Pesa Atribo

SA136, ATR220
Ilustracja
SA136-003 na stacji Kołobrzeg
Kraj produkcji

 Polska

Producent

Pesa Bydgoszcz

Lata budowy

2007–2021

Układ osi

B'2'2'B'

Układ wagonów

s+d+s

Wymiary
Masa służbowa

ATR220: 108 t

Długość

55 570 mm

Szerokość

2883 mm

Wysokość

4185 mm

Średnica kół

840 mm

Napęd
Typ silników

MAN D2876LUE623

Liczba silników

2×382 kW

Parametry eksploatacyjne
Rodzaj przekładni

hydrauliczna

Prędkość konstrukcyjna

140 km/h

Maksymalna prędkość eksploatacyjna

ATR220: 120 km/h
SA136: 120 km/h
ATR220Tr: 130 km/h

System hamulca

SA136: Knorr KE

Parametry użytkowe
Wysokość wejścia

600 mm
(od główki szyny)

Liczba miejsc siedzących

ATR220[a]: 150+4
SA136[b]: 150+7
ATR220Tr[c]: 154+7

Liczba miejsc ogółem

ATR220: 304
ATR220Tr: 312

Portal Transport szynowy

Pesa Atribo (typ 219M) – normalnotorowe, trójczłonowe, niskopodłogowe i jednoprzestrzenne spalinowe zespoły trakcyjne (SZT) produkowane w latach 2007–2021 przez zakłady Pesa Bydgoszcz. Są one wersją rozwojową zespołu trakcyjnego Pesa 218Mc (SA133). Wyprodukowano 118 egzemplarzy dla polskich i włoskich przewoźników.

Historia

Geneza

W latach 2006–2007 w Pesie, w oparciu o doświadczenia z produkcji i eksploatacji dwuczłonowych spalinowych zespołów trakcyjnych typu 218M, zaprojektowano kolejny SZT – typu 219M Atribo[2]. Kierownikiem zespołu projektowego był Bartosz Piotrowski. Za koncepcję bryły i ergonomię kokpitu odpowiedzialny był Jakub Gołębiewski z pracowni Marad Design[7], zaś projekt konstrukcyjny wykonał zespół projektowy Pesy pod kierownictwem Arkadiusza Sobkowiaka[8].

Produkcja Atribo ruszyła w sierpniu 2007. W maju 2008 rozpoczęły się jazdy testowe na terenie fabryki, a w dniach od 15 do 17 czerwca odbyły się próby na torze doświadczalnym w Żmigrodzie. Prototyp dostarczono do Bari we Włoszech pod koniec czerwca. Projektowanie, produkcja i testy były kontrolowane przez pierwszego odbiorcę tych pojazdów – Ferrovie del Sud Est[2].

Kolejną generacją SZT produkowanych w Pesa Bydgoszcz jest rodzina Link.

ATR220 025 Sofia Iseo 20090409.jpg
219M Atribo


Zamówienia

Atribo w produkcji
  • 12 czerwca 2006 – podpisanie umowy na dostawę 13 sztuk dla Ferrovie del Sud Est[9],
  • 26 lutego 2007 – podpisanie umowy na dostawę 10 sztuk dla Ferrovie del Sud Est[2],
  • 17 lutego 2009 – podpisanie umowy na dostawę 2 sztuk dla Ferrovie Nord Milano[10],
  • 19 maja 2009 – podpisanie umowy na dostawę 8 sztuk dla Ferrovie Emilia Romagna[11],
  • 29 stycznia 2010 – podpisanie umowy na dostawę 10 sztuk dla UM Województwa Zachodniopomorskiego[3],
  • marzec 2010 – podpisanie umowy na dostawę 4 sztuk dla Ferrovie del Sud Est[12],
  • wrzesień 2010 – podpisanie umowy na dostawę 2 sztuk dla UM Województwa Zachodniopomorskiego[3],
  • 2009 lub 2010 – podpisanie umowy na dostawę 4 sztuk dla Ferrovie Emilia Romagna[13],
  • 12 grudnia 2013 – podpisanie umowy na dostawę 40 sztuk dla Trenitalii[14], zamówienie zostało później rozszerzone o łącznie 18 dodatkowych egzemplarzy[15][16],
  • 2 września 2014 – podpisanie umowy na dostawę 7 sztuk dla UM Województwa Pomorskiego[17].

