SM UB-47
| ||
Jednostka bliźniacza UB-47 – SM UB-45 z załogą na Morzu Czarnym w 1916 roku | ||
Klasa | okręt podwodny | |
Typ | UB II | |
Historia | ||
Stocznia | AG Weser, Brema (Werk 249) | |
Początek budowy | 31 lipca 1915 | |
Położenie stępki | 4 września 1915 | |
Wodowanie | 17 czerwca 1916 | |
Kaiserliche Marine | ||
Wejście do służby | 4 lipca 1916 | |
Wycofanie ze służby | 31 lipca 1917 | |
K.u.K. Kriegsmarine | ||
Nazwa | SM U-47 | |
Wejście do służby | 30 lipca 1917 | |
Wycofanie ze służby | 30 października 1918 | |
Los okrętu | przekazany w 1920 roku Francji | |
Dane taktyczno-techniczne | ||
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu | 263 tony 287 ton | |
Długość | 36,13 metra | |
Szerokość | 3,2 metra | |
Zanurzenie | 3,7 metra | |
Zanurzenie testowe | 50 metrów | |
Rodzaj kadłuba | jednokadłubowy | |
Napęd | ||
2 x silnik Diesla (284 KM) 2 x silnik elektryczny (180 KM) 2 wały napędowe, 2 śruby | ||
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu | 9,15 węzła 5,81 węzła | |
Zasięg | 6650 Mm przy 5 węzłach (pow.) 45 Mm przy 4 węzłach (zan.) | |
Uzbrojenie | ||
działo kal. 5 cm SK L/40, 4 (potem 6) torped | ||
Wyrzutnie torpedowe | 2 x 500 mm (dziób) | |
Załoga | 23 osoby |
SM UB-47 – niemiecki jednokadłubowy okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni AG Weser (Werk 249) w Bremie w roku 1916. Zwodowany 17 czerwca 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 4 lipca tego roku. Odbył 7 patroli, w czasie których zatopił 20 statków o łącznej pojemności 76 195 BRT, trzy uszkodził (16 967 BRT) oraz zatopił dwa okręty o wyporności 11 450 ton. 30 lipca 1917 roku okręt został odsprzedany Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine, w której służył do końca wojny. W służbie w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine zatopił dwa statki o łącznej pojemności 6201 BRT oraz jeden okręt o wyporności 350 ton.
Budowa
SM UB-47[a] był dwudziestym siódmym i ostatnim z typu UB II, który był następcą typu UB I[1]. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonym do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metra, wyporności w zanurzeniu 263 ton, zasięgu 6450 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu[2]. W typie II poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, które były uważane za wadliwe w typie I. Zwiększono moc silników, pojedynczy wał zastąpiono dwoma[3].
Służba
Służba w Cesarskiej Marynarce Wojennej
4 lipca 1916 roku (w dniu przyjęcia okrętu do służby) dowódcą jednostki został mianowany kapitan marynarki (niem. Kapitänleutnant) Wolfgang Steinbauer, który następnie był dowódcą okrętu SM UB-48[4]. Jednostka rozpoczęła służbę we Flotylli Pula (niem. Deutsche U-Halbflotille Pola), w której składzie pozostawała do 21 lipca 1917 roku[1].
