Sąd Najwyższy (Monako)

Monako Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Monako Ustrój polityczny Ustrój polityczny Monako Konstytucja Konstytucja Monako Władza ustawodawcza Rada Narodowa Monarcha Książę Władza wykonawcza Minister stanu Rada Rządowa Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Najwyższy Prokurator generalny Kontrola państwowa Kontrola państwowa Audytor generalny Samorząd terytorialny Podział administracyjny Monako Samorząd terytorialny Partie polityczne Partie polityczne Po pierwsze! Priorytet Monako Horyzont Monako Unia Monakijska Wybory Wybory parlamentarne: 2018 Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Departament Spraw Zagranicznych Księstwa Monako Wikiprojekt Polityka

Sąd Najwyższy (fr. Tribunal Supreme) – sąd najwyższej instancji w Monako, wymierzający sprawiedliwość w imieniu Księcia Monako^[1].

Historia

Powstał na mocy konstytucji z 5 stycznia 1911 roku, którą napisali francuscy prawnicy (Louis Renault, André Weiss i Jules Roche). Zgodnie z jej zapisami, Sąd Najwyższy powstał w celu stania na straży praw i wolności obywateli. Tym samym, jest najstarszym sądem konstytucyjnym na świecie^[2].

Członkowie

Sąd składa się z pięciu członków i dwóch zastępców. Ich kadencja trwa 8 lat i jest nieodnawialna. Według artykułu 2 Suwerennego Rozporządzenia nr 2.984 z 16 kwietnia 1963, by móc zostać członkiem Sądu Najwyższego należy mieć co najmniej 40 lat i wyróżniać się ponadprzeciętną kompetencją wśród prawników^[3].

Członkowie Sądu są mianowani przez Księcia, przy czym:

• jeden członek i jeden zastępca są przedstawiani przez Radę Narodową spoza jej grona;
• jeden członek i jeden zastępca są przedstawiani przez Radę Stanu spoza jej grona;
• jeden członek przedstawiany przez Radę Korony spoza jej grona;
• jeden członek przedstawiany przez Trybunał Apelacyjny spoza jego grona;
• jeden członek przedstawiany przez Sąd cywilny pierwszej instancji spoza jego grona.

Każdy z wymienionych organów przedstawia po dwóch kandydatów na każde stanowisko. Książę ma prawo nie zaakceptować proponowanych kandydatów i zażądać przedstawienia nowych. Mianuje on także Przewodniczącego Sądu Najwyższego^[4].

Obecnie w Sądzie orzekają następujący sędziowie (stan na dzień 9 sierpnia 2020 roku)^[3]:

Kompetencje

Materie konstytucyjne

Sąd orzeka suwerennie w sprawach zgodności z przepisami konstytucyjnymi lub ustawami regulaminu wewnętrznego Rady Narodowej, a także w sprawach skarg o stwierdzenie nieważności, zbadanie ważności i odszkodowania, których przedmiotem jest naruszenie praw i wolności, o których mowa w tytule III ("Wolności i prawa podstawowe") konstytucji Księstwa Monako^[5].

Materie administracyjne

Sąd orzeka suwerennie w sprawach skarg o stwierdzenie nieważności z powodu nadużycia władzy, wniesionych przeciwko rozstrzygnięciom różnych władz administracyjnych oraz Ordonansom Władcy wydanym w celu wykonania ustaw, oraz w sprawie przyznawania odszkodowań, które z nich wynikają. Także w sprawach skarg kasacyjnych wniesionych przeciwko orzeczeniom sądów administracyjnych wydanych w ostatniej instancji i w sprawach skarg o ustalenie wykładni, skarg o zbadanie ważności rozstrzygnięć różnych władz administracyjnych i Ordonansów Władcy przyjętych w celu wykonania ustaw^[5].

Sposób i zasady działania

Działanie

Organizacja i funkcjonowanie Sądu Najwyższego są określane przez Ordonans Władcy, a w szczególności wymagania w zakresie kwalifikacji wymaganych od jego członków, zakazu łączenia stanowisk, statusu członków Sądu, zasady rotacji członków sekcji administracyjnej, procedur przed Sądem, skutków odwołań i orzeczeń, procedur i skutków sporów kompetencyjnych oraz niezbędnych zarządzeń tymczasowych^[6].

Orzekanie

Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawy w pełnym składzie 5 członków, lub w składzie sekcji administracyjnej, złożonej z 3 członków.

Orzekanie w pełnym składzie ma miejsce:

• w materiach konstytucyjnych;
• jako sędzia w sporach kompetencyjnych;
• w materiach administracyjnych w wyniku przekazania sprawy.

W składzie sekcji administracyjnej orzeka we wszystkich pozostałych przypadkach^[7].

Przypisy