SM UC-20

SM UC-20
Ilustracja
SM UC-56, siostrzany okręt UC-20
Klasaokręt podwodny
TypUC II
Projekt41
Historia
StoczniaBlohm & Voss, Hamburg
Położenie stępki1915
Wodowanie1 kwietnia 1916
 Kaiserliche Marine
Wejście do służby8 września 1916
 K.u.K. Kriegsmarine
NazwaSM U-60
Los okrętuzłomowany 1919–1920
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu
417 ton
493 tony
Długość49,35 m
Szerokość5,22 m
Zanurzenie3,68 m
Zanurzenie testowe50 m
Rodzaj kadłubadwukadłubowy
Materiał kadłubastal
Napęd
2 silniki Diesla o łącznej mocy 368 kW (500 KM)
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 340 kW (460 KM)
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu
11,6 węzła
7 w.
Zasięgpowierzchnia: 9430 Mm przy 7 w.
zanurzenie: 55 Mm przy 4 w.
Uzbrojenie
18 min UC/200, 1 działo kal. 88 mm L/30, 7 torped
Wyrzutnie torpedowe3 × 500 mm
Załoga26

SM UC-20 – niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 64 zbudowanych jednostek typu UC II. Zwodowany 1 kwietnia 1916 roku w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine 8 września 1916 roku. Przebazowany na Morze Śródziemne został nominalnie wcielony w skład Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine pod nazwą U-60, pływając w składzie Flotylli Pola (a później I Flotylli Morza Śródziemnego). W czasie służby operacyjnej okręt odbył 13 patroli i misji bojowych, w wyniku których zatonęło 21 statków o łącznej pojemności 20 927 BRT, zaś trzy statki o łącznej pojemności 11 554 BRT zostały uszkodzone. SM UC-20 został poddany Brytyjczykom 16 stycznia 1919 roku w wyniku podpisania rozejmu w Compiègne, a następnie złomowany w latach 1919–1920.

Projekt i budowa

Dokonania pierwszych niemieckich podwodnych stawiaczy min typu UC I, a także zauważone niedostatki tej konstrukcji skłoniły dowództwo Cesarskiej Marynarki Wojennej z admirałem von Tirpitzem na czele do działań mających na celu budowę nowego, znacznie większego i doskonalszego typu okrętu podwodnego. Opracowany latem 1915 roku projekt okrętu, oznaczonego później jako typ UC II, tworzony był równolegle z projektem przybrzeżnego torpedowego okrętu podwodnego typu UB II[1]. Głównymi zmianami w stosunku do poprzedniej serii były: instalacja wyrzutni torpedowych i działa pokładowego, zwiększenie mocy i niezawodności siłowni oraz wzrost prędkości i zasięgu jednostki – kosztem rezygnacji z możliwości łatwego transportu kolejowego (ze względu na powiększone rozmiary)[1][2].

SM[a] UC-20 zamówiony został 29 sierpnia 1915 roku jako piąta jednostka z I serii okrętów typu UC II (numer projektu 41, nadany przez Inspektorat Okrętów Podwodnych[3]), w ramach wojennego programu rozbudowy floty[4][5]. Został zbudowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu jako jeden z 24 okrętów tego typu zamówionych w tej wytwórni[4][6]. Stocznia oszacowała czas budowy okrętu na 8 miesięcy[4]. UC-20 otrzymał numer stoczniowy 270 (Werk 270)[5]. Stępkę okrętu położono w 1915 roku[7], a zwodowany został 1 kwietnia 1916 roku[8][9].

Dane taktyczno-techniczne

SM UC-20 był średniej wielkości dwukadłubowym przybrzeżnym okrętem podwodnym[2]. Długość całkowita wynosiła 49,35 metra[b], szerokość 5,22 metra i zanurzenie 3,68 metra[7][12]. Wykonany ze stali kadłub sztywny miał 39,3 metra długości i 3,65 metra szerokości, a wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 7,46 metra[13]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 417 ton, a w zanurzeniu 493 tony[10][12]. Jednostka miała wysoki, ostry dziób przystosowany do przecinania sieci przeciwpodwodnych; do jej wnętrza prowadziły trzy luki: pierwszy przed kioskiem, drugi w kiosku, a ostatni w części rufowej, prowadzący do maszynowni[14]. Cylindryczny kiosk miał średnicę 1,4 metra i wysokość 1,8 metra, obudowany był opływową osłoną[14].

Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki wysokoprężne MAN S6V23/34 o łącznej mocy 368 kW (500 KM), zaś pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym BBC o łącznej mocy 340 kW (460 KM)[10][12]. Dwa wały napędowe obracały dwie śruby wykonane z brązu manganowego (o średnicy 1,9 metra i skoku 0,9 metra)[14]. Okręt osiągał prędkość 11,6 węzła na powierzchni i 7 węzłów w zanurzeniu[10][12]. Zasięg wynosił 9430 Mm