Sławomir Wierzcholski

Sławek Wierzcholski
ilustracja
Imię i nazwisko

Sławomir Ignacy[a] Wierzcholski

Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1958
Toruń

Instrumenty

harmonijka, gitara

Typ głosu

bas-baryton

Gatunki

blues

Instrument
harmonijka usta, HOHNER, Special 20
Zespoły
Nocna Zmiana Bluesa
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa

Sławomir Ignacy[a] Wierzcholski, znany również jako Sławek Wierzcholski (ur. 19 kwietnia 1958 w Toruniu) – wirtuoz harmonijki ustnej, wokalista, autor tekstów i muzyki, dziennikarz radiowy i prasowy. Założyciel grupy Nocna Zmiana Bluesa. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV[1].

Edukacja

Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W późniejszych latach był wolnym słuchaczem z historii jazzu na Uniwersytecie Indiana w Bloomington w USA[2].

Kariera i osiągnięcia muzyczne

Sławomir Wierzcholski (wśród muzyków znany bardziej jako Sławek) rozpoczął przygodę z muzyka w ósmej klasie szkoły podstawowej, uczęszczając na zajęcia nauki gry na gitarze w "Domu Harcerza" w Toruniu. [2].

Nocna Zmiana Bluesa, od lewej: Wiesław Kryszewski, Grzegorz Minicz, Sławek Wierzcholski, Piotr Dąbrowski, Witold Jąkalski

W 1982 roku, jako student Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika założył grupę Nocna Zmiana Bluesa, której jest nadal liderem i z którą dalej koncertuje w Polsce i za granicą, m.in. Francja, Węgry, Związek Radziecki, Szwecja, Belgia, Niemcy, Holandia, Zimbabwe, Stany Zjednoczone.

Z tym zespołem i pod własnym nazwiskiem wydał dwadzieścia osiem płyt (3 LP, 21 CD, 3 DVD) 4 z nich zdobyły status "Złotej Płyty". Wystąpił w wielu programach radiowych i telewizyjnych. Jako sideman, Sławek gra na harmonijce na kilkunastu płytach takich wykonawców jak m.in. Maanam, Majka Jeżowska, Krystyna Prońko, Danuta Błażejczyk i inni.

Sławek Wierzcholski nagrał 3 solowe płyty z towarzyszeniem kultowych polskich artystów: CD "Ciśnienie" z grupą Dżem, CD "Piątek wieczorem z Wojciechem Karolakiem (nagrodzony "Złotą Płytą"), CD "Samotna kolacja" z Krystyną Prońko. Koncertował i nagrywał z bluesmanami amerykańskimi, wśród których byli m.in. Charlie Musselwhite, Junior Wells i Louisiana Red oraz z czołówką polskich muzyków rockowych i jazzowych.

Z Nocną Zmianą Bluesa otwierał koncert grupy Blues Brothers (Norymberga 1989) i B.B. Kinga (Warszawa 1996). Sławek jest wykonawcą partii harmonijki ustnej na ścieżkach dźwiękowych kilku filmów i seriali telewizyjnych gdzie wykonywał m.in. kompozycje Krzesimira Dębskiego i Michała Lorenca. Sam stworzył muzykę do serialu TVP „Babilon.pl” (reż. W. Maciejewski), do spektaklu „Historia o Miłosiernej” w Teatrze im. Wilama Horzycy w Toruniu oraz do musicalu "Tajemnica Tomka Sawyera"[3]. Jego harmonijka pojawia się w serialach telewizyjnych: "Rodzinka.pl" oraz "Ojciec Mateusz".

Wierzcholski jest autorem i kompozytorem wielu znanych utworów bluesowych, jak m.in. „Chory na bluesa”, „Blues mieszka w Polsce”, „John Lee Hooker”, „Hotelowy blues”, „Szósta zero dwie” i wielu innych.

Dziennikarstwo

Od roku 2001 prowadził autorską audycję Okolice bluesa w warszawskim Polskim Radiu RDC (wówczas Radiu dla Ciebie). Zrealizował tam ponad 500 autorskich audycji.

Wcześniej przez czternaście lat prowadził w Programie 3 Polskiego Radia audycje popularyzujące bluesa: Zrealizował ponad 1500 autorskich audycji a wśród nich:

  • Z muzycznej kolekcji Marii Jurkowskiej
  • Blues w pigułce
  • Bluesełka
  • Trójka pod księżycem
  • Między rockiem a Hitchcockiem
  • Folkowo - bluesowa gazeta radiowa (wspólnie z Wojciechem Ossowskim)
  • Trochę bluesa
  • Od roku 2014 do chwili obecnej prowadzi cykliczną audycję "Teraz jazz" (wcześniej "Korzenie i owoce") w Programie Drugim Polskiego Radia[4]
  • Przez wiele lat był współpracownikiem miesięcznika Jazz Forum. Od chwili założenia współpracuje z kwartalnikiem "Twój blues"

Inna działalność

Jest autorem trzech podręczników gry na harmonijce ustnej[5], telewizyjnego kursu gry na tym instrumencie oraz wykładowcą na warsztatach instrumentalnych (m.in. w le Creusot we Francji). W roku 1997, Sławek, jako pierwszy Polak – bluesman, wystąpił wśród najwybitniejszych harmonijkarzy na Światowym Festiwalu Harmonijki w Trossingen w Niemczech.