W czasie swojej służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej SM UB-47 odbył 7 patroli, w czasie których zatopił 20 statków o łącznej pojemności 76 195 BRT, trzy uszkodził (16 967 BRT) oraz zatopił dwa okręty o wyporności 11 450 ton[5]. Pierwszym z nich był włoski parowy statek pasażerski „Stampalia” o pojemności 9000 BRT. Statek był zbudowany w 1909 roku w stoczni Cantieri Navali Riuniti w La Spezia. Należący od 1912 roku do La Veloce Navigazione Italiana pływał na trasie transatlantyckiej Genua – Neapol – Palermo – Nowy Jork. Został storpedowany i zatopiony w dniu 17 sierpnia 1916 roku, 30 mil na południe od Matapanu[6][7]. 8 września 1916 roku około 50-60 mil na południowy zachód od przylądka Matapan UB-47 zatopił trzy statki. Pierwszym był brytyjski parowiec „Butetown” o pojemności 3789 BRT, który płynął z ładunkiem drobnicowym oraz węgla z Malty do Mudro. Statek został zatopiony na pozycji 36°00′N 21°15′E/36,000000 21,250000[8]. Drugim statkiem był także brytyjski parowiec „Llangorse” (3841 BRT). Zbudowany w 1900 roku w Richardson, Duck & Co. w Stockton, płynął z ładunkiem owsa z Montrealu do Salonik. Został storpedowany i zatonął na pozycji 36°00′N 21°55′E/36,000000 21,916667[9]. Ostatnim zatopionym przez UB-47 w tym dniu statkiem był grecki parowiec „Spetzai” (3841 BRT). Zbudowany w 1891 roku w W. Gray & Co., Ltd. w West Hartlepool statek, który płynął z Cypru do Liverpoolu, został zatopiony na pozycji 36°00′N 21°12′E/36,000000 21,200000[10]. Nikt z załóg trzech zatopionych statków nie zginął.
Największym zatopionym przez UB-47 statkiem był RMS „Franconia”[b]. Zbudowany w 1911 roku jako transatlantyk w Swan, Hunter & Wigham Richardson w Wallsend należał do Cunard Steam-Ship Co. Ltd. z Liverpoolu. W lutym 1915 roku został zaadaptowany przez Royal Navy na transportowiec wojska. 4 października 1916 roku w czasie podróży z Aleksandrii do Marsylii na pozycji 36°00′N 18°30′E/36,000000 18,500000 został storpedowany i zatonął. Z 324 członków załogi 302 zostało uratowanych przez statek szpitalny HMHS „Dover Castle”[c][11][12]. 11 października na pozycji 36°11′N 12°53′E/36,183333 12,883333, 60 mil na zachód od Malty, UB-47 storpedował i zatopił brytyjski statek „Crosshill” (5002 BRT). W wyniku ataku śmierć poniosło 4 członków załogi[13]. 12 października 9 mil na południowy wschód od Gozo UB-47 storpedował i uszkodził brytyjski statek „Sebek” (4601 BRT). Zbudowany w 1909 roku w W. Gray & Co. Ltd. w West Hartlepool statek płynął z Liverpoolu do Aleksandrii z ładunkiem drobnicowym. W wyniku ataku statek został uszkodzony i doprowadzony do brzegu wyspy. Po naprawie wrócił do służby. 21 kwietnia 1917 roku został zatopiony przez inny niemiecki okręt podwodny SM U-70[14]. 14 października 1916 roku w okolicach portu w Syrakuzach UB-47 zatrzymał i zatopił pięć włoskich kutrów żaglowych[5]. 27 grudnia na pozycji 36°30′N 23°45′E/36,500000 23,750000 UB-47 storpedował i zatopił należący do Marine nationale przeddrednot „Gaulois” (11 100 ton)[15]. Zbudowany w 1896 roku w stoczni Arsenal de Brest pancernik typu Charlemagne, płynął z francuskiej bazy na Korfu do Salonik. W wyniku ataku śmierć poniosło 4 członków załogi. 631 osób zostało uratowanych przez okręty eskorty[16].
