Sądownictwo w Toruniu

Sądownictwo w Toruniu

Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Dziedzina	Sądownictwo
Adres	Toruń
brak współrzędnych

Sądownictwo w Toruniu – sądy, instytucje i wydarzenia związane z sądownictwem w Toruniu.

Charakterystyka

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Gmach dawnego Pruskiego Sądu Rejonowego (Landsgericht), obecnie Sąd Okręgowy

Pruski Sąd Okręgowy (Königliches Amstgericht)

Dawna siedziba Policji Miejskiej i Aresztu, obecnie Urząd Miasta Torunia

Protest obywatelski „w obronie sądów”, przed Sądem Okręgowym w Toruniu

Sąd Rejonowy przy ul. Warneńczyka, 2021 rok

Prokuratura rejonowa – Toruń Centrum-Zachód

Budynek Kujawsko-Pomorskiej Izby Adwokackiej w Toruniu

Dawny Sąd Rejonowy (I Wydział Cywilny)

Areszt Śledczy Toruń

Toruń to ważny i prężny ośrodek prawniczy w Polsce. To na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika kształci się od blisko 80 lat przeszłych sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy i innych, a cały rozległy proces dydaktyczny i naukowy prowadzi na 26 katedrach aktualnie blisko 120 nauczycieli akademickich, w tym 20 profesorów tytularnych, 13 doktorów habilitowanych na stanowisku profesora UMK i 6 doktorów habilitowanych^[1].

Historia

Najważniejsze fakty z dziejów toruńskiego sądownictwa^[2][3][4]:

W Królestwie Prus (1793-1806), (1815-1920)

• 1793 - na terenie Królestwa Pruskiego wprowadzono Powszechne Prawo Krajowe dla Państw Pruskich zwane Landrechtem Pruskim, stanowiące powszechny kodeks prawny, którego przepisy (w części) obowiązywały aż do 1900 roku
• 1797 - prawo pruskie rozciągnięto na teren Prus Zachodnich, co skutkowało zniesieniem tu dotychczasowego prawa polskiego
• 1866 - wybudowano więzienie miejskie, obecnie Areszt Śledczy
• 1870 - powstał gmach na potrzeby Pruskiego Sądu Rejonowego (Landsgericht), obecnie Sąd Okręgowy
• 1900 - otwarto Sąd Okręgowy (Königliches Amstgericht), obecnie Sąd Rejonowy
• 1902 - wybudowano nową siedzibę Policji Miejskiej i Aresztu, obecnie Urząd Miasta Torunia

Okres międzywojenny (1920-1939)

• 1920 - rozpoczęto organizowanie sądownictwa polskiego na terenie Torunia (sądownictwo powszechne, oparte na trzech filarach: cywilnym, karnym i administracyjnym było wzorowane na prawie pruskim)
• 1920 - utworzono Sąd Okręgowy, Sąd Administracyjny oraz Sąd Apelacyjny (istniał do 1933 roku)
• 1 stycznia 1929 - w miejsce Sądu Powiatowego utworzono Sąd Grodzki
• 1938 - reaktywowano Sąd Apelacyjny i rozpoczęto budowę gmachu na jego potrzeby (obecnie siedziba Wydziału Fizyki, Astronomii i informatyki stosowanej)

Okres PRL (1945–1989)

• luty 1945 - rozpoczęto organizowanie sądownictwa w powojennym w Toruniu, utworzono wówczas: Sąd Grodzki, Sąd Wojewódzki i Sąd Apelacyjny
• 1945 - wraz z powołaniem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika utworzono Wydział Prawno-Ekonomiczny, obecnie Wydział Prawa i Administracji^[5]
• 6 listopada 1945 - powołano do życia tymczasową Okręgową Radę Adwokacką w Toruniu
• kwiecień 1949 - przeniesiono siedzibę Sądu Apelacyjnego z Torunia do Bydgoszczy
• 1950 - przeniesiono Izbę Adwokacką z Torunia do Bydgoszczy
• 1951 - w wyniki reformy sądownictwa powszechnego w Polsce Sąd Grodzki przekształcono w Sąd Powiatowy
• 1953 - utworzono zespół adwokacki
• 1975 - po reformie administracyjnej kraju utworzono Sąd Wojewódzki dla województwa toruńskiego, zlikwidowano Sąd Powiatowy, tworząc w jego miejsce Sąd Rejonowy oraz przywrócono Izbę Adwokacką w Toruniu dla województw toruńskiego i włocławskiego
• 1981 - utworzono Stowarzyszenie Adwokatów i Aplikantów Adwokackich Okręgu Kujawsko-Pomorskiego
• 27 grudnia 1984 - 7 lutego 1985 – w Sądzie Wojewódzkim odbył się starannie wyreżyserowany przez władze PRL proces zabójców ks. Jerzego Popiełuszki

Po 1989 roku

• 20 czerwca 1992 - utworzono Regionalny Oddział Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, obecnie Polska Izba Biegłych Rewidentów - Regionalny Oddział w Toruniu^[6]
• 1 stycznia 1999 - utworzono Sąd Okręgowy (dawniej Sąd Wojewódzki)
• 2008 - Toruńska Okręgowa Rada Adwokacka podjęła uchwałę o przywrócenie Sądu Apelacyjnego w Toruniu^[7]
• 2009 - zorganizowano 90-lecie Adwokatury Polskiej
• 2010 - otwarto Ośrodek Readaptacyjny "Mateusz"^[8]
• 2015 - otwarto Centrum Sprawiedliwości Naprawczej^[9]
• 16 lipca 2017 - pod Sądem Okręgowym zorganizowano tzw. „łańcuch światła i czystych intencji”^[10]
• 24 listopada 2017 - przed Sądem okręgowym odbyła się pikieta pod hasłem "3xW: Wolne sądy, wolne wybory, wolna Polska"^[11]
• 11 czerwca 2018 - zorganizowano protest przed Sądem Okręgowym pod hasłem: „Europo, nie odpuszczaj”^[12]
• 20 lipca 2018 - rozpoczęto budowę nowej siedziby dla Sądu Rejonowego^[13]
• 14 września 2018 - w Toruniu zorganizowano dwudniowe obchody 100-lecia Odrodzonej Adwokatury Polskiej^[14]
• 18 maja 2019 - w siedzibie Archiwum Państwowego zorganizowano wystawę pt. „Sądownictwo w Prusach Zachodnich w XIX i na początku XX w”
• czerwiec 2019 - powołano do życia Punkt Okręgowy Ośrodka Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem^[15]
• kwiecień 2020 - otwarto oddział Centrum Praw Kobiet^[16]
• 25 października 2021 - otwarto nowy gmach Sądu Rejonowego^[17]

Sądy i instytucje związane z sądownictwem

W Toruniu swoją siedzibę mają^[18]:

Więziennictwo

W Toruniu znajduje się Areszt Śledczy. Zlokalizowany jest w samym środku Zespołu Staromiejskiego, w zabytkowej neogotyckiej rotundzie.

Przypisy