SL-1 Akar
 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | Sekcja Lotnicza Politechniki Warszawskiej |
| Konstruktor | |
| Typ | |
| Konstrukcja | górnopłat o konstrukcji całkowicie drewnianej |
| Załoga | 1 |
| Historia | |
| Data oblotu | 1923 |
| Lata produkcji | 1923 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 9,30 m |
| Wydłużenie | 7[1]. |
| Długość | 5,50 m |
| Wysokość | 1,70 m |
| Powierzchnia nośna | 12,30 m² |
| Masa | |
| Własna | 75 kg |
| Startowa | 140 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość minimalna | 45 km/h |
| Prędkość min. opadania | 1,3 m/s |
| Doskonałość maks. | 9 |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska | |
SL-1 Akar – polski szybowiec amatorski z okresu międzywojennego, najbardziej udany z pierwszych polskich szybowców, zbudowany w jednym egzemplarzu.
Historia
Szybowiec SL-1 Akar został opracowany przez Adama Karpińskiego w 1922, a następnie do lata 1923 zbudowany przez studentów Sekcji Lotniczej Politechniki Warszawskiej. Był to pierwszy szybowiec zbudowany w Sekcji Lotniczej Politechniki Warszawskiej. Oblatany został około 24 lipca 1923 (wykonując skoki na holu)[2].
Od 23 sierpnia do 13 września 1923 wziął udział w I Konkursie Ślizgowców (pierwsze zawody szybowcowe w Polsce) w Białce k. Nowego Targu[3]. Tadeusz Karpiński (brat konstruktora) na tym szybowcu zajął 1. miejsce, a Ryszard Bartel (współkonstruktor) – 2[4][5].
Po tym konkursie dokonano zmian konstrukcyjnych szybowca m.in. zabudowano kabinę oraz przerobiono konstrukcję części ogonowej [6]. W dniu 8 kwietnia 1924 roku Tadeusz Karpiński ustanowił rekord Polski w długotrwałości lotu, który wynosił 4 min i 5 sek[7]. Lot zakończył się jednak przymusowym lądowaniem, przy którym szybowiec został uszkodzony, m.in. połamała się kratownica kadłuba[8].
Na początku 1925 nowy prostokątny, kryty sklejką kadłub dla szybowca Akar zaprojektowali Jerzy Wędrychowski i Stanisław Prauss[9]. Planowano przebudowę go na motoszybowiec pod nazwą Akar II, z silnikiem Anzani o mocy 45 KM. Ostatecznie jednak prac przy Akarze II nie podjęto i niewyremontowany szybowiec uległ zniszczeniu jesienią 1925[4].
Swój sukces szybowiec Akar zawdzięczał dobrej sterowności, dużej sztywności, zastosowaniu sprawdzonych rozwiązań konstrukcyjnych i małej masie. Pomocny też był szeroki rozstaw kół podwozia ułatwiający lądowanie.
Konstrukcja
Jednomiejscowy szybowiec o konstrukcji drewnianej, szkieletowej, płaty i usterzenie kryte płótnem. Kadłub w postaci dwóch płaskich kratownic ustawionych w odległości 2 m od siebie, połączonych płatem, usterzeniem, osią dwukołowego podwozia i dwiema poprzeczkami oraz drutami usztywniającymi. Płat o obrysie prostokątno-trapezowym, trójdzielny, dwudźwigarowy, kryty płótnem. Początkowo szybowiec nie posiadał kabiny pilota, siodełko i przyrządy przymocowano do kratownic[8]. Pilot sterował szybowcem z użyciem drążka sterowego i orczyka[10].
Przypisy
- ↑ Piotr Piechowski: Modelarstwo lotnicze. SL-1 Akar. [dostęp 2011-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 lutego 2008)].
- ↑ Glass 1976 ↓, s. 346.
- ↑ Le concours de Białka, 1923 (pol.). claudel.dopp.free.fr. [dostęp 2019-05-19].
- ↑ a b Cynk 1971 ↓, s. 667.
- ↑ Skrzydlata Polska 1958 ↓, s. 13.
- ↑ Prauss 2019 ↓, s. 128.
- ↑ Skrzydlata Polska 1955 ↓, s. 16.
- ↑ a b Glass 1976 ↓, s. 347.
- ↑ Skrzydlata Polska 37'1955 ↓, s. 16.
- ↑ Rychter 1980 ↓, s. 42.
Bibliografia
- Jerzy B. Cynk: Polish aircraft 1893-1939. London: Putman & Company, 1971. ISBN 0-370-00085-4. OCLC 831346721.
- Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976. OCLC 830596725.
- Stanisław Prauss: Z Zakopanego na Stag Lane : wspomnienia konstruktora samolotów PZL-23 Karaś i PZL-46 Sum, współpracownika brytyjskich wytwórni lotniczych Westland, de Havilland i Hawker Siddeley. Warszawa-Kraków: Oficyna Wydawnicza Mireki, 2019. ISBN 978-83-65902-19-1. OCLC 1135394948.
- Witold Rychter: Skrzydlate wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1980. OCLC 830198483.
- Droga do Szybowcowych Mistrzostw Świata w Polsce nie była łatwa. „Skrzydlata Polska”. 35/1958, 27 sierpnia 1958. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Zdzisław Gryglicki. Szybowiec „Akar”. „Skrzydlata Polska”. 22/1955, 29 maja 1955. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Zdzisław Gryglicki. Szybowiec S.L. 1 "Akar 2". „Skrzydlata Polska”. 37/1955, 11 września 1955. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
Linki zewnętrzne
- SL-1 "Akar", 1923 ("A.K."). Samoloty w lotnictwie polskim. [dostęp 2017-09-18].
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Szybowiec SL-1 Akar na lotnisku, 1923 r.
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.