Słodnik
Entomyzon cyanotis[1] | |||
(Latham, 1801) | |||
Słodnik zjadający bezkręgowca | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | słodnik | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Zasięg występowania | |||
cyanotis griseigularis strefa przejściowa między cyanotis i griseigularis albipennis |
Słodnik[5] (Entomyzon cyanotis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny miodojadów (Meliphagidae). Występuje w południowej części Papui-Nowej Gwinei oraz północnej i wschodniej Australii. Nie jest zagrożony.
Systematyka
Takson ten został po raz pierwszy opisany przez Johna Lathama w 1801 roku[6][a]. Autor nadał mu nazwę Gracula cyanotis[3][6]. Obecnie gatunek ten umieszczany jest w rodzaju Entomyzon, którego jest jedynym przedstawicielem[5][7]. Wyróżnia się trzy podgatunki E. cyanotis[3][7][8]:
- słodnik białoskrzydły[5] (E. cyanotis albipennis) – północno-zachodnia i północno-środkowa Australia
- E. cyanotis griseigularis – południowo-środkowa Nowa Gwinea i półwysep Jork (północno-wschodnia Australia)
- słodnik modrolicy[5] (E. cyanotis cyanotis) – północno-wschodnia, wschodnia i południowo-wschodnia Australia
Podgatunek albipennis jest przez niektórych autorów klasyfikowany jako osobny gatunek[9]. Proponowany podgatunek apsleyi uznany za synonim albipennis[3]. Podgatunek griseigularis poprzednio nazywany był harterti, ale holotyp tego ostatniego (pochodzący z Cooktown w stanie Queensland) okazał się formą przejściową między populacją z południa Nowej Gwinei i północnej Australii a podgatunkiem nominatywnym ze wschodniej Australii[3].
Morfologia
- Wygląd
- Brak dymorfizmu płciowego. Ma średni, dość cienki, szary dziób z ciemnym zakończeniem. Wierzch głowy, kark, kantarek oraz obszar od gardła do piersi jest czarny (dobrze to widać na zdjęciu nr 4). Od wierzchu głowy kark oddziela biały pasek. Kończy się on na turkusowej plamie łysej skóry wokół oka. U młodych ten obszar jest żółty. Pomiędzy tą plamą a gardłem jest biało, tak jak pod karkiem i na brzuchu. Ogon ma barwę oliwkową, jak i skrzydło z czarnymi lotkami.
- Wymiary
- długość ciała: 25–30 cm
- rozpiętość skrzydeł: 43 cm
- masa ciała: 113 g
Ekologia i zachowanie
- Biotop
- Bagna i namorzyny, obrzeża lasów, luźne zadrzewienia, a także sady, parki i ogrody.
- Zachowanie
- Mocny lot. Jest towarzyski i żyje w hałaśliwych grupach.
- Głos
- Świerkoty, miauczenie i głośne ki-ołt. Piosenka to ostre i piskliwe dźwięki.
- Pożywienie
- Głównie bezkręgowce, owoce oraz nektar. Rzadko małe jaszczurki.
- Lęgi
- Wyprowadza 1–3 lęgi. Gniazduje w luźnej kolonii. Gniazdo jest miseczką z kory, trawy i korzeni w rozwidleniu gałęzi drzewa. Składa 2 jaja wysiadywane 16–17 dni. W niewoli pisklęta potrafią latać po 23–24 dniach.
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje słodnika za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale nie jest to ptak pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[4].
Od 2016 roku IUCN uznaje słodnika białoskrzydłego za osobny gatunek Entomyzon albipennis, zalicza go do kategorii najmniejszej troski. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako bardzo liczny. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[9].
Uwagi
Przypisy
- ↑ Entomyzon cyanotis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ Entomyzon, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2012-03-04] (ang.).
- ↑ a b c d e Blue-faced Honeyeater (Entomyzon cyanotis). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-30)]. (ang.).
- ↑ a b Entomyzon cyanotis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b c d Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Meliphagidae Vigors, 1825 - miodojady - Honeyeaters (wersja: 2021-01-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-31].
- ↑ a b Latham, J.: Supplementum Indicis Ornithologici, sive Systematis Ornithologiae. Londyn: G. Leigh, J. & S. Sotheby, 1801, s. xxix. (łac.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Honeyeaters. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-31]. (ang.).
- ↑ Słodnik (Entomyzon cyanotis) (Latham, 1801). Avibase – Światowa baza danych ptaków. [dostęp 2021-01-31].
- ↑ a b BirdLife International, Entomyzon albipennis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2015-04-11] (ang.).
Bibliografia
- D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Fakty o zwierzętach świata: Ptaki. MULTICO, 2008. ISBN 978-83-7073-583-8.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Cyron, Licencja: CC BY 2.0
Blue-faced Honeyeater at Goondiwindi, Australia.
Range map of Blue-faced Honeyeater, with three subspecies and intergrade zone marked out. Violet = subspecies albipennis, green = subspecies cyanotis, orange = subspecies griseigularis, brown = intergrade zone between cyanotis and griseigularis. Adapted from: Schodde, Richard; Mason, Ian J. (1999) The Directory of Australian Birds: Passerines. A taxonomic and zoogeographic atlas of the biodiversity of birds of Australia and its territories, Melbourne: CSIRO Publishing, s. 274 ISBN: 0-643-06456-7.
Autor: Quartl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blue-faced honeyeater (Entomyzon cyanotis) in a backyard in Canungra, Queensland, Australia.
Autor: Benjamint444, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Blue Faced Honeyeater, Entomyzon cyanotis, feeding. Taken in South-eastern Australia.
Juvenile blue-faced honeyeater - just one of more than 210 bird species found at Lake Awoonga, Central Queensland