SMS Basilisk (1902)
 „Aurora” w 1940 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | Marco U. Martinolich, Mali Lošinj |
| Położenie stępki | 1901 |
| Wodowanie | 28 listopada 1902 |
 K.u.K. Kriegsmarine | |
| Nazwa | „Basilisk” |
| Wejście do służby | 21 lutego 1903 |
| Wycofanie ze służby | 1 listopada 1918 |
 Francja | |
| Nazwa | „Aurore” |
| Wejście do służby | 1920 |
| Wycofanie ze służby | 1922 |
 Królewska Marynarka Rumuńska | |
| Nazwa | „Aurora” |
| Wejście do służby | 1922 |
| Wycofanie ze służby | 1927 |
| Królewska Marynarka Rumuńska | |
| Wejście do służby | 1939 |
| Zatopiony | 15 lipca 1941 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | normalna: 314 ton |
| Długość | 49,1 metra |
| Szerokość | 7,9 m |
| Zanurzenie | 1,5 m |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa potrójnego rozprężania 1 kocioł cylindryczny moc 550 KM, 1 śruba | |
| Prędkość | 11 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 47 mm L/44 (2 x I) 2 karabiny maszynowe kal. 8 mm 145 min | |
| Załoga | 40 |
Basilisk – austro-węgierski stawiacz min z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, późniejszy rumuński Aurora z okresu Ii wojny światowej. Jednostka została zwodowana 28 listopada 1902 roku w stoczni Marco U. Martinolich w Malim Lošinju, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine przyjęto ją w lutym 1903 roku. W wyniku podziału floty po upadku Austro-Węgier jednostkę przyznano Francji, gdzie otrzymała nazwę „Aurore”. W 1922 roku okręt został zakupiony przez Rumunię i wszedł w skład Królewskiej Marynarki Rumuńskiej pod nazwą „Aurora”. W 1927 roku jednostka została sprzedana liniom żeglugowym Societatea Romana Dunareana. Odkupiony w 1937 roku i wyremontowany, od 1939 roku okręt został ponownie przyjęty do służby w rumuńskiej marynarce i wziął udział w II wojnie światowej. 28 czerwca 1941 roku „Aurora” została ciężko uszkodzona przez radzieckie samoloty i ostatecznie zniszczona w kolejnym nalocie 15 lipca 1941 roku.
Projekt i budowa
„Basilisk” zbudowany został w stoczni Marco U. Martinolich w Malim Lošinju, założonej przez Marka Umile Martinolićia w 1850 i rozwiniętej przez jego syna Nikolę[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1901 roku, został zwodowany 28 listopada 1902 roku, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine wszedł 21 lutego 1903 roku[1][3].
Dane taktyczno-techniczne
Okręt był niewielkim stawiaczem min[3]. Długość całkowita kadłuba wynosiła 49,1 metra (46 metrów między pionami), szerokość 7,9 metra i zanurzenie 1,5 metra (maksymalne 2,2 metra)[1][4]. Wyporność normalna wynosiła 314 ton[1][3]. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 550 KM, do której parę dostarczał jeden kocioł cylindryczny opalany węglem[1][3]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 11 węzłów[1][3].
Uzbrojenie okrętu składało się z dwóch pojedynczych dział kalibru 47 mm L/44 i dwóch pojedynczych karabinów maszynowych kalibru 8 mm[1][3]. Jednostka mogła zabrać na pokład ładunek 145 min morskich[1][3].
Załoga okrętu liczyła 40 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][3].
Służba
„Basilisk” był we flocie austro-węgierskiej jednym z czterech stawiaczy min[5][a]. Z powodu rozpadu monarchii habsburskiej 1 listopada 1918 roku na jednostce opuszczono po raz ostatni banderę KuKK[6]. W wyniku podziału floty austro-węgierskiej okręt został przyznany Francji[7]. Jednostka została przebazowana do Francji w 1919 lub 1920 roku i otrzymała nazwę „Aurore”[1][4].
W 1922 roku okręt został zakupiony przez Rumunię i wszedł w skład Marynarki Wojennej pod nazwą „Aurora”[4]. Jednostka służyła do 1927 roku, kiedy została sprzedana linom żeglugowym Societatea Romana Dunareana[4]. W 1937 roku marynarka odkupiła statek i w stoczni w Gałaczu został on wyremontowany i ponownie przystosowany do pełnienia funkcji pomocniczego stawiacza min[4].
W 1939 roku okręt został ponownie przyjęty do służby w Forțele Navale Române i wziął udział w II wojnie światowej, a jego uzbrojenie stanowił podwójnie sprzężony wkm kal. 13,2 mm L/76 i 40 min[4]. 10 stycznia 1941 roku okręt postawił zagrodę minową zabezpieczającą dostęp do Suliny, na której następnego dnia zatonęła rumuńska kanonierka „Locotenent Lepri Remus”[8]. 28 czerwca 1941 roku „Aurora” została ciężko uszkodzona przez radzieckie samoloty nieopodal Suliny[4]. Okręt próbowano naprawić na miejscu, jednak 15 lipca 1941 roku został ostatecznie zniszczony w kolejnym nalocie radzieckiego lotnictwa[4][9].
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Ivan Gogin: AURORA minelayer (1903/1939). Navypedia. [dostęp 2018-02-17]. (ang.).
- Ivan Gogin: BASILISK minelayer (1903). Navypedia. [dostęp 2018-02-17]. (ang.).
- René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.).
- Robert Rochowicz. Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4-5 (41), 2003. ISSN 1426-529X.
- Karl Schrott. Okręty minowe cesarsko-królewskiej Marynarki Wojennej Austro-Węgier. Cz. I. „Okręty Wojenne”. Nr 4 (49), 2001. ISSN 1231-014X.
- LP: History. Lošinjska Plovidba - Brodogradilište d.o.o.. [dostęp 2018-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-01)]. (ang.).
- Maciej S. Sobański. Rumuńskie operacje minowe w latach 1941-1944. „Okręty Wojenne”. Nr 3 (53), 2002. ISSN 1231-014X.
Media użyte na tej stronie
Marine Nationale and French merchant ensign. Used from 1794 to 1814/1815, and from 1848 to present.
Notice that its proportions differ from those of the French civil flag. (ensign : 30:33:37, civil : 1/3,1/3,1/3)
.svg)
Flag of the Austro-Hungarian Monarchy (1867-1918)
.svg)
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Naval Ensign of Austria-Hungary, used from 1894 to 1915.
The Romanian minelayer Aurora in the port of Constanța
THIS IS NOT THE FLAG OF THE KINGDOM OF ROMANIA! The Kingdom of Romania used the standard Romanian tricolor.
