SM Tb 50E

SM Tb 50E (ex Kaiman)
Ilustracja
Klasatorpedowiec
TypKaiman
Historia
StoczniaYarrow Shipbuilders, Londyn Wielka Brytania
Położenie stępkipaździernik 1904[1]
Wodowanie3 czerwca 1905[1][2]
 K.u.K. Kriegsmarine
NazwaKaiman → 50E → 50
Wejście do służby14 września 1905[1]
Wycofanie ze służby1 listopada 1918[3]
Los okrętuzłomowany po 1920
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćprojektowa 210 t
pełna: 203,3 t
Długośćpełna: 56,9 m
Szerokość5,4 m
Zanurzenie1,4 m
Napęd
2 kotły parowe
1 maszyna parowa o mocy indykowanej 3000 KM
Prędkość26,2 węzła
Uzbrojenie
4 x armata okrętowa 47 mm L/33
1 x karabin maszynowy 8 mm (od 1915 roku)
3 x wyrzutnia torpedowa kal. 450 mm
Załoga38

SM Tb 50Eaustro-węgierski torpedowiec z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, pierwsza jednostka typu Kaiman. Do 1913 roku nosił nazwę Kaiman, następnie oznaczenie 50E, a od roku 1917 sam numer 50 (skrót SM Tb oznaczał Seiner Majestät Torpedoboot – torpedowiec Jego Cesarskiej Mości).

Historia

„Kaiman” był prototypem licznej serii austro-węgierskich torpedowców swojego typu, jedynym z nich zbudowanym w stoczni brytyjskiej. Stępkę pod budowę okrętu położono w październiku 1904 roku, okręt wodowano 3 czerwca 1905 roku i ukończono 14 września tego roku[1]. Od 1 stycznia 1914 roku nazwę zastąpiono przez alfanumeryczne oznaczenie 50E (litera E - England oznaczała, że okręt zbudowano w Anglii)[1]. Rozkazem z 21 maja 1917 roku z oznaczeń torpedowców usunięto ostatnią literę i do końca wojny nosił on tylko numer 50[4].

Okręt brał udział w I wojnie światowej. Pełnił m.in. służbę patrolową i konwojową na wodach Austro-Węgier. 20 lipca 1915 roku u wybrzeży Chorwacji na wysokości latarni Porer był atakowany przez nieprzyjacielski okręt podwodny, lecz wystrzelona do niego torpeda zawiodła i zatonęła. Ponownie był niecelnie atakowany przez okręty podwodne 16 lutego i 7 sierpnia 1916 roku, kiedy to wymanewrował trzy torpedy (jego dowódcą był w tym czasie kpt. Julius Hild von Galanta)[5]. Po wojnie okręt w ramach podziału floty Austro-Węgier przekazano Wielkiej Brytanii, która sprzedała go w 1920 roku włoskiej stoczni złomowej[4].

Opis

Okręt posiadał dwa kotły parowe typu Yarrow i jedną pionową czterocylindrową maszynę parową potrójnego rozprężania. Okręt uzbrojony był w cztery armaty kalibru 47 mm L/33 (po dwie na każdej z burt) oraz trzy wyrzutnie torped kalibru 450 mm. W 1915 roku uzbrojenie wzmocniono pojedynczym karabinem maszynowym Schwarzlose 8 mm[4].

Przypisy

  1. a b c d e R. Greger: Austro-Hungarian..., s. 55.
  2. Roger Chesneau, Eugène Kolesnik (red.): Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1860-1905. Londyn, 1979, s. 280.
  3. Robert Rochowicz: Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”, nr 4-5/2003, s. 42-43.
  4. a b c Conway’s..., s. 339.
  5. Károly Csonkaréti: Marynarka Wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918. Wydawnictwo: Arkadiusz Wingert, 2004. ​ISBN 83-918940-3-7​, s. 108-109, 114.

Bibliografia

  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1906-1921. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1985, s. 339. ISBN 978-0-87021-907-8. (ang.)
  • René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. Londyn, 1976. ​ISBN 0-7110-0623-7​. (ang.)

Media użyte na tej stronie

SM Tb 50 (3).jpg
Austro-Hungarian torpedo boat SM Tb 50 (ex-„Kaiman”).
Austria-Hungary-flag-1869-1914-naval-1786-1869-merchant.svg
Merchant Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1869 and Naval and War Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1915 (de jure, de facto until 1918)