SM UB-43

SM UB-43
Ilustracja
Jednostka bliźniacza UB-43 – SM UB-45 z załogą na Morzu Czarnym w 1916 roku
Klasaokręt podwodny
TypUB II
Historia
StoczniaAG Weser, Brema (Werk 245)
Początek budowy31 lipca 1915
Położenie stępki3 września 1915
Wodowanie8 kwietnia 1916
 Kaiserliche Marine
Wejście do służby24 kwietnia 1916
Wycofanie ze służby21 lipca 1917
 K.u.K. Kriegsmarine
NazwaSM U-43
Wejście do służby30 lipca 1917
Wycofanie ze służby6 listopada 1918
Los okrętupoddany w Wenecji
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu
263 tony
287 ton
Długość36,13 metra
Szerokość3,2 metra
Zanurzenie3,7 metra
Zanurzenie testowe50 metrów
Rodzaj kadłubajednokadłubowy
Napęd
2 x silnik Diesla (284 KM), 2 x silnik elektryczny (180 KM)
2 wały napędowe, 2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu
9,15 węzła
5,81 węzła
Zasięg6940 Mm przy 5 węzłach (pow.)
45 Mm przy 4 węzłach (zan.)
Uzbrojenie
4 torpedy, potem 6, działo kal. 5 cm SK L/40
Wyrzutnie torpedowe2 x 500 mm (dziób)
Załoga23 osoby

SM UB-43 – niemiecki okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni AG Weser (Werk 245) w Bremie w roku 1916. Zwodowany 8 kwietnia 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 24 kwietnia tego roku. W czasie swojej służby, SM UB-43 odbył 10 patroli, w czasie których zatopił 22 statki o łącznej pojemności 99 176 BRT, uszkodził jeden okręt o wyporności 7350 ton.

Budowa

Okręt SM UB-43[a] był dwudziestym trzecim z typu UB II, który był następcą typu UB I. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonym do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metra, wyporności w zanurzeniu 263 tony, zasięgu 6940 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu[1]. W typie II poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, które były uważane za wadliwe w typie I. Zwiększono moc silników, pojedynczy wał zastąpiono dwoma[2].

Służba

Służba w Cesarskiej Marynarce Wojennej

24 kwietnia 1916 roku UB-43 służbę rozpoczął we Flotylli Pula (niem. Deutsche U-Halbflotille Pola)[3]. W tym dniu dowódcą jednostki został mianowany kapitan (niem. Kapitänleutnant) Dietrich Niebuhr[4]. Na stanowisku okrętu pozostawał do 28 sierpnia 1916 roku. W czasie jego służby UB-43 nie odniósł żadnego zwycięstwa. 29 sierpnia 1916 roku dowódcą okrętu został kapitan Hans von Mellenthin[5], który dowodził okrętem do 8 kwietnia 1917 roku. Pod jego dowództwem okręt zatopił 19 statków[6]. Pierwszym był brytyjski parowiec „Italiana” o pojemności 2663 BRT. Zbudowany w Glasgow w 1898 roku statek płynął z ładunkiem siana do Salonik. W dniu 14 września 1916 roku został storpedowany 112 mil na wschód od Malty na pozycji 36°00′N 16°50′E/36,000000 16,833333[7][8]. „Italiana” był najmniejszym z zatopionych przez UB-43 statków[6]. Trzy dni później na południowy wschód od Malty UB-43 zatopił dwa statki brytyjskie. Pochodzący z 1913 roku statek towarowy o napędzie parowym „Dewa” o pojemności 3802 BRT, który płynął pod balastem z Tulonu do Port Saidu. W wyniku storpedowania przez UB-43 śmierć poniosło 3 marynarzy[9]. Drugim, zbudowany rok później w Stockton „Lord Tredegar”, o pojemności 3856 BRT. Statek płynął z ładunkiem drobnicowym z Nowego Jorku do Bombaju, został zatopiony na pozycji 35°31′N 15°26′E/35,516667 15,433333. W wyniku zatonięcia statku zginęło 4 członków załogi[10]. 10 października 1916 roku 70 mil od Matapan na pozycji 35°54′N 21°19′E/35,900000 21,316667 UB-43 zatopił należący do Anglo Saxon Petroleum tankowiec „Elax” o pojemności 3980 BRT[11]. Trzy dni później 33 mile na południowy zachód od przylądka Matapan UB-43 zatopił brytyjski statek „Welsh Prince” (3856 BRT) płynący z ładunkiem drobnicowym z Kalkuty do Dundee[12].