Od dwudziestu lat jest dyrektorem artystycznym festiwalu Harmonica Bridge www.harmonicabridge.art

Wierzcholski jest wiceprezesem Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno – Muzycznych SAWP, członkiem zarządu Związku Autorów i Kompozytorów ZAKR[6], sekretarzem Sekcji Autorów Muzyki Rozrywkowej i Tanecznej (B)[7] oraz członkiem Komisji Rewizyjnej Związku zawodowego Muzyków RP[8].

Wierzcholski jest również autorem tekstów i muzyki kilku płyt dla dzieci (m.in. zespołu "Korniki"[9] oraz autorem muzyki do musicalu "Tajemnica Tomka Sawyera" (libretto: Jerzy A. Masłowski) wystawianego przez teatr Muzyczny w Toruniu, Teatr Miejski w Lesznie a obecnie na Scenie Relax w Warszawie[10].

1 kwietnia 2015 w południe, z okazji Prima aprilis, Wierzcholski zagrał na harmonijce ustnej tradycyjny hejnał z wieży Kościoła Mariackiego w Krakowie[11].

Jest endoreserem (twarzą) firmy czołowego światowego producenta harmonijek ustnych HOHNER

Nagrody i wyróżnienia

Z okazji przypadającego w roku 2007 jubileuszu ćwierćwiecza działalności artystycznej, Wierzcholski otrzymał szereg nagród i wyróżnień, jak m.in. nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Medal „Thorunium” Prezydenta Torunia. W 2022 odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[12].

Wcześniej przyznano mu również tytuł Honorowego Obywatela Rawy Mazowieckiej i tytuł Honorowego Obywatela Miasta i Gminy Leśna oraz honorowe wyróżnienie na Festiwalu „Old Jazz Meeting”.

W ankiecie „Blues Top” kwartalnika „Twój blues” Wierzcholski od lat zdobywa czołowe miejsca w kraju jako osobowość bluesa, wokalista i mistrz harmonijki.

W roku 2002 ukazała się biograficzna książka o Sławku autorstwa Jana Skaradzińskiego i Mariusza Szalbierza pt. „Chory na bluesa”[13].

W roku 2014 ukazała się kolejna książka poświęcona Wierzcholskiemu: "Cały ten blues - przypadek Sławka Wierzcholskiego" autorstwa Mirosława Pęczaka[14].

Sławkowi Wierzcholskiemu bądź Nocnej Zmianie Bluesa poświęcone są trzy telewizyjne filmy dokumentalne:

  • "Sekrety przedświtu" 1988, reż. 'Grzegorz Styła
  • "Zawsze wygra blues" 1996 - reż. Jerzy Krysiak
  • "Chory na bluesa" 2014 - reż. Hubert Gorczyca[15]

W 2011 został uhonorowany Katarzynką w toruńskiej Piernikowej Alei Gwiazd. W 2011 został również uhonorowany jako Ikona Olsztyńskich Nocy Bluesowych.

9 maja 2012 Sławomir Wierzcholski został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Tego samego dnia otrzymał również nagrodę Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno - Muzycznych[16].

Dyskografia

Dyskografia nie obejmuje licznych wznowień i kompilacji CD Sławka Wierzcholskiego i Nocnej Zmiany Bluesa.

Z Nocną Zmianą Bluesa

  • 1986 - Nocny koncert, POLJAZZ PSJ-011
  • 1998 - The Blues Nightshift, POLSKIE NAGRANIA SX 2569
  • 1990 - Zróbmy to razem, LP Polskie Nagrania SX 2843
  • 1991 - The Best of The Blues Nightshift JAM
  • 1992 - Unforgettable Bluesmen, JAM CD 0292
  • 1993 - Chory na bluesa, BASS RECORDS BMC 038
  • 1995 - Blues mieszka w Polsce, HAMMER MUSIC HCD 001 1995
  • 2000 - Zawsze wygra blues, POMATON EMI 7243 5 24866 2 5
  • 2005 - Blues w sile wieku, MTJ
  • 2006 - Harmonijkowy as, POLSKIE RADIO PRCD – 402 – złota płyta[17]
  • 2006 - Historia choroby, (6 CD Box) MTJ CD 90081 – platynowa płyta[18]
  • 2010 - Koncert w Suwałkach (z gościnnym udziałem Jana Błędowskiego), 4everMUSIC – złota płyta[19]
  • 2012 - 30, Firma Księgarska Jacek i Krzysztof Olesiejuk EAN: 5907812245122
  • 2016 - Chce się grać / Hotelowy blues (2 CD) WARNER 08256 4 62887 8 6
  • 2021 - Amazonia SLM Ballada 014