Prezentacje promocyjne

ATR220-026Tr na Trako 2015

Producent wykorzystywał pojazdy wyprodukowane na włoskie zamówienia do celów promocyjnych. W dniach 23–26 września 2008 jednostka ATR220-006 była prezentowana przez Pesę na targach InnoTrans w Berlinie[18]. 13 listopada 2008 ten sam zespół trakcyjny, przeznaczony dla Ferrovie del Sud Est, obsługiwał połączenia na reaktywowanej niewiele wcześniej trasie Bydgoszcz Główna – Chełmża[19]. 18 listopada 2010 w województwie łódzkim odbył się przejazd pokazowy SA136-009 na trasie na trasie Łódź Kaliska – Sieradz – Łódź Kaliska w ramach promocji projektu Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej[20]. W dniach 19–20 marca 2009 jeden z ATR220 był prezentowany słoweńskim kolejom państwowym w Lublanie[21]. 23 czerwca 2009 w miejscowości Česká Třebová odbyła się prezentacja 219M dla České dráhy[22]. Od 14 do 16 października 2009 Atribo wyprodukowane dla Ferrovie Emilia Romagna i oznaczone jako ATR220-029 było prezentowane przez producenta na targach Trako[23]. Od 22 do 25 września 2015 natomiast, również na targach Trako, prezentowano ATR220-026Tr[24].

Konstrukcja

Stanowisko maszynisty

Atribo to jednoprzestrzenny trójczłonowy, częściowo niskopodłogowy (wysokość wejścia 600 mm nad poziomem główki szyny) skład przeznaczony do obsługi regionalnych przewozów pasażerskich na liniach niezelektryfikowanych[25].

Wszystkie człony posiadają po jednej parze drzwi o prześwicie 1300 mm. Ze względu na sposób połączenia członów ze sobą, nie jest możliwe skracanie i wydłużanie pojazdu w warunkach eksploatacyjnych, jednakże istnieje możliwość łączenia do 3 pojazdów tego samego typu w trakcję wielokrotną[1][3], także z linkami typu 223M[26].

Wnętrze

Wnętrze wersji dla Trenitalii

Wnętrze jest klimatyzowane, monitorowane oraz wyposażone w system wykrywania pożarów[1][3][27]. Jedna z dwóch kabin WC jest przystosowana dla osób niepełnosprawnych, w pojeździe znajduje się specjalna przestrzeń dla takich osób oraz rampa manualna[2][3]. Podłoga w części niskopodłogowej znajduje się na wysokości 600 mm nad poziomem główki szyny, a w wysokopodłogowej 1200 lub 1295 mm (nad wózkami i zespołami napędowymi) i 900 mm (w przejściu międzywagonowym)[3][1].

W wersji włoskiej znajduje się 21 siedzeń w 1. klasie (w układzie 2+1) oraz 129 stałych i 4 rozkładane siedzenia w 2. klasie. W polskiej wersji jest jedynie 2. klasa mająca 150 stałych siedzeń i 7 uchylnych[2][3]. Atribo wyposażono w wizualno-akustyczny system informacji pasażerskiej[3][2].

Napęd

Wózek napędny typu 24MN

Pojazdy zbudowano w układzie członów: silnikowy-doczepny-silnikowy, pierwszy i ostatni wózek to dwuosiowe wózki napędne typu 24MN lub 24MNb, a dwa środkowe wózki to wózki toczne w systemie Jakobsa typu 37ANk lub 37ANb. Producentem wszystkich wózków jest Pesa. Każdy pojazd posiada 2 silniki MAN D2876LUE623 o mocy 382 kW sprzężone z przekładnią Voith[2][3].

Atribo dla Trenitali zostały wyposażone układy napędowe Voith/MAN dostosowane do nowej normy emisji spalin Stage IIIB[5]. Wśród innych różnic z wcześniejszymi atribo producent podaje, że zastosował własny system sterowania i lokalizacji pojazdu oraz zmniejszone zostały założone koszty eksploatacji[28].

Bezpieczeństwo

Jednostka posiada system zabezpieczeń łagodzących skutki ewentualnego zderzenia czołowego. Przy prędkości do 5 km/h energia jest przejmowana sprężyście przez absorber hydrauliczny znajdujący się przy mocowaniu sprzęgu do karoserii. Kolejne absorbery, znajdujące się po bokach sprzęgu, są w stanie przyjąć całą energię zderzenia z prędkością 15 km/h, chroniąc pudło pojazdu przed uszkodzeniem. Przy wyższych prędkościach deformacji ulega strefa zgniotu karoserii, mająca zapewnić bezpieczeństwo przestrzeni pasażerskiej do prędkości 30 km/h. Zamontowane po bokach czoła pochłaniacze energii są zaprojektowane przez Pesę i zostały już wcześniej (2006) zastosowane w elektrycznym Acatusie[2].

Nie ma informacji na temat zastosowania wyżej opisanych systemów bezpieczeństwa w jednostkach dla województwa pomorskiego.

Pojazdy wyposażone są w system kontroli i diagnostyki pojazdu[3][1].

