Sędzin
| Artykuł | 52°44′3″N 18°34′30″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°40'N, 18°33'E, 52°44'6.76"N, 18°34'32.59"E |
| - błąd | 20384 m |
| Odległość | 599 m |
| wieś | |
 Kościół pw. św. Mateusza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) | 258[1] |
| Strefa numeracyjna | 54 |
| Kod pocztowy | 87-706[2] |
| Tablice rejestracyjne | CAL |
| SIMC | 0872183 |
Położenie na mapie gminy Zakrzewo _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Zakrzewo") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
Położenie na mapie powiatu aleksandrowskiego  | |
 52°44′03″N 18°34′30″E/52,734167 18,575000 | |
Sędzin (przed ustaleniem obowiązującej ortogfafii Zandyno, Sandzyno) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Zakrzewo[3][4], przy drodze numer 266 prowadzącej z Konina przez Radziejów i Aleksandrów Kujawski do Ciechocinka.
Podział administracyjny
Wieś duchowna Sędzino położona była w 1785 roku w województwie inowrocławskim[5]. Sandzino było wsią prebendalną płockiej kapituły katedralnej w 1542 roku[6]. Do 1954 roku istniała gmina Sędzin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Wieś sołecka – zobacz jednostki pomocnicze gminy Zakrzewo w BIP[7].
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 258 mieszkańców[1]. Jest czwartą co do wielkości miejscowością gminy Zakrzewo.
Historia wsi
Pierwsza wzmianka o Sędzinie (Zandynie) pochodzi z 1252 r. z przywileju dla wsi nadanego przez księcia kujawskiego Kazimierza. W 1366 r. Jacussius de Sandzyno jest kanonikiem płockim[8].
W drugiej połowie XIX wieku, Kolonia Sędzina miała obszar 1445 mórg włościańskich (około 808,9 ha) i 207 mieszkańców, a wieś Sędzin i folwark miały 240 mieszkańców. We wsi Sędzin powierzchnia gruntów włościańskich wynosiła 191 mórg i 1184 mórg folwarcznych. W tym czasie w majątku ziemskim w Sędzinie było 19 budynków murowanych i 12 drewnianych. W Sędzinie był wiatrak i olejarnia.
W latach 1913–1918 u miejscowego kowala zawodu uczył się Franciszek Beciński. W 1929 r. w Sędzinie (wraz z kolonią Sędzina) było 580 mieszkańców. W XIX wieku i do 1954 r. Sędzin był siedzibą gminy Sędzin do której należały m.in: Adolfin, Bodzanowo, Byczyna, Dęby, Gęsin, Gosławice, Kłonowo, Koszczały, Krzywosądz, Michałowo, Przysiek, Rokitki, Skibin, Szczeblotowo, Ujma Duża i Zakrzewo.
Parafia
Parafia św. Mateusza Apostoła w Sędzinie należy do dekanatu radziejowskiego w Diecezji Włocławskiej. Data powstania parafii nie jest znana. Obecny drewniany kościół w Sędzinie wybudowany został w 1750 r. Kościół był restaurowany w 1842 r., w tym czasie wybudowano murowaną plebanię krytą dachówką.
W czasie II wojny światowej kościół był zamknięty. Miejscowy proboszcz ks. Wojciech Kmieć nie trafił do obozu koncentracyjnego, jak księża z sąsiednich parafii, tylko dlatego, że miał już 86 lat. Po wyrzuceniu z plebanii znalazł schronienie u nauczyciela Bonifacego Zielonki, który później był asystentem w Katedrze Prehistorii na UMK w Toruniu.
Parafia Sędzin w 2019 roku liczyła ok. 1000 parafian. Proboszczem jest ks. Karol Kaczewiak[9].
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisany jest drewniany kościół parafialny pw. św. Mateusza z poł. XVIII w., nr rej.: A/448 z 1.06.1955 i z 17.02.1981.
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 7 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-21].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Karol de Perthées, Mapa województwa brzesko-kujawskiego i inowrocławskiego, 1785 r.
- ↑ Antoni Julian Nowowiejski, Płock : monografia historyczna, [1930] s. 334.
- ↑ Biuletyn informacji publicznej Gminy Zakrzewo. Urząd Gminy w Zakrzewie. [dostęp 2014-08-21].
- ↑ Sędzin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 465.
- ↑ Św. Mateusza Apostoła, Diecezja Wrocławksa [dostęp 2019-05-29] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 5 [dostęp 2016-08-15].
Bibliografia
- Sędzin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 465.
_COA.svg)
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Aleksandrów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 52.94 N
- S: 52.62 N
- W: 18.49 E
- E: 18.95 E
Autor: Krystian1122, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sędzin - kościół parafialny pw. św. Mateusza, drewn., poł. XVIII w.
Autor:
Mapa gminy Zakrzewo, Polska