Solo

  • 1993 - Ciśnienie (z zespołem Dżem) BASS RECORDS BCD 002
  • 1996 - Co tylko chcesz, POMATON EMI 7243 8 52868 2
  • 1998 - Polski blues, POLSKIE RADIO PRCD – 208
  • 2000 - Live – Official Bootleg, BLUES.PL BPL 2101
  • 2001 - Przejściowy stan, POLSKIE RADIO PRCD – 265
  • 2003 - Niepokonani (2 CD Box – Polski Blues + Chory na bluesa), Polskie Radio 067 532-2
  • 2004 - Piątek wieczorem (z Wojciechem Karolakiem), POLSKIE RADIO PRCD 447 – złota płyta[20]
  • 2007 - Wideoteka dorosłego człowieka, MTJ
  • 2008 - Antologia Polskiego Bluesa, 4everMUSIC 060
  • 2009 - Blues w filharmonii, 4everMUSIC 099
  • 2009 - Antologia Polskiego Bluesa cz. 2, 4everMUSIC 060
  • 2014 - Matematyka serc - Polskie Radio PRCD 1756

Płyty DVD

  • 2006 - Live in Concert, OKO
  • 2007 - Ćwierć wieku z bluesem, Oskar
  • 2012 - Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Bluesa "30" Polskie Radio

Uwagi

  1. a b Na stronie internetowej ZAiKS (online.zaiks.org.pl) w wyszukiwarce utworów S. Wierzcholskiego.

Przypisy

  1. ZPAV: Akademia Fonograficzna (Sekcja Muzyki Rozrywkowej). www.zpav.pl. [dostęp 2010-10-03]. (pol.).
  2. a b Diverse artister - Deep & Gritty: The Sound of the City Vol 14 - Jefferson, www.jeffersonbluesmag.com [dostęp 2017-11-27] (szw.).
  3. https://www.scenarelax.pl/wydarzenie-karta.php?id=1
  4. https://www.polskieradio.pl/Ludzie/1278394,Slawek-Wierzcholski
  5. Harmonijka i blues - Księgarnia muzyczna Alenuty.pl - śpiewniki, nuty, książki. [dostęp 2010-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-27)].
  6. https://zakr.pl/informacje/wladze/#w1
  7. https://zaiks.org.pl/63,101,sekcje_dzialajace_w_zaiks-ie
  8. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2020-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-05)].
  9. https://rypin.naszemiasto.pl/zespol-korniki-z-rypina-wraca-z-nowa-plyta/ar/c13-7620901
  10. https://www.elleman.pl/artykul/zrelaxowany-tomek-sawyer-na-nowej-scenie-relax-w-warszawie-recenzja
  11. Piotr Rąpalski: Kraków. Hejnał zabrzmiał na ustnej harmonijce.
  12. M.P. z 2022 r. poz. 313
  13. https://marszalek.com.pl/sklep/pl/biografie/442-chory-na-bluesa.html
  14. https://marszalek.com.pl/sklep/pl/biografie/2937-caly-ten-blues-przypadek-slawka-wierzcholskiego.html
  15. https://tvpkultura.tvp.pl/szukaj?query=Chory+na+bluesa&sort_by=date&type=wszystkie
  16. Sławek Wierzcholski nagrodzony Gloria Artis i nagrodą SAWP. www.polskieradio.pl. [dostęp 2012-05-18]. (pol.).
  17. Złote płyty CD przyznane w 2010 roku, ZPAV [dostęp 2020-08-17].
  18. Platynowe płyty CD przyznane w 2011 roku, ZPAV [dostęp 2020-08-17].
  19. Złote płyty CD przyznane w 2011 roku, ZPAV [dostęp 2020-08-17].
  20. Złote płyty CD przyznane w 2005 roku, ZPAV [dostęp 2020-08-17].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Bluesa FOTO PROMO 2.jpg
Autor: Happy i Fifun, Licencja: CC BY-SA 4.0
Od lewej: Wiesław Kryszewski, Grzegorz Minicz, Sławek Wierzcholski, Piotr Dąbrowski, Witold Jąkalski
JKruk 20120915 SLAWEK WIERZCHOLSKI BUSKO IMG 1553.jpg
Autor: Jarosław Roland Kruk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sławek Wierzcholski. Koncert Nocnej Zmiany Bluesa, Busko-Zdrój, 15 września 2012 r.