Eksploatacja

PaństwoWłaścicielPrzewoźnikSeriaNumeryLiczba
 PolskaWojewództwo zachodniopomorskiePolregioSA136001 ÷ 01212
Województwo pomorskiePolregio013 ÷ 0197
 WłochyFerrovie del Sud EstATR220001 ÷ 005
007 ÷ 027		26 (27)
Ferrovie Nord Milano024 ÷ 0252
Trasporto Passeggeri Emilia-Romagna026 ÷ 03712
TrenitaliaATR220Tr001 ÷ 05858
Łączna liczba:118

Stosowane we Włoszech oznaczenie ATR to akronim pochodzący od określenia AutoTreno Rapido (szybki pociąg samobieżny)[29].

Ferrovie del Sud Est

ATR220-019

Kontrakt z Ferrovie del Sud Est na dostarczenie 13 pojazdów 219M podpisano 12 czerwca 2006[9]. W 26 lutego 2007 FSE, korzystając z opcji zawartych w podpisanej umowie, poszerzyło zamówienie do 23 sztuk[2]. Dostawy rozpoczęto 15 lipca 2008[30]. Używano wtedy nazwy handlowej Nicolaus, nawiązując do imienia patrona prowincji Bari, Mikołaja[31]. Pojazdy przeznaczono do obsługi połączeń w regionie Apulia[30].

Podczas transportu do Włoch, pojazdy samodzielnie docierały do stacji Wałbrzych Główny, skąd dalej były przeciągane lokomotywami wyposażonymi w sprzęg UIC[32].

W marcu 2010 podpisano nowe zamówienie na kolejne 4 sztuki[12].

22 lipca 2022 roku na linii kolejowej między Martina Franca, a Crispiano doszło do pożaru jednostki ATR220-006[33].

Ferrovie Nord Milano

ATR220-025

17 lutego 2009 Pesa podpisała umowę na dostawę dwóch 219M dla Ferrovie Nord Milano[10]. Oba zespoły (ATR220 Luca, ATR220 Sofia) uroczyście przekazano przewoźnikowi 9 kwietnia 2009 w Brescii[34]. Pojazdy przeznaczono do obsługi trasy Brescia – Iseo – Edolo[34]. Pociągi te stosunkowo często ulegały awariom wykluczającym je z ruchu, co prawdopodobnie były spowodowane dużym nachyleniem linii, po których kursowały. Dodatkowo w międzyczasie Krajowa Agencja Bezpieczeństwa Kolejowego ogłosiła alarm bezpieczeństwa "dotyczący problemów związanych z pęknięciem ramy wózka". Problemy te zaowocowały rezygnacją z dalszych napraw tych jednostek w 2020 roku i wystawieniem ich na sprzedaż w czerwcu 2022 roku[35].

Ferrovie Emilia Romagna / Trasporto Passeggeri Emilia-Romagna

ATR220-029

19 maja 2009 podpisano kontrakt z Ferrovie Emilia Romagna na dostarczenie 8 sztuk zespołów typu 219M[11] do obsługi linii Bolonia – Portomaggiore i Casalecchio – Vignola[36]. Pierwsze trzy sztuki dostarczono 25 czerwca 2009[37]. Później podpisano umowę na dostawę 4 dalszych egzemplarzy[13]. 1 lutego 2012 Ferrovie Emilia Romagna połączyło się z Azienda Trasporti Consorziali w wyniku czego powstało Trasporto Passeggeri Emilia-Romagna[38].

Trenitalia

ATR220-019TR

12 grudnia 2013 roku Pesa podpisała w Rzymie umowę z przewoźnikiem Trenitalia na dostawę 40 Atribo z opcją dokupienia kolejnych 20[14][39]. Pod koniec lipca 2014 roku pierwszy pojazd był testowany na torze doświadczalnym Instytutu Kolejnictwa w pobliżu Żmigrodu[40], a 20 sierpnia dostarczono go do Pizy i przeznaczono do testów niezbędnych do dopuszczenia tych pojazdów do poruszania się po włoskiej sieci kolejowej[41]. Po zakończeniu testów i otrzymaniu oznaczenia UIC prototyp 3 grudnia został przetransportowany z Pizy do Rzymu[42]. 4 grudnia 2014 odbyła się oficjalna prezentacja tej jednostki na głównym dworcu stolicy Włoch Roma Termini[43]. 6 grudnia do Pizy dotarł transport z dwoma kolejnymi atribo[44]. Łącznie w pierwszym półroczu 2015 roku dostarczono 8 atribo do Toskanii, a kolejne 2 jednostki w lipcu[45].