1 stycznia 1917 roku na pozycji 35°30′N 22°53′E/35,500000 22,883333 UB-47 zatopił brytyjski transatlantyk „Ivernia” (14 278 BRT)[17]. Na należącym do Cunard Line statku, który płynął z Marsylii do Aleksandrii z transportem wojsk brytyjskich, znajdowali się żołnierze m.in. z pułków Argyll and Sutherland Highlanders, Royal Scots Fusiliers, Rifle Brigade (The Prince Consort's Own). W wyniku ataku śmierć poniosło 121 osób – trzech oficerów i 83 żołnierzy oraz chirurg okrętowy, główny inżynier i 34 członków załogi[18]. 3 stycznia na pozycji 35°43′N 22°19′E/35,716667 22,316667 UB-47 storpedował i uszkodził brytyjski statek pasażerski „Huntsend” (8826 BRT), zarekwirowany na potrzeby Royal Navy[19]. 1 marca w zatoce przy mieście Suda na Krecie UB-47 uszkodził zbudowany w 1901 roku w Middlesbrough brytyjski parowiec „Euterpe” (3540 BRT). W wyniku ataku torpedowego śmierć poniosło dwóch członków załogi[20]. 8 marca 52 mile na północ od półwyspu Kyriamadi na Krecie dowodzony przez Wolfganga Steinbauera okręt zatopił brytyjski parowiec „Georgian” (5088 BRT)[21]. Był to ostatni zatopiony przez UB-47 pod dowództwem Steinbauera statek. 1 kwietnia 1917 roku nowym dowódcą okrętu został mianowany Hans Hermann Wendlandt[22]. Wendlandt dowodził okrętem do momentu jego przekazania Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej w dniu 21 czerwca 1917 roku. Pierwszym statkiem zatopionym przez UB-47 pod dowództwem Hansa Hermanna Wendlandta był grecki parowiec „Livatho” (2922 BRT)[23]. Zbudowany w 1891 roku w stoczni Ropner & Son w Stockton statek płynął z Salonik do Stanów Zjednoczonych pod balastem. 8 kwietnia został zatopiony na pozycji 36°24′N 20°56′E/36,400000 20,933333. Tego samego dnia łupem UB-47 padł inny grecki parowiec – zbudowany w 1914 roku „Nestos” (2922 BRT)[24]. Statek płynął z ładunkiem zboża z Nowego Jorku do Pireusu. Został zatopiony około 50 mil na południowy zachód od wyspy Sapientza przy południowym brzegu Peloponezu[24]. Trzy dni później 32 mile na południowy zachód od greckiej wyspy Andikitira UB-47 zatopił brytyjski statek handlowy „Cyfarthfa” (3014 BRT), który płynął z ładunkiem drobnicowym z Oranu do Salonik. Nikt z załogi nie zginął, ale kapitan statku dostał się do niemieckiej niewoli[25]. 27 czerwca 1917 roku w czasie kolejnego patrolu UB-47 storpedował i zatopił grecki niszczyciel „Doxa”. Okręt został zamówiony przez Polemiko Naftiko i zbudowany w 1906 roku w niemieckiej stoczni AG Vulcan Stettin. Okręt został przejęty przez Marine nationale i pływał z francuską załogą. Zatonął w Cieśninie Mesyńskiej na pozycji 38°08′N 15°35′E/38,133333 15,583333. Śmierć poniosło 29 z 58 członków załogi[26][27]. 30 czerwca 1917 roku na wschód od Sycylii UB-47 zatrzymał i zatopił dwa niewielkie włoskie żaglowce. Ostatnim statkiem, jaki zatopił UB-47 w służbie Cesarskiej Marynarce Wojennej, był japoński statek handlowy „Shinsan Maru” (3312 BRT). Statek płynął z ładunkiem zboża z Karaczi do Włoch. Został zatopiony pomiędzy Kretą a Sycylią na pozycji 36°07′N 18°18′E/36,116667 18,300000[28]. 21 czerwca 1917 roku okręt został wycofany ze służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej.
Służba w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej
21 czerwca 1917 roku UB-47 oraz siostrzana jednostka UB-43 zostały sprzedane Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine[29]. SM UB-47 w służbie austro-węgierskiej został przemianowany na U-47 i operował na Morzu Śródziemnym oraz Adriatyku[30]. W czasie służby w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej okręt zatopił dwa statki o łącznej pojemności 6201 BRT oraz jeden okręt o wyporności 350 ton[31]. Pierwszym dowódcą jednostki w służbie w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej został mianowany Linienschiffsleutnant Otto Molitor[32]. Pod jego dowództwem U-47 zatopił francuski parowiec „Mica” (998 BRT). Statek płynął z Sajgonu do Aleksandrii, a następnie do Marsylii z ładunkiem ryżu. 12 stycznia 1918 roku został storpedowany 7 mil na zachód od Milos. W wyniku ataku śmierć poniosło 6 marynarzy[33]. 4 kwietnia 1918 roku nowym dowódcą U-47 został Linienschiffsleutnant Reichsfreiherr Hugo von Seyffertitz, który dowodził okrętem do 30 października 1918 roku[34]. Pod jego dowództwem U-47 zatopił dwie jednostki: 10 maja na pozycji 32°24′N 21°48′E/32,400000 21,800000, około 40 mil na północ od wybrzeży Libii, brytyjski parowiec „Itinda” (5203 BRT)[35], 20 września zaś na pozycji 41°39′N 19°25′E/41,650000 19,416667 francuski okręt podwodny „Circé”[36]. W wyniku ataku zginęła prawie cała załoga okrętu. Przeżył i dostał się do niewoli tylko jego kapitan, który wówczas przebywał na mostku[36]. Po zakończeniu działań wojennych okręt został przekazany w ramach reparacji wojennych Francji i zezłomowany w 1920 roku[29].
