Służew nad Dolinką

Służew nad Dolinką
Osiedle i część miasta Warszawy
Ilustracja
Część zachodnia osiedla. Widok z południowego wschodu znad alei Harcerzy Rzeczypospolitej. Na pierwszym planie budynek przy ul. Batuty 1
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

Powierzchnia

0,524 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


ok. 10000

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Służew nad Dolinką”
Ziemia52°10′15″N 21°01′47″E/52,170833 21,029722
Portal Polska

Służew nad Dolinką[1][2] lub dawniej: Służew nad Doliną[3][4]osiedle i część miasta na Służewie w dzielnicy Mokotów w Warszawie.

Położenie i charakterystyka

Osiedle Służew nad Dolinką położone jest na stołecznym Mokotowie, na południowym wschodzie obszaru Miejskiego Systemu Informacji Służew[5][6]. Składa się z dwóch części: zachodniej (budowanej jako Służew nad Doliną I) i wschodniej (Służew nad Doliną II) ograniczonych ulicami Puławską, Wałbrzyską, Kmicica, Łukową, a także Doliną Służewską z Potokiem Służewieckim od południa[3][7][8]. Zajmuje obszar ok. 52,4 ha[3][4].

Przez osiedle przebiegają ulice Jana Sebastiana Bacha, Batuty, Sonaty, Wolfganga Amadeusza Mozarta, Wróbla, Zygmunta Noskowskiego, Józefa Elsnera, Tarniny (wschodnia część), Nowoursynowska oraz aleja Harcerzy Rzeczypospolitej[5][9] (duża część nazw ulic jest powiązana z muzyką[10]). Na jego terenie znajduje się wejście do stacji metra Służew[5]. Graniczy na północy z nowym cmentarzem na Służewie[5], a na południu z parkiem Dolina Służewska będącym częścią Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[11][5]. Znajdują się tu dwa pomniki przyrody w postaci głazów narzutowych[12][13].

Za realizację kompleksu mieszkaniowego, budowanego od 1973 roku, odpowiadała powstała w 1958 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa „Mokotów”[14][3]. Od 1991 osiedlem zarządza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką”, która powstała poprzez podział poprzedniej[8]. W tym samym roku zmieniono też oficjalną nazwę osiedla zmieniając „Dolinę” na „Dolinkę”[15]. Spółdzielnia zarządza, według stanu z 2021 roku, 46 budynkami, w tym 42 w zasobach własnych[15]. Grunty leżące w jej gestii mają powierzchnię ponad 42 ha, a liczba mieszkańców osiedla to ok. 10000[15].

Cechami wyróżniającymi osiedle z punktu widzenia architektonicznego są: niejednorodne bryły budynków, kolorystyka różnicująca poszczególne sektory kompleksu złożona z koloru białego i różnych intensywnych barw[3], a także charakterystyczne balkony wsparte na żelbetowych słupach[15]. Podobne podpory pod balkonami zastosowano w Warszawie także na osiedlach Stawki i Wrzeciono[16]. Osiedle zostało zaprojektowano w powiązaniu ze skarpą dolinki i występującą na jej obszarze zielenią[3]. Na jego terenie rośnie ok. 3000 drzew (dominują klony, lipy i brzozy)[15][10].

Zabudowa i historia

Służew nad Doliną I

Część zachodnia osiedla została zaprojektowana przez Janusza Nowaka, Piotra Sembrata i Jerzego Kuźmienkę z Zakładu Projektowania Kombinatu Budownictwa Miejskiego – Śródmieście w Warszawie[3][4]. W skład zespołu wchodzili także Tadeusz Parzyński, Władysław Bryndza-Nacki, Georgi Czarkwiani oraz Jerzy Leszczyński[4]. Osiedle zostało wybudowane w latach 1973–1978[3]. Jego powierzchnia wynosi 40,83 ha[4]. Kwartał składa się z budynków wielorodzinnych o 4, 11 i 13 kondygnacjach wybudowanych w nowatorskiej ówcześnie technologii ramy H[3][4]. Całość zaplanowano na 4400 mieszkań o średniej powierzchni 50 m² dla 15100 mieszkańców[4]. Uzupełnieniem były przedszkole, żłobek, budynki administracyjne oraz pawilony handlowe[3]. Kubatura budynków mieszkalnych to 1 032 000 m³, a usługowych 118 500 m³[4]. Generalnym wykonawcą zespołu był Kombinat Budownictwa Mieszkaniowego Zjednoczenia Budownictwa „Warszawa”[17].

