SMS Komet

SMS Komet
Historia
Stocznia	Schichau-Werke w Elblągu
Wodowanie	7 lipca 1888[1]
K.u.K. Kriegsmarine
Wejście do służby	1889[2]
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	360 ts konstrukcyjna 420 ts maksymalna[2]
Długość	60,68 m[3]
Szerokość	7,4 m
Zanurzenie	2,11 m[4]
Napęd
1 maszyna parowa potrójnego rozprężania o mocy indykowanej 2900 KM, 2 kotły typu Yarrow[5], 1 śruba[2]
Prędkość	21 węzłów[2][1]
Uzbrojenie
zobacz w tekście
Opancerzenie
19 mm nad maszynownią[5]
Załoga	60[2]-61[5]

SMS Komet − austro-węgierska kanonierka torpedowa^[5][6] z końca XIX wieku, biorąca udział w I wojnie światowej.

Budowa i klasyfikacja

SMS „Komet” wraz z bliźniaczym SMS „Blitz” należał do grupy sześciu kanonierek torpedowych zamówionych w latach 1888−1892 przez marynarkę Austro-Węgier w celu ewaluacji typu okrętu najlepiej dostosowanego do potrzeb marynarki. Oba były zbudowane w niemieckiej stoczni Schichau-Werke w Elblągu i stanowiły ulepszenie projektu pierwszej kanonierki torpedowej zbudowanej tam dla Austro-Węgier, SMS „Meteor”, od której odróżniały się przede wszystkim nieco dłuższym kadłubem i większą prędkością. Trzy zbudowane później kanonierki torpedowe należały już do różnych innych projektów. W służbie austro-węgierskiej jednostki te klasyfikowano oryginalnie jako Torpedofahrzeug, która to nazwa oznaczała początkowo okręty torpedowe o długości do 61 m (200 stóp) i była następnie używana także dla kontrtorpedowców^[7]. Wzorując się na brytyjskiej terminologii, okręty te nazywano też nieoficjalnie niszczycielami (niem. Zerstörer)^[7], co spotyka się także w literaturze^[1], jednakże ustępowały one znacząco niszczycielom prędkością i miały słabsze uzbrojenie.

Okręt miał konstrukcję wywodzącą się z powiększonych torpedowców, z gładkopokładowym kadłubem, dziobnicą o formie taranowej i sporym nawisem rufowym. W widoku z góry kadłub miał charakterystyczny dla torpedowców budowy Schichaua wrzecionowaty obrys, osiągający największą szerokość za śródokręciem. Okręt miał jedynie szczątkową nadbudówkę dziobową, z odkrytym pomostem bojowym oraz początkowo jeden pochyły komin^[8]. Napęd stanowiła trzycylindrowa maszyna parowa potrójnego rozprężania o mocy indykowanej 2900 KM, napędzająca jedną śrubę^[2]. Oprócz głównego steru zawieszonego za śrubą, pod nawisem rufowym, okręt miał pomocniczy ster dziobowy^[8].

Uzbrojenie stanowiło początkowo 7 pojedynczych dział kalibru 47 mm, z czego 2 o dłuższej lufie L/44 (44 kalibry), a 5 o krótszej L/33. Jedno działo umieszczone było na rufie, a pozostałe sześć - po trzy na każdej z burt, z tego dwa przed nadbudówką dziobową. Uzbrojenie początkowo uzupełniała stała wyrzutnia torped 350 mm w dziobnicy. Uzbrojenie później podlegało zmianom: rufowe działo zamieniono w 1904 na obrotową wyrzutnię torped, a w 1915 kaliber wyrzutni torped zwiększono do 450 mm, przy tym dziobową stałą wyrzutnię zastąpiono przez obrotową na pokładzie dziobowym. W lutym 1918 dwa dziobowe działa zamieniono na przeciwlotnicze 66 mm^[2].

Służba

„Komet” po przebudowie z dwoma kominami.

„Komet” wszedł do służby w marynarce w 1889 roku. Początkowo w letnich miesiącach uczestniczył w pływaniu z eskadrą, a w pozostałych głównie pozostawał w rezerwie^[2]. Między 10 kwietnia a 16 października 1897 brał udział w międzynarodowej blokadzie portu Chania na tureckiej Krecie^[2]. W 1904 zmieniono mu uzbrojenie. Po remoncie w 1912 zmianie uległa sylwetka okrętu, z jednokominowej na dwukominową, po wymianie kotłów typu lokomotywowego na nowsze typu Yarrow. Po raz kolejny przezbrojono go w 1915^[2].

„Komet” przetrwał I wojnę światową. W styczniu 1920 został przez konferencję międzyaliancką w Paryżu przyznany Włochom i tam złomowany^[2].

Dane

Uzbrojenie^[2]

• początkowe:
  • 2 armaty 47 mm L/44 SFK (długość lufy: 44 kalibry) (2xI)
  • 7 armat 47 mm L/33 SFK (7xI)
  • 1 wyrzutnia torpedowa 350 mm (stała na dziobie)
• od 1904:
  • 8 armat 47 mm (8xI)
  • 2 wyrzutnie torped 350 mm (stała na dziobie i obrotowa na rufie)
• od 1915:
  • 8 armat 47 mm (8xI)
  • 2 wyrzutnie torped 450 mm (obrotowa na pokładzie dziobowym i obrotowa na rufie)^[9]
• od lutego 1918:
  • 2 armaty przeciwlotnicze 66 mm (nominalnie 7 cm) (na pokładzie dziobowym)
  • 6 armat 47 mm (6xI)
  • 2 wyrzutnie torped 450 mm (obrotowa na pokładzie dziobowym i obrotowa na rufie)^[8]

Przypisy

Bibliografia

• Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugène M. Kolesnik (red.): Conway's all the World's Fighting Ships, 1860−1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 0-85177-130-0.
• Erwin Sieche: Torpedoschiffe und Zerstörer der K. u. K. Marine. Wölfersheim-Berstadt: Podzun-Pallas-Verlag, 1996, seria: Marine-Arsenal: Band 34. ISBN 3-7909-0546-1.
• Jane's Fighting Ships of World War I. Studio Edns.. ISBN 1-85170-378-0.

Typy austro-węgierskich okrętów z okresu I wojny światowej   Drednoty Viribus Unitis Ersatz Monarch[A] Okręty liniowe Habsburg Erzherzog Karl Radetzky Pancerniki obrony wybrzeża Kronprinz Erzherzog Rudolf[B] Kronprinzessin Erzherzogin Stephanie[B] Monarch Krążowniki pancerne Kaiserin und Königin Maria Theresia[B] Kaiser Karl VI[B] Sankt Georg[B] Krążowniki pancernopokładowe Panther Kaiser Franz Joseph I Zenta Krążowniki lekkie Admiral Spaun[B] Novara Ersatz Aspern[A] Niszczyciele Huszár Tátra Warasdiner[B] Torpedowce Schichau Python Kaiman Tb I Tb VII Tb 74 Tb 82 Tb 98 Okręty podwodne U-1 U-3 U-5 U-10 U-14[C] U-20 U-27 U-43 U-48 U-50 U-52 U-101 Kanonierki torpedowe Leopard Blitz[B] Komet[B] Meteor[B] Planet[B] Trabant[B] Satellit[B] Magnet[B] Stawiacze min Dromedar[B] Salamander[B] Basilisk[B] Chamäleon[B] ↑ a b budowa anulowana/projekt ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r okręt pojedynczy (unikatowy) ↑ okręt zdobyczny