13 lutego 2015 odbyła się kolejna oficjalna prezentacja – tym razem we Florencji. Pojazdy zostały nazwane przez przewoźnika Swing[46]. 16 marca pierwszy z pojazdów otrzymał dopuszczenie do ruchu na włoskiej sieci kolejowej[47], a 20 marca rozpoczął kursy z pasażerami[48].

Atribo dostarczane są do Włoch przez Przedsiębiorstwo Spedycyjne Trade Trans z Grupy PKP Cargo[49]. Jednostki zostały zakupione celem zastąpienia starszych pojazdów spalinowych serii ALN 668 i 663[50] i obsługi rejonów Toskanii, Abruzji, Kampanii, Kalabrii i Marche[5].

W październiku 2015 ze względu na problemy z system ETCS pojazdy zostały wycofane z linii Lukka – Aulla w Toskanii i zastąpione przez składy wagonowe[51]. Na początku listopada problemy zostały rozwiązane poprzez wymianę wadliwego podzespołu[52].

22 lutego 2016 w Conegliano odbyła się prezentacja atribo przeznaczonego dla regionu Wenecja Euganejska[53]. W 2016 roku zakończono dostawy 40 jednostek zamówionych w ramach zamówienia podstawowego[15]. Pod koniec 2016 roku trwała produkcja dodatkowych 4 egzemplarzy, który zostały zamówione w ramach opcji z podstawowego zamówienia[15]. 27 lipca 2018 zamówienie rozszerzono o kolejnych 14 egzemplarzy[16]. 5 lutego 2020 do Włoch wyjechało 45. atribo dla Trenitalii[54]. Na początku października cztery ATR220Tr trafiły na Sardynię[55], natomiast w grudniu dostarczono pozostałe sześć egzemplarzy dla Sardynii[56]. Pozostałe dotarły 7 stycznia 2021 roku do operatora.[57]

Województwo zachodniopomorskie

Pojazd uszkodzony w wypadku w pobliżu Gryfic

29 stycznia 2010 podpisano umowę z województwem zachodniopomorskim za zakup 10 atribo z opcją rozszerzenia o kolejne 2 egzemplarze, z której to opcji skorzystano we wrześniu 2010[3][58]. Pierwsze dwa egzemplarze dostarczono 25 czerwca, a 27 czerwca rozpoczęto ich eksploatację w Zachodniopomorskim Zakładzie Przewozów Regionalnych[3]. Kolejne egzemplarze dostarczano po 1 lub 2 miesięcznie aż do 28 stycznia 2011[3]. Podobnie jak włoskie jednostki, SA136 dostały swój, choć nieoficjalny, przydomek. Ze względu na malaturę nazywane są smerfami[59].

Pojazdy przydzielono do Bazy Taboru PR w Kołobrzegu[3]. Pociągi przydzielono przede wszystkim do obsługi relacji Szczecin – Kołobrzeg (Koszalin) oraz Szczecin – Szczecinek[3]. Pojazdy sporadycznie przydzielano do obsługi relacji Koszalin – Mielno Koszalińskie, obsługiwanej głównie przez SA103 oraz Sławno – Darłowo obsługiwanej głównie przez SA109 i SA110[3]. W przypadku awarii zachodniopomorskich EN57 atribo zastępują je na zelektryfikowanych trasach takich jak: Szczecin – Białogard, Szczecin – Gryfino czy Szczecin – Kamień Pomorski[3].

Atribo zastąpiły wysłużone niemieckie pojazdy SA110, których eksploatacje ostatecznie zakończono w kwietniu 2012[60].

Od 29 sierpnia 2012 atribo są kierowane również do obsługi linii Szczecin – Piła[61], a od czerwca 2013 również do portu lotniczego Szczecin-Goleniów (po drodze ze Szczecina do Kołobrzegu)[62].

31 lipca 2013 na pokładzie jednego z pojazdów Urząd Marszałkowski podpisał roczną umowę z Przewozami Regionalnymi na świadczenie usług przewozowych[63].

27 sierpnia 2014 dwa zachodniopomorskie pojazdy serii SA136 zostały uszkodzone w wypadkach. Do pierwszego z nich doszło na przejeździe kolejowo-drogowym bez zapór w pobliżu Gryfic, gdzie pociąg uderzył w przejeżdżający ciągnik rolniczy z przyczepą. Do drugiego wypadku doszło na przejeździe w Żabowie, gdzie atribo nie zdążył wyhamować przed elementem turbiny wiatrowej, który spadł na tory z przewożącej go ciężarówki[64].

