Sójka (powiat olsztyński)

Sójka

osada
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Stawiguda
Strefa numeracyjna	89
Tablice rejestracyjne	NOL
SIMC	1046850
Położenie na mapie gminy Stawiguda Sójka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Sójka
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sójka
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego Sójka
53°40′00″N 20°30′36″E/53,666667 20,510000

Sójka (dawniej Sojka, niem. Soyka) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda^[1], na terenie rezerwatu Las Warmiński. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Osada znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Położona nad rzeką Łyną, ok. 7 km na wschód od Stawigudy, na północ od jeziora Ustrych. Po osadzie pozostały tylko polany w lesie, fragmenty fundamentów, brukowana droga i przyczółki mostowe, a po młynie resztki pali w rzece.

Historia

Pierwotnie była zapisana pod pruską nazwą Estrich (1597 r., 1591 r,. 1603 r.), co oznacza klepisko, posadzka kamienna (nazwa zachowała się w nazwie jeziora Ustrych). Polska nazwa (Soyka) występuje od XVII w., naprawdopodobniej pochodzi od nazwiska młynarza. Najwcześniej pojawia się nazwa w odniesieniu do rzeki Esterichsvlis (1378 r.). Obecne jezioro Ustrych, przy wypływie rzeki Łyny, ma sztuczną groblę. Funkcjonuje tu elektrownia wodna. Możliwe, że pierwotnie było to określenie kamienistego odcinka rzeki Łyny a jezioro powstało po wybudowaniu młyna (w miejscu tego młyna jest obecnie elektrownia). Młyn Sójka położony był poniżej (ok. 1 km) obecnej elektrowni wodnej i ujścia Łyny z jeziora Ustrych.

W 1615 w dokumentach osada zapisana jako Soykenmuhle, później Soyka (1673 r.), Soika Mühle (1819 r.), Soyka (1820 r.), Sójka (1879 r.).

Młyn Sójka (w górę rzeki Łyny od Rusi, obecnie na terenie rezerwatu Las Warmiński) po raz pierwszy został odnotowany w dokumentach w XV w. W 1596 Kapituła Warmińska sprzedała młyn Tomaszowi Ciborzykowi. W czasie wojen szwedzkich (1626–1630) młyn został zniszczony, podobnie było w roku 1656. Młyn uwieczniony na zdjęciu z 1902 r.

W opracowaniu z 1987 r. osada Sójka określana jest jako „dawniej młyn teraz leśniczówka”.

Przypisy

Bibliografia

• „Ruś nad Łyną”, Olsztyn 2004, Agencja WIT, ISBN 83-89741-15-6.
• Anna Pospiszyl, Toponimia południowej Warmii. Nazwy miejscowe. Pojezierze, Olsztyn, 1987, ISBN 83-7002-289-8.