Wyróżniającym się obiektem, a jednocześnie jednym z pierwszych oddanych do użytkowania, był budynek przy ul. Wałbrzyskiej 19[10]. Przy jego wznoszeniu wykorzystano dużo, jak na ówczesne czasy, tworzyw sztucznych, od okien po elementy wyposażenia[10]. Blok nazywany był „chemikaliowcem” lub „plastikowcem”[10]. Jego wyposażenie, takie jak tapety, sanitariaty i wykładziny, pochodziło z importu z Francji, a blachy elewacyjne ze Szwecji[10].

Zachodnia część osiedla Służew nad Doliną została uhonorowana tytułem Mistera Warszawy przyznawanym przez dziennik „Życie Warszawy” ex aequo wraz z dwoma innymi obiektami za 1978 rok[17].

Służew nad Doliną II

Część wschodnia została zaprojektowana przez Janusza Kazubińskiego i Marię Zalewską, a wybudowana w latach 1976–1979[3]. Na osiedle składają się budynki wielorodzinne o 4 i 11 kondygnacjach wybudowane w technologii ramy H i wielkoblokowej „Ż” z 916 mieszkaniami zaplanowanymi dla 3200 osób[3]. Powstał też pawilon handlowy[3]. Powierzchnia osiedla to 11,6 ha[3].

Późniejsza zabudowa

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką” od 2003 roku prowadzi na terenie osiedla dalszą działalność deweloperską[15]. Powstały kolejne budynki z przeważającą funkcją mieszkalną[15][10]:

  • Noskowskiego 2 (zakończenie budowy w 2005 roku): 58 mieszkań i 1 lokal użytkowy;
  • Puławska 255 (2009): 128 mieszkań i 3 lokale użytkowe;
  • Puławska 255A (2010): 17 mieszkań i 1 lokal użytkowy;
  • Elsnera 34 (2012): 113 mieszkań i 1 lokal użytkowy;
  • Mozarta 1, „Dom nad Doliną” (2017): 103 mieszkania i 2 lokale użytkowe;
  • Sonaty 5, „Sonata nad Dolinką” (2021): 135 mieszkań i lokale usługowe.

Kolejnym projektowanym budynkiem jest obiekt u zbiegu ulicy Puławskiej i Wałbrzyskiej w miejscu pawilonu handlowego zajmowanego przez Mokpol i restauracji McDonald’s[10].

W granicach osiedla znajduje się także wybudowane w latach 1996–1999 roku Centrum Handlowe „LAND”[18].