W 2016 roku wózki zastosowane w pojazdach serii SA136 zostały objęty dokładniejszymi kontrolami, ze względu na pojawienie się pęknięć ram wózków w dwuczłonowych 218M, w których zastosowano te same wózki[65][66]

Województwo pomorskie

SA136-019 na przystanku Gdańsk Brętowo

2 września pomorski samorząd podpisał z Pesą umowę na dostawę 7 sztuk SZT typu 219M oraz 3 sztuk 2-członowych SZT typu 218Mc do obsługi Pomorskiej Kolei Metropolitalnej[17][67]. Dostawy miały rozpocząć się w grudniu 2014 a zakończyć w maju 2015. Na mocy podpisanych aneksów przesunięto czas dostaw na okres od 20 kwietnia do 31 sierpnia 2015[68]. W zamian za opóźnienie realizacji kontraktu producent doposażył jednostki w superkondensatory i wysuwane stopnie zewnętrzne. W kwietniu 2015 pierwszy pojazd był gotowy i posiadał homologację[69].

Na początku czerwca Pesa dostarczyła 3 pojazdy: 2 z nich zostały użyczone Przewozom Regionalnym skierowane do obsługi linii Gdynia – Hel, a jeden z nich testów na trasie PKM (później również go tymczasowo przekazano Przewozom Regionalnym)[70][71], gdzie 12 czerwca odbyła się jego uroczysta prezentacja[72]. W późniejszym czasie pojazdy użytkowane przez PR skierowano również na trasę Gdynia/Tczew – Chojnice[73]. Na początku sierpnia ponownie jeden z pojazdów SA136 skierowano do testów na linii PKM[74]. 1 września składy rozpoczęły obsługę PKM, której operatorem została spółka PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście[75].

W związku z przejęciem połączeń przez Polregio na Pomorskiej Kolei Metropolitarnej 11 grudnia 2022 roku wszystkie pojazdy serii przeszły w obsługę przewoźnika wraz z serią SA133[76].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ dane dla ATR220[1][2]
  2. ↑ dane dla SA136[3][4]
  3. ↑ dane dla ATR220Tr[5][6]

