SMS Zenta

SMS „Zenta”
Ilustracja
Historia
StoczniaStocznia Marynarki, Pola
Położenie stępki8 sierpnia 1896
Wodowanie18 sierpnia 1897
 K.u.K. Kriegsmarine
Wejście do służby25 maja 1899[1]
Wycofanie ze służby16 sierpnia 1914
Los okrętuzatopiony
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćprojektowa: 2313 t
pełna: 2503 t
Długośćna linii wodnej: 96,0 m
całkowita: 96,8 m
Szerokość11,7 m
Zanurzenie4,2 m
Napęd
maszyny parowe VTE o mocy 8160 ihp
Prędkość20,8 węzła
Uzbrojenie
8 x armata okrętowa 120 mm L/40 Skoda
8 x armata okrętowa 47 mm L/44 Skoda
2 x armata wielolufowa Hotchkiss M1879 kalibru 47 mm
2 x karabin maszynowy 8 mm
2 x wyrzutnia torped kal. 400 mm
Opancerzenie
nadbudówki: 2 x 25 mm; kazamaty: 35 mm; pancerz burtowy: 2 x 25 mm
Załoga308

SMS Zentaaustro-węgierski krążownik pancernopokładowy z końca XIX wieku i I wojny światowej. Pierwsza jednostka typu Zenta. Zatopiony 16 sierpnia 1914 roku u wybrzeży Czarnogóry. Nazwa okrętu upamiętniała zwycięstwo w bitwie pod Zentą (1697)[2].

SMS „Zenta” i SMS „Ulan” 16 sierpnia 1914 r.

Po wybuchu I wojny światowej krążownik brał udział w pierwszej akcji bojowej floty austro-węgierskiej, jakim było ostrzeliwanie radiostacji i linii kolejowej w okolicach Antivari (ob. Bar) w Czarnogórze 8 sierpnia 1914 r. Dowódcą był komandor por. Paul Pachner[3]. W ciągu kolejnych dni prowadził blokadę wybrzeża Czarnogóry. 16 sierpnia 1914 roku rano „Zenta”, patrolująca tam wraz z niszczycielem SMS „Ulan”, została zaskoczona przez główne siły marynarki francuskiej wraz z okrętami brytyjskimi, w składzie m.in. 13 pancerników. Dowódca „Zenty” rozkazał odwrót do Cattaro, co udało się „Ulanowi”, lecz dysponujący mniejszą prędkością krążownik nie zdołał uciec. Płynąc możliwie blisko brzegu, dogoniony przez okręty ententy, odmówił poddania się i podjął walkę. Ostrzeliwany przez liczne okręty, z pancernikiem „Courbet” na czele, krążownik zatonął o 9.30 w pobliżu Antivari. Zginęło 173 ludzi załogi, 139 dostało się do brzegu i zostało wziętych do czarnogórskiej niewoli[3].

Przypisy

  1. http://www.kuk-kriegsmarine.at/zenta.htm
  2. K. Csonkaréti, Marynarka..., s. 15.
  3. a b K. Csonkaréti, Marynarka..., s. 31-34.

Bibliografia

  • Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway's All The World's Fighting Ships 1880-1905. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5.
  • Károly Csonkaréti: Marynarka Wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918. Wydawnictwo: Arkadiusz Wingert, 2004. ​ISBN 83-918940-3-7​.

Media użyte na tej stronie

SMS ZENTA und SMS ULAN im Gefecht vor Castellastual. Adria, am 16. August 1914.jpg
SMS ZENTA und SMS ULAN im Gefecht vor Castellastua, Adria, am 16. August 1914. Gemälde von Harry Heusser, 1914
Austria-Hungary-flag-1869-1914-naval-1786-1869-merchant.svg
Merchant Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1869 and Naval and War Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1915 (de jure, de facto until 1918)
SMS Zenta.jpg
SMS Zenta