koniec 1918 roku
• Rzeczpospolita Trojga Narodów – koncepcja polityczna z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów
• Rzeczpospolita Kazimiersko-Proszowicka – inna nazwa Republiki Pińczowskiej
• Rzeczpospolita Krakowska – inna nazwa Wolnego Miasta Kraków
• IV Rzeczpospolita – slogan polityczny

Czasopisma

• „Rzeczpospolita” – dziennik założony przez Ignacego Jana Paderewskiego wydawany w latach 1920–1931
• „Rzeczpospolita Polska” – podziemny miesięcznik wydawany w latach 1941–1945, organ Delegatury Rządu na Kraj
• „Rzeczpospolita” – dziennik wydawany w latach 1944–1950, organ Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
• „Rzeczpospolita” – jeden z największych dzienników o zasięgu ogólnopolskim wydawany od 1982

Twórczość literacka

• Rzeczpospolita – alternatywne określenie dialogu „Państwo” Platona
• Rzeczpospolita Babińska – szlacheckie stowarzyszenie literacko-satyryczne, działające w latach 1568–1677
• Rzeczpospolita Obojga Narodów – cykl esejów Pawła Jasienicy poświęconych historii Polski przedrozbiorowej

Inne

• Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita – polskie wydawnictwo

Zobacz też

Występowanie tekstu „rzeczpospolita” w tytułach artykułów i w przekierowaniach