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Prospekty producenta: ATR220-FER, ATR220-FNM i ATR220-FSE [dostęp 2012-05-01]
  2. ↑ a b c d e f g h i j Tomáš Kuchta, Jaromir Pernička. Motorové jednotky ATR220. „Železniční magazín”. 10/2009, s. 24-27. M-presse plus. (cz.). 
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Bohdan Jędrzejewski. Spalinowe zespoły trakcyjne serii SA136. „Świat Kolei”. 7/2011, s. 12-17. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  4. ↑ Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego: Spalinowy zespół trakcyjny autobus szynowy 219M serii SA136. wzp.pl. [dostęp 2013-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-28)]. (pol.).Sprawdź autora:1.
  5. ↑ a b c "Włoskie" pojazdy Pesy z silnikami Voitha. kurier-kolejowy.pl, 2014-09-09. [dostęp 2014-09-09]. (pol.).
  6. ↑ Włoskie media o ATR220: dbałość o szczegóły. inforail.pl, 2014-12-05. [dostęp 2014-12-05]. (pol.).
  7. ↑ Strefa Publiczna 2009. iwp.com.pl. [dostęp 2016-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-19)]. (pol.).
  8. ↑ ATR 220. W: Wartość dodana – światowe wzornictwo z Polski (katalog wystawy). Ewa Siemieńska (red.). Warszawa: Instytut Wzornictwa Przemysłowego, 2009, s. 28. (pol. • ang.).
  9. ↑ a b PESA wyprodukuje pociągi dla Włochów. rynek-kolejowy.pl, 2006-06-13. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).
  10. ↑ a b Bydgoszcz: 2 składy ATR220 dla FNM. inforail.pl, 2009-02-19. [dostęp 2013-03-31]. (pol.).
  11. ↑ a b Bolonia: Pesa dostarczy 8 składów ATR220. inforail.pl, 2009-05-21. [dostęp 2012-09-19]. (pol.).
  12. ↑ a b Bydgoszcz: Kolejne pociągi PESY zakontraktowane do południowych Włoch. inforail.pl, 2010-03-26. [dostęp 2013-03-31]. (pol.).
  13. ↑ a b Michał Grobelny. Polscy eksporterzy w branży kolejowej'. „Rynek Kolejowy”. 2/2010. s. 53. (pol.). 
  14. ↑ a b PESA podpisała umowę z Trenitalią. inforail.pl, 2013-12-12. [dostęp 2013-12-12].
  15. ↑ a b c Produkcja eksportowa PESY w 2016 roku. inforail.pl, 2016-12-22. [dostęp 2016-12-23]. (pol.).
  16. ↑ a b Pesa dostarczy do Włoch kolejne 14 pociągów. kurier-kolejowy.pl, 2018-08-03. [dostęp 2018-10-22].
  17. ↑ a b Umowa na dostawę pociągów dla PKM podpisana. inforail.pl, 2014-09-02. [dostęp 2014-09-02]. (pol.).
  18. ↑ Pesa na InnoTrans 2008. inforail.pl, 2008-10-14. [dostęp 2012-09-19].
  19. ↑ www.pesa.pl: Bydgoszcz: ATR220 otwarło kursy do Chełmży. InfoRail, 2008-11-18. [dostęp 2012-06-25]. (pol.).Sprawdź autora:1.
  20. ↑ Inauguracyjny przejazd szynobusu. Przewozy Regionalne. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-12)]. (pol.).
  21. ↑ Ljubljana: Prezentacja ATR 220 w Słowenii. inforail.pl, 2009-03-23. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).
  22. ↑ www.pesa.pl: Czeska Trzebowa: Prezentacja ATR 220. InfoRail, 2009-06-24. [dostęp 2012-06-25]. (pol.).Sprawdź autora:1.
  23. ↑ Paweł Korcz. TRAKO 2009. „Świat Kolei”. 11/2009, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  24. ↑ Dariusz Kalinowski. Tabor szynowy na targach Trako 2015. „Świat Kolei”. 10/2015, s. 12-19. Łódź: Emi-Press. ISSN 1231-5962. (pol.). 
  25. ↑ Spalinowe zespoły trakcyjne. pesa.pl. [dostęp 2017-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-21)]. (pol.).
  26. ↑ More PESA Orders for ATR 220 to Fogotec. railway-technology.com, 2009-06-19. [dostęp 2012-05-09]. (ang.).
  27. ↑ ATR220. pesa.pl. [dostęp 2016-06-14]. (pol.).
  28. ↑ GLOSSARIO FERROVIARIO. feralpteam.com, 2006-12. [dostęp 2013-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-27)]. (wł.).
  29. ↑ a b Bari: Pesa zaprezentowała SZT ATR 220 dla FSE. inforail.pl, 2008-07-17. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).
  30. ↑ Franciszek Nietz. Nicolaus z bydgoskiej Pesy jedzie do Bari. „? Polska Gazeta Transportowa,”, ? 17 września 2008. (pol.). 
  31. ↑ P. Telega. Najnowsze „dziecko” PESY. „Świat Kolei”. 10/2008, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  32. ↑ https://kurier-kolejowy.pl/aktualnosci/40482/atr-220-bydgoskiej-pesy-w-plomieniach-we-wloskiej-apulii.html?fbclid=IwAR3tsshWMRZIS_Iai-G6z708BGm8zwjBkVVtLHws-ZUCIZdEJZ1xBZEKTDQ
  33. ↑ a b Brescia: Przekazanie ATR 220 włoskim kolejom Ferrovienord Milano. inforail.pl, 2009-04-16. [dostęp 2012-09-19]. (pol.).
  34. ↑ Kurier Kolejowy, Dwa pechowe pociągi ATR 220 - produkty bydgoskiej PESY należące do Ferrovienord na sprzedaż, kurier-kolejowy.pl [dostęp 2022-06-28].
  35. ↑ Bologna-Portomaggiore, viaggio inaugurale per i nuovi Atr 220. alfredoperi.it, 2009-09-21. [dostęp 2013-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-03)]. (wł.).
  36. ↑ FER, a pieno ritmo le consegne dei PESA. ferrovie.it, 2009-06-28. [dostęp 2012-06-25]. (wł.).
  37. ↑ È nata TPER: Trasporto Passeggeri Emilia-Romagna. fer-online.it, 2012-02-28. [dostęp 2013-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-07)]. (wł.).
  38. ↑ Umowa na dostawę 40 pociągów Atribo do Włoch podpisana. rynek-kolejowy.pl, 2013-12-12. [dostęp 2013-12-15].
