Sławskoje

Sławskoje
Krzyżbork w XVII w.
Państwo	Rosja
Obwód	kaliningradzki
Populacja (2010) • liczba ludności	248[1]
Kod pocztowy	238420
Położenie na mapie obwodu kaliningradzkiego Sławskoje
Położenie na mapie Rosji Sławskoje
54°29′52″N 20°26′35″E/54,497778 20,443056
Portal Rosja

Sławskoje (ros. Славское, do 1931 Creuzburg i. Ostpreussen, do 1946 niem. Kreuzburg (Ostpr.)^[2], pol. Krzyżbork^[3] albo Krujzbork, lit. Pronyčiai) – osiedle typu wiejskiego (dawne miasto) w obwodzie kaliningradzkim w Rosji.

Miejscowość położona około 20 kilometrów na południe od Kaliningradu, administracyjnie należy do powiatu bagrationowskiego.

Historia

Akt oddania się stanów pruskich królowi Polski Kazimierzowi IV Jagiellończykowi i Koronie Królestwa Polskiego, 1454

W 1240 na miejscu starszego grodu pruskiego, Krzyżacy zbudowali zamek obronny, wokół którego rozwinęła się osada. W 1315 osada otrzymała prawa miejskie według prawa chełmińskiego. W 1414 została zdobyta przez wojska polskie^[4]. W 1454 po prośbie Związku Pruskiego król Polski przyłączył Prusy z Krzyżborkiem do Polski, jednakże w 1455 miasto musiało się poddać Krzyżakom^[4]. Po pokoju toruńskim pozostało w rękach krzyżackich, jednakże jako polskie lenno. Przed 1525 Krzyżbork był siedzibą jednego z czternastu archiprezbiteratów diecezji warmińskiej. Po wypowiedzeniu posłuszeństwa Polsce przez Krzyżaków i wybuchu kolejnej wojny polsko-krzyżackiej zajęty w 1520 przez Polaków^[4]. Po 1525 pozostało pod zwierzchnictwem polskim jako część Prusy Książęcych (do 1657). Miasto położone poza głównymi szlakami komunikacyjnymi pozostawało na uboczu rozwoju gospodarczego Królestwa Prus i liczba jego mieszkańców nie przekraczała w ciągu historii 2000 osób.

W 1818 miał miejsce wielki pożar miasta^[4]. Od 1819 miasto należało do powiatu (Landkreis) Iława Pruska. Od 1871 stał się częścią nowo powołanego Cesarstwa Niemieckiego. W 1908 otwarto linię kolei wąskotorowej do Tharau. Podczas II wojny światowej miejsce zaciętych walk podczas operacji wschodniopruskiej (zdobyte 8 lutego 1945), które zniszczyły prawie całkowicie zabudowę miejską. Po wojnie miejscowość włączono do ZSRR i pozbawiono praw miejskich. W 1946 nazwę miasta zmieniono na Sławskoje. Ruiny murów zamku krzyżackiego i kościoła z XIV w.

Bibliografia

• Georg Dehio: Handbuch der Deutschen Kunstdenkmäler, neu bearb. von Ernst Gall, Deutschordensland Preußen, unter Mitw. von Bernhard Schmid und Grete Tiemann, Deutscher Kunstverlag : München, Berlin 1952
• Handbuch der historischen Stätten. Ost- und Westpreussen, hrsg. von Erich Weise, Kröner : Stuttgart 1981, ​ISBN 3-520-31701-X​ (unveränd. Nachdr. d. 1. Aufl. 1966)
• Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler West- und Ostpreußen. Die ehemaligen Provinzen West- und Ostpreußen (Deutschordensland Preußen) mit Bütower und Lauenburger Land, bearb. von Michael Antoni, Deutscher Kunstverlag : München, Berlin 1993, ​ISBN 3-422-03025-5​

Przypisy

Zobacz też

• Kryżborg na Łotwie
• Kluczbork

Linki zewnętrzne

• Krzyżbork, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 818 .