Uwagi
- ↑ SM – Seiner Majestät.
- ↑ RMS – Royal Mail Ship – statek, który przewozi pocztę na podstawie umowy z Royal Mail.
- ↑ HMHS – His/Her Majesty's Hospital Ship – statek szpitalny.
Przypisy
- ↑ a b Guðmundur Helgason: WWI U-boats UB 47 (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ R. Gardiner, Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906-1921, s. 181.
- ↑ Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 102. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
- ↑ Wolfgang Steinbauer, Kapitänleutnant (Crew 4/08) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ a b Guðmundur Helgason: Ships hit by UB 47 (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ SS Stampalia (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Stampalia (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Butetown (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Llangorse (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Spetzai (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22].
- ↑ SS Franconia (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Franconia (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Crosshill (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Sebek (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Gaulois (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Gaulois (+1916) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Ivernia (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ RMS Ivernia (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-23].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Huntsend (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Euterpe (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Georgian (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25].
- ↑ Hans Hermann Wendlandt, Oberleutnant zur See (Crew 10/10) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Livatho (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25].
- ↑ a b Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Nestos (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25].
- ↑ SS Cyfarthfa (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Doxa (+1917) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Doxa (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Shinsan Maru (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ a b Robert Gardiner (red.): Conway’s All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 344. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
- ↑ Guðmundur Helgason: WWI U-boats k.u.k. U47 (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit by k.u.k. U47 (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Otto Molitor Linenschiffleutnant (Crew 1907) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Mica (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Reichsfreiherr Hugo von Seyffertitz Linenschiffleutnant (Crew 1907) (ang.). W: The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Itinda (ang.). W: WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ a b Circé (Q47) (Circe) (+1918) (ang.). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-26].
Bibliografia
- Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 43. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
- Robert Gardiner (red.): Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 180. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 99. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
Media użyte na tej stronie
UB 45 der kaiserlichen Marine. Das Boot sank am 6. November 1916 bei Varna (43° 12′ N, 28° 9′ O43.228.15) durch Zusammenstoß mit einer Mine (15 Tote, 5 Überlebende). Das Wrack wurde nach seiner Entdeckung 1936 gehoben und die Überreste der Besatzung in Varna am 26. Februar 1936 feierlich bestattet.
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
Merchant Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1869 and Naval and War Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1915 (de jure, de facto until 1918)
Autor: Municipal Archives of Trondheim, Licencja: CC BY 2.0
Format: Fotopositiv Dato / Date: Ukjent, ca. 1900 Fotograf / Photographer: Ukjent Sted / Place: Newcastle-on-Tyne, England
Wikipedia: <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/SS_Ivernia" rel="nofollow">SS Ivernia</a> Wikipedia: <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Cunard_Line" rel="nofollow">Cunard Line</a> Wikipedia: <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Swan_Hunter" rel="nofollow">Swan Hunter</a>
Eier / Owner Institution: Trondheim byarkiv, The Municipal Archives of Trondheim Arkivreferanse / Archive reference: Tor.H44.L02.F9339
Merknad: I.S.S Ivernia, C.S Swan & Hunter, Limited Newcastle-on-Tyne WallsendThe SS Franconia passing Castle Island in Boston Harbor, between 1910 and 1916