  39. ↑ PESA’s Źmigród Line-Up. railvolution.net, 2014-07-31. [dostęp 2014-08-01].
  40. ↑ Giovanni Gilio: Il primo Atr220 di Trenitalia a Pisa per i collaudi. ilpendolaremagazine.it, 2014-08-22. [dostęp 2015-01-11]. (wł.).
  41. ↑ Giovanni Gilio: L’Atr220 trasferito da Pisa a Roma. ilpendolaremagazine.it, 2014-12-03. [dostęp 2015-01-11]. (wł.).
  42. ↑ InfoRail: ATR 220 zaprezentowany na dworcu Roma Termini. InfoRail.pl, 2014-12-04. [dostęp 2014-12-04]. (pol.).Sprawdź autora:1.
  43. ↑ Giovanni Gilio: A Pisa altri due Atr220. ilpendolaremagazine.it, 2014-12-07. [dostęp 2015-01-11]. (wł.).
  44. ↑ Problemy ATR220 we Włoszech. rynek-kolejowy.pl, 2015-10-27. [dostęp 2015-10-31]. (pol.).
  45. ↑ Pierwszy ATR 220 dla Trenitalia zaprezentowany w Toskanii. inforail.pl, 2015-02-13. [dostęp 2015-02-13]. (pol.).
  46. ↑ Pesa ATR 220 Swing z dopuszczeniem we Włoszech. rynek-kolejowy.pl, 2015-03-16. [dostęp 2015-03-17]. (pol.).
  47. ↑ Pociągi Pesy dla Trenitalii już wożą pasażerów (zdjęcia). rynek-kolejowy.pl, 2015-03-23. [dostęp 2015-03-23]. (pol.).
  48. ↑ Trade Trans zawiezie pociągi Pesy do Włoch. rynek-kolejowy.pl, 2014-08-25. [dostęp 2014-08-26].
  49. ↑ Pierwszy ATR 220Tr już we Włoszech. inforail.pl, 2014-08-22. [dostęp 2014-08-22].
  50. ↑ ATR220 Pesy dla Trenitalii przejdą korektę podsystemu ETCS. kurier-kolejowy.pl, 2015-10-26. [dostęp 2015-10-27].
  51. ↑ Pesa: Problemy ATR220 we Włoszech rozwiązane. rynek-kolejowy.pl, 2015-11-10. [dostęp 2015-11-11]. (pol.).
  52. ↑ Szynobusy Pesy w kolejnym włoskim regionie. rynek-kolejowy.pl, 2016-02-23. [dostęp 2016-02-23]. (pol.).
  53. ↑ Pesa wyprodukowała pierwszego ATR220 z dodatkowego zamówienia Trenitalii. rynek-kolejowy.pl, 2020-02-05. [dostęp 2020-02-08]. (pol.).
  54. ↑ https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/zespoly-trakcyjne-art220-z-pesy-sa-juz-na-sardynii-zdjecia-98954.html
  55. ↑ Wszystkie ATR220Tr z Pesa dostarczone na Sardynię, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-01-02] (pol.).
  56. ↑ https://www.fsnews.it/it/focus-on/servizi/2021/1/7/trenitalia_sardegna_due_swing_chiusa_prima_tranche_fornitura_nuovi_treni.html
  57. ↑ Szczecin: Nowe szynobusy dla Zachodniopomorskiego. inforail.pl, 2010-02-05. [dostęp 2012-09-19]. (pol.).
  58. ↑ Przewozy Regionalne: Wznowienie połączenia Wałcz – Kalisz Pomorski. utk.gov.pl, 2013-02-03. [dostęp 2015-02-14]. (pol.).
  59. ↑ UMWZ, InfoRail: Niemcobusy odjeżdżają do muzeum. inforail.pl, 2012-04-30. [dostęp 2012-06-25]. (pol.).Sprawdź autora:1 oraz 2.
  60. ↑ Szczecin: Przywrócono ruch pociągów na trasie do Piły. inforail.pl, 2012-09-03. [dostęp 2014-02-25]. (pol.).
  61. ↑ Smerfy zawiozą nas na lotnisko!. kurier-kolejowy.pl, 2013-06-08. [dostęp 2013-06-08]. (pol.).
  62. ↑ Zachodniopomorskie: Przyspieszenie dla Przewozów Regionalnych. rynek-kolejowy.pl, 2013-08-01. [dostęp 2013-08-12]. (pol.).
  63. ↑ Dwa SA136 rozbite na linii 402. Do obu wypadków doszło na przejazdach. rynek-kolejowy.pl, 2014-08-28. [dostęp 2015-12-01]. (pol.).
  64. ↑ UTK ostrzega przewoźników przed pęknięciami w wózkach Pesy. rynek-kolejowy.pl, 2016-02-22. [dostęp 2016-06-22].
  65. ↑ Zachodniopomorskie SA136 pod specjalnym nadzorem. rynek-kolejowy.pl, 2016-09-06. [dostęp 2016-09-08].
  66. ↑ Jakie pociągi dla Pomorskiej Kolei Metropolitalnej?. inforail.pl, 2014-09-04. [dostęp 2014-09-04]. (pol.).
  67. ↑ Maciej Naskręt: Pociąg dla PKM przyjedzie dopiero 20 kwietnia. Cztery miesiące opóźnienia. trojmiasto.pl, 2015-03-11. [dostęp 2015-04-17]. (pol.).
  68. ↑ Michał Brancewicz: Zobacz pierwszy pociąg dla PKM [zdjęcia]. trojmiasto.gazeta.pl, 2015-04-17. [dostęp 2015-04-17]. (pol.).
  69. ↑ PKM-owskie szynobusy w Przewozach Regionalnych. inforail.pl, 2015-06-15. [dostęp 2015-06-15]. (pol.).
  70. ↑ Linia PKM testowana przez … lokomotywę SM42. inforail.pl, 2015-07-15. [dostęp 2015-07-01]. (pol.).
  71. ↑ Pierwszy szynobus dla PKM już w Trójmieście. trojmiasto.pl, 2015-06-12. [dostęp 2015-06-15].
  72. ↑ Testy taboru na linii PKM nie zaczęły się, bo tabor użytkują Przewozy Regionalne (aktualizacja). rynek-kolejowy.pl, 2015-07-02. [dostęp 2015-07-03]. (pol.).
  73. ↑ Rozpoczęły się testy na linii PKM. Pociągi przejadą kilka tysięcy kilometrów. trojmiasto.pl, 2015-08-03. [dostęp 2015-08-03].
  74. ↑ PKM-ka już na torach. Linia imponuje, ale są kłopoty z rozkładem i biletami. trojmiasto.pl, 2015-09-01. [dostęp 2015-09-03].
  75. ↑ https://www.wnp.pl/kogeneracja/pomorskie-w-niedziele-uruchomienie-stacji-pkm-gdansk-firoga,654538.html
Pojazdy produkowane przez grupę Pesa (Pesa Bydgoszcz i Pesa Mińsk Mazowiecki)
Produkcja
Elektryczne zespoły trakcyjne
Elektryczne wagony silnikowe
Spalinowe zespoły trakcyjne
Spalinowe wagony silnikowe
Wagony sterownicze
Wagony doczepne
Lokomotywy
Tramwaje
Modernizacje
Elektryczne zespoły trakcyjne
Lokomotywy spalinowe
Lokomotywy wodorowe
Tramwaje