W czasie kolejnego patrolu w listopadzie 1916 roku, w centralnej części Morza Śródziemnego UB-43 zatopił pięć statków. 3 listopada na pozycji 36°00′N 18°30′E/36,000000 18,500000 UB-43 zatopił brytyjski statek handlowy „Statesman” (6153 BRT)[13]. Statek przewoził ładunek drobnicowy z Liverpoolu do Kalkuty, 200 mil na wschód od Malty został storpedowany. W wyniku ataku śmierć poniosło 6 członków załogi[14]. W następnym dniu w podobnej lokalizacji zatopione zostały dwa brytyjski parowce. Pierwszym był zbudowany w 1902 roku w stoczni W. Doxford & Sons w Sunderland „Clan Leslie” (3937 BRT). Statek przewożący ładunek drobnicowy z Bombaju do Londynu został storpedowany i zatopiony na pozycji 33°56′N 18°37′E/33,933333 18,616667. Śmierć poniosło trzech marynarzy[15]. Drugim zatopionym w dniu 4 listopada 1916 roku statkiem był pochodzący z 1898 roku zbudowany w niemieckiej stoczni Flensburger Schiffsbau z Flensburgu parowiec „Huntsvale” (5398 BRT)[16]. Statek, który płynął pod balastem z Salonik do Algieru został storpedowany na pozycji 36°04′N 19°03′E/36,066667 19,050000. Śmierć poniosło siedmiu członków załogi[17]. 6 listopada na pozycji 36°00′N 21°00′E/36,000000 21,000000 około 112 mil na południowy zachód od przylądka Matapan, UB-43 zatopił należący do Peninsular and Oriental Steam Navigation Company (P&O) transatlantyk RMS Arabia (7903 BRT)[18]. Statek został zbudowany w stoczni Caird & Company w Greenock w latach 1896-1898. Płynął z Sydney do Londynu z 437 pasażerami oraz 283 członkami załogi. Według różnych źródeł w wyniku ataku zginęło od 2[19] do 11[20] osób. Reszta została uratowana i przewieziona na Maltę oraz do Port Saidu[20]. Ostatnim statkiem zatopionym w czasie tego patrolu był brytyjski parowiec „Kapunda” o pojemności 3383 BRT. Zbudowany w 1908 roku statek płynął z ładunkiem drobnicowym z Aleksandrii do Liverpoolu. Został zatopiony około 205 mil na południowy wschód do Malty. Nikt z załogi nie zginął[21].

W czasie grudniowego patrolu SM UB-43 zatopił trzy statki. 13 grudnia na pozycji 35°30′N 19°05′E/35,500000 19,083333 około 200 mil na południowy wschód od Malty został storpedowany i zatopiony brytyjski parowiec „Bretwalda” o pojemności 4037 BRT. Statek, który 30 sierpnia 1915 roku wszedł na minę postawioną przez SM UC-5 w estuarium Tamizy, został uszkodzony, a następnie po remoncie wrócił do służby, płynął z ładunkiem juty z Kalkuty do Boulogne-sur-Mer[22]. 14 grudnia łupem UB-43 padły dwa brytyjskie statki. Pierwszym był zbudowany w 1895 roku w stoczni Harland & Wolff w Belfaście parowiec „Russian” 8825 BRT[23]. Statek został storpedowany i zatonął około 210 mil na południowy wschód od Malty. W wyniku ataku śmierć poniosło 28 członków załogi[24]. Drugim zbudowany w 1905 roku w Newcastle parowiec „Westminster” 4342 BRT. Statek płynął z Torre Annunziata do Adenu pod balastem. Został storpedowany i zatonął na pozycji 35°35′N 18°23′E/35,583333 18,383333, śmierć poniosło 15 osób[25].

