SM Tb 50E
| ||
Klasa | torpedowiec | |
Typ | Kaiman | |
Historia | ||
Stocznia | Yarrow Shipbuilders, Londyn | |
Położenie stępki | październik 1904[1] | |
Wodowanie | 3 czerwca 1905[1][2] | |
K.u.K. Kriegsmarine | ||
Nazwa | Kaiman → 50E → 50 | |
Wejście do służby | 14 września 1905[1] | |
Wycofanie ze służby | 1 listopada 1918[3] | |
Los okrętu | złomowany po 1920 | |
Dane taktyczno-techniczne | ||
Wyporność | projektowa 210 t pełna: 203,3 t | |
Długość | pełna: 56,9 m | |
Szerokość | 5,4 m | |
Zanurzenie | 1,4 m | |
Napęd | ||
2 kotły parowe 1 maszyna parowa o mocy indykowanej 3000 KM | ||
Prędkość | 26,2 węzła | |
Uzbrojenie | ||
4 x armata okrętowa 47 mm L/33 1 x karabin maszynowy 8 mm (od 1915 roku) 3 x wyrzutnia torpedowa kal. 450 mm | ||
Załoga | 38 |
SM Tb 50E – austro-węgierski torpedowiec z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, pierwsza jednostka typu Kaiman. Do 1913 roku nosił nazwę Kaiman, następnie oznaczenie 50E, a od roku 1917 sam numer 50 (skrót SM Tb oznaczał Seiner Majestät Torpedoboot – torpedowiec Jego Cesarskiej Mości).
Historia
„Kaiman” był prototypem licznej serii austro-węgierskich torpedowców swojego typu, jedynym z nich zbudowanym w stoczni brytyjskiej. Stępkę pod budowę okrętu położono w październiku 1904 roku, okręt wodowano 3 czerwca 1905 roku i ukończono 14 września tego roku[1]. Od 1 stycznia 1914 roku nazwę zastąpiono przez alfanumeryczne oznaczenie 50E (litera E - England oznaczała, że okręt zbudowano w Anglii)[1]. Rozkazem z 21 maja 1917 roku z oznaczeń torpedowców usunięto ostatnią literę i do końca wojny nosił on tylko numer 50[4].
Okręt brał udział w I wojnie światowej. Pełnił m.in. służbę patrolową i konwojową na wodach Austro-Węgier. 20 lipca 1915 roku u wybrzeży Chorwacji na wysokości latarni Porer był atakowany przez nieprzyjacielski okręt podwodny, lecz wystrzelona do niego torpeda zawiodła i zatonęła. Ponownie był niecelnie atakowany przez okręty podwodne 16 lutego i 7 sierpnia 1916 roku, kiedy to wymanewrował trzy torpedy (jego dowódcą był w tym czasie kpt. Julius Hild von Galanta)[5]. Po wojnie okręt w ramach podziału floty Austro-Węgier przekazano Wielkiej Brytanii, która sprzedała go w 1920 roku włoskiej stoczni złomowej[4].
Opis
Okręt posiadał dwa kotły parowe typu Yarrow i jedną pionową czterocylindrową maszynę parową potrójnego rozprężania. Okręt uzbrojony był w cztery armaty kalibru 47 mm L/33 (po dwie na każdej z burt) oraz trzy wyrzutnie torped kalibru 450 mm. W 1915 roku uzbrojenie wzmocniono pojedynczym karabinem maszynowym Schwarzlose 8 mm[4].
Przypisy
- ↑ a b c d e R. Greger: Austro-Hungarian..., s. 55.
- ↑ Roger Chesneau, Eugène Kolesnik (red.): Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1860-1905. Londyn, 1979, s. 280.
- ↑ Robert Rochowicz: Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”, nr 4-5/2003, s. 42-43.
- ↑ a b c Conway’s..., s. 339.
- ↑ Károly Csonkaréti: Marynarka Wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918. Wydawnictwo: Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7, s. 108-109, 114.
Bibliografia
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1906-1921. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1985, s. 339. ISBN 978-0-87021-907-8. (ang.)
- René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. Londyn, 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.)
Media użyte na tej stronie
Austro-Hungarian torpedo boat SM Tb 50 (ex-„Kaiman”).
Merchant Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1869 and Naval and War Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1915 (de jure, de facto until 1918)