Logo Pesa.svg

Pojazdy trakcyjne eksploatowane w Polsce
Lokomotywy elektryczne
Lokomotywy spalinowe
Lokomotywy parowe[B]
Elektryczne wagony i zespoły trakcyjne
Spalinowe zespoły trakcyjne
Autobusy szynowe
Spalinowe wagony silnikowe
Parowozy wąskotorowe[B]
Spalinowozy wąskotorowe
Wąskotorowe spalinowe
wagony silnikowe
  1. ↑ Kursywą zaznaczone serie wycofane z ruchu liniowego.
  2. ↑ a b Wymienione tylko ważniejsze serie.

Media użyte na tej stronie

Piadena staz ATR 220.JPG
Autor: Arbalete, Licencja: CC BY-SA 3.0
Autotreno ATR 220 delle Ferrovie Emilia Romagna in stazione di Piadena
SA106 Legnica Piekary.jpg
Autor: Montiverdi, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Autobus szynowy SA106 na stacji Legnica Piekary.
PESA SA136 (1).jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC0
spalinowy zespół trakcyjny PESA SA136 - stanowisko maszynisty
ATR220 025 Sofia Iseo 20090409.jpg
Autor: Moliva, Licencja: CC BY-SA 3.0
L'ATR 220.025 di LeNord in sosta presso il primo binario della stazione Iseo dopo aver completato il viaggio inaugurale sulla ferrovia Brescia-Iseo-Edolo.
SA136-003 Kolobrzeg.JPG
Autor: Paramaciej, Licencja: CC BY-SA 4.0
SA136-003 na stacji w Kołobrzegu.
Pesa Atribo dla Trenitalii, Pesa Bydgoszcz, 2014-06-15.jpg
Autor: Paweł Telega, Licencja: CC BY-SA 4.0
Spalinowy zespół trakcyjny Pesa Atribo dla Trenitalii podczas produkcji w zakładach Pesa Bydgoszcz.
SA131-001-Gdynia-1.jpg
Autor: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy), Licencja: CC BY 2.5
Autobus szynowy SA131-001 (jako pociąg osobowy z Helu) wjeżdża na stację Gdynia Główna.
Brno, hlavní nádraží, Den železnice 2012, jednotka 844.003 (02).jpg
Autor: Harold, Licencja: CC BY-SA 3.0
Railway day 2012 - 844.003 diesel multiple unit of České dráhy, Brno main station, Czech Republic
SA136 010 with accident damage at Gryfice 2.jpg
Autor: Sludge G, Licencja: CC BY-SA 2.0
SA136 010 with accident damage at Gryfice
Logo Pesa.svg
Logo von Pesa
Pesa - ATR220.019 a Nardò.jpg
Autor: Daniele Donadelli, Licencja: CC BY 2.0
Autotreno ATR 220 delle Ferrovie del Sud Est in arrivo a Nardò
Bdg Ludwikowo kolej 3 6-2015.jpg
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., autobusy szynowe przy ul. Ludwikowo