W lutym 1917 roku UB-43 operował w rejonie Morza Śródziemnego na północ od wybrzeży Libii. W czasie tego patrolu zatopił cztery statki. 24 lutego 130 mil od Bengazi UB-43 zatopił należący do greckiego armatora A. Coulouras & K. Xenos parowiec „Miaoulis” (2918 BRT). Zbudowany w 1893 roku w stoczni J.L. Thompson & Sons w Sunderlandzie statek płynął z Aleksandrii i Oranu do Kingston upon Hull [26]. Dwa dni później na pozycji 33°30′N 20°05′E/33,500000 20,083333 około 80 mil na wschód od Bengazi został zatopiony, pochodzący z 1899 roku parowiec „Clan Farquhar” (5858 BRT)[27]. Statek płynął z ładunkiem drobnicowym z Kalkuty do Londynu. W wyniku ataku śmierć poniosło 50 marynarzy[28]. Trzecią jednostką zatopioną w lutym 1917 roku był statek towarowy „Brodmore” (4071 BRT). Należący do Brodmore SS. Co. Ltd., zbudowany w stoczni W. Gray & Co., Ltd. w West Hartlepool parowiec płynął z Majunga z ładunkiem mrożonego mięsa. Został zatopiony na pozycji 33°50′N 21°02′E/33,833333 21,033333 około 70 mil od wybrzeży Libii[29]. Ostatnim czwartym statkiem był zbudowany w stoczni Wigham Richardson & Co. w Newcastle upon Tyne w 1889 roku parowiec „Shinsei Maru” (3060 BRT). Statek, który należał od 1912 roku do japońskiego armatora Hara Shinichi z Osaki, płynął z Cardiff do Port Saidu. Został zatopiony około 80 mil na północ od Bengazi[30][31]. W czasie ostatniego patrolu pod dowództwem Hansa von Mellenthina na przełomie marca i kwietnia 1917 roku, okręt operował na obszarze Morza Jońskiego w trójkącie pomiędzy Maltą, Libią a Peloponezem. 26 marca 90 mil na północny wschód od Bengazi zatopił brytyjski statek towarowy „Ledbury” (3046 BRT)[32], a 3 marca około 45 mil na południowy zachód od przylądka Matapan grecki parowiec „Vasilefs Constantinos” (4070 BRT)[33].

9 kwietnia 1917 roku kapitana Hansa von Mellenthina na stanowisku dowódcy zstąpił porucznik Horst Obermüller, który jednostką dowodził do dnia 15 lipca 1917 roku[34]. Pod jego dowództwem UB-43 zatopił trzy statki oraz uszkodził krążownik typu Edgar HMS „Grafton”[b] [6]. 1 maja 1917 roku 230 mil na południowy wschód od Malty UB-43 zatopił brytyjski tankowiec „British Sun” (5565 BRT). Statek został zbudowany w 1909 roku w stoczni Swan, Hunter & Wigham Richardson, w Newcastle upon Tyne. Płynął z Abadanu na Maltę z ładunkiem ropy[35][36]. 7 maja na pozycji 35°42′N 22°57′E/35,700000 22,950000 storpedował i zatopił płynący z ładunkiem węgla, z Kingston upon Hull do Mudros na wyspie greckiej Limnos, parowiec „Repton” (2881 BRT)[37][38]. W wyniku ataku zginęło trzech marynarzy. Ostatnim statkiem zatopionym przez UB-43 był grecki parowiec „Dorothy” (4494 BRT)[39]. Zbudowany w 1914 roku w stoczni Short Bros. W Sunderland statek płynął z Karaczi do Neapolu z ładunkiem zboża[40].