Galeria

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 sierpnia 2022, identyfikator PRNG: 125033
  2. Rada miasta stołecznego Warszawy, Uchwała nr XXV/697/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 16 stycznia 2020, s. 41.
  3. a b c d e f g h i j k l m n Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 790, ISBN 83-01-08836-2.
  4. a b c d e f g h „Służew nad Doliną”. Osiedle mieszkaniowe w Warszawie, „Architektura” ((1–2/78)), Warszawa: Stowarzyszenie Architektów Polskich, 1978, s. 36–42, ISSN 0003-8814.
  5. a b c d e geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-06-20].
  6. Rada Gminy Warszawa-Centrum, Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19 września 1996 r.
  7. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1965–1989. Warszawa: "Arkada" Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 90. ISBN 83-908950-7-2.
  8. a b Historia Spółdzielni, „Nad Dolinką” (1/2006), s. 2.
  9. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką”, Plan osiedla [dostęp 2021-06-27].
  10. a b c d e f g h Spółdzielnia Mieszkaniowa "Służew nad Dolinką", 25 lat Spółdzielni Mieszkaniowej "Służew nad Dolinką" w Warszawie, Warszawa: SM "Służew nad Dolinką", 2016, s. 9, 19, 25–27, 39, ISBN 83-944923-0-4.
  11. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawski obszar chronionego krajobrazu [dostęp 2021-06-27].
  12. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Pomnik przyrody [dostęp 2021-06-27].
  13. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Pomnik przyrody [dostęp 2021-06-27].
  14. Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 505, ISBN 83-01-08836-2.
  15. a b c d e f g 30 lat nad Dolinką. 1991–2021, „Nad Dolinką” (33/2021), s. 15–16, 19, 20.
  16. Małgorzata Piwowar i inni, Mur. Ilustrowany atlas architektury Muranowa, Warszawa: Centrum Architektury, 2022, s. 29, ISBN 978-83-961764-7-9.
  17. a b Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497–498, ISBN 83-01-08836-2.
  18. Centrum LAND [dostęp 2021-06-27].

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Sluzew nad Dolinka wschod.jpg
Autor: Emptywords, Licencja: CC BY-SA 4.0
Osiedle Służew nad Dolinką na warszawskim Mokotowie, część wschodnia. Widok z południowego zachodu znad alei Harcerzy Rzeczypospolitej. Na pierwszym planie ulica Sonaty.
Sluzew nad Dolinka Batuty 7.jpg
Autor: Emptywords, Licencja: CC BY-SA 4.0
Osiedle Służew nad Dolinką na warszawskim Mokotowie. Od lewej do prawej: budynki mieszkalne przy ul. Batuty 7D i 7C, przedszkole Małego Kopernika przy Batuty 7B, budynki przy ul. Batuty 7 i 7A.
Żołnierze Służew 1978.jpg
Żołnierze Nadwiślańskiej Jednostki Wojskowej MSW stanęli do prac na terenie osiedla Służew nad Dolinką, Warszawa
Wałbrzyska Służew 1977 (2).jpg
ul. Wałbrzyska, Warszawa, Służew - widok sprzed Supersamu w kierunku bloku przy ul. Wałbrzyskiej 19, rok 1977.
Służew nad Dolinką 2016.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bloki Osiedla Służew nad Dolinką widziane z brzegu Potoku Służewieckiego
Służew nad Dolinką under construction (1).jpg
Budowa osiedla Służew nad Dolinką, rok 1976.
Sluzew nad Dolinka zachod aerial 2021v2.jpg
Autor: Emptywords, Licencja: CC BY-SA 4.0
Osiedle Służew nad Dolinką na warszawskim Mokotowie, część zachodnia. Widok z południowego wschodu znad alei Harcerzy Rzeczypospolitej. Na pierwszym planie ulica Batuty.
Wałbrzyska 19 Służew Warszawa.jpg
Autor: Radosław Botev, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blok ul. Wałbrzyska 19, Warszawa
Mokotow.svg
Oficjalny herb Mokotowa, dzielnicy Warszawy, przyjęty uchwałą Rady Dzielnicy nr 60. z 9 listopada 1990
Warszawa Wałbrzyska 1982.jpg
ul. Wałbrzyska w Warszawie w 1982 r. na wysokości dzisiejszej Al. Harcerzy Rzeczypospolitej i dzisiejszego CH LAND. Widoczne bloki - po lewej ul. Sonaty 6, w środku ul. Batuty 7, po prawej fragment bloku ul. Wałbrzyska 15. Daleko w oddali - zabudowania Ursynowa.
Mozarta 1 SM Sluzew nad Dolinka 2021.jpg
Autor: Emptywords, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek przy ul. Mozarta 1 w Warszawie na osiedlu Służew nad Dolinką, widok z południowego zachodu.
Dolinka Służewiecka 1979.jpg
Park Dolinka Służewiecka w 1979 r.