Służba w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej

21 czerwca 1917 roku UB-43 oraz siostrzana jednostka UB-47 zostały sprzedane Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine[41]. SM UB-43 w służbie Cesarsko-Królewskiej Marynarki Wojennej został przemianowany na U-43 i operował na Morzu Śródziemnym oraz Adriatyku[42]. W dniu 16 listopada 1917 roku U-43 pod dowództwem kapitana (niem. Linenschiffleutnant) Friedricha Schlosser[43], storpedował i uszkodził włoski parowiec „Orione” (4016 BRT)[44]. Schlosser dowodził okrętem do 13 stycznia 1918 roku. Kolejnym dowódcą jednostki został mianowany 7 lutego 1918 roku kapitan Eugen Hornyák[45], który dowodził okrętem do zakończenia działań wojennych. Po ich zakończeniu okręt został przekazany jako reparacje wojenne Francji i zezłomowany w 1920 roku[41].

Uwagi

  1. ↑ SM – Seiner Majestät.
  2. ↑ HMS – His/Her Majesty’s Ship – Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.

Przypisy

  1. ↑ R. Gardiner, Conway’s All the World Fighting Ships 1906-1921, s. 181.
  2. ↑ Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 102. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  3. ↑ Guðmundur Helgason: WWI U-boats UB 43 (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-02-08].
  4. ↑ Dietrich Niebuhr, Kapitänleutnant (Crew 4/07) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-02-08].
  5. ↑ Hans von Mellenthin, Kapitänleutnant (Crew 4/06) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-02-08].
  6. ↑ a b c Guðmundur Helgason: Ships hit by UB 43 (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-05].
  7. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Italiana (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-05].
  8. ↑ SS Italiana (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-05].
  9. ↑ SS Dewa (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-05].
  10. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Lord Tredegar (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-05].
  11. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Elax (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-15].
  12. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Welsh Prince (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-05].
  13. ↑ SS Statesman (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-25].
  14. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Statesman (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-15].
  15. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Clan Leslie (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-15].
  16. ↑ SS Huntsvale (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-15].
  17. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Huntsvale (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-15].
  18. ↑ RMS Arabia (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-18].
  19. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Arabia (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-15].
  20. ↑ a b P&Q Ship Fact Sheet Arabia (1898) (ang.). P&O Heritage. [dostęp 2017-03-18].
  21. ↑ SS Kapunda (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-18].
  22. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Bretwalda (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-15].
  23. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Russian (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  24. ↑ SS Russian (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-19].
  25. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Westminster (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  26. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Miaoulis (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  27. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Clan Farquhar (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  28. ↑ SS Clan Farquhar (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-19].
  29. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Brodmore (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  30. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Shinsei Maru (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  31. ↑ Shinsei Maru (UB-43) (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-19].
  32. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Ledbury (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  33. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Vasilefs Constantinos (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-19].
  34. ↑ Horst Obermüller, Oberleutnant zur See (Crew 4/09) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-20].
  35. ↑ SS British Sun (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-25].
  36. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - British Sun (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].
  37. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Repton (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].
  38. ↑ SS Repton (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-25].
  39. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Dorothy (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].
  40. ↑ SS Dorothy (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-03-25].
  41. ↑ a b Robert Gardiner (red.): Conway’s All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 343. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
  42. ↑ Guðmundur Helgason: WWI U-boats k.u.k. U43 (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].
  43. ↑ Friedrich Schlosser, Linenschiffleutnant (Crew 1904) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].
  44. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Orione (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].
  45. ↑ Eugen Hornyák, Linenschiffleutnant (Crew 1904) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-03-25].

Bibliografia

  • Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 43. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Robert Gardiner (red.): Conway’s All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 180. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 99. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
Okręty podwodne typu UB II
Kaiserliche Marine
K.u.K. Kriegsmarine

Media użyte na tej stronie

SM UB 45.jpg
UB 45 der kaiserlichen Marine. Das Boot sank am 6. November 1916 bei Varna (43° 12′ N, 28° 9′ O43.228.15) durch Zusammenstoß mit einer Mine (15 Tote, 5 Überlebende). Das Wrack wurde nach seiner Entdeckung 1936 gehoben und die Überreste der Besatzung in Varna am 26. Februar 1936 feierlich bestattet.
War Ensign of Germany (1903–1919).svg
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
Naval Ensign of Austria-Hungary (1894–1915).svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Naval Ensign of Austria-Hungary, used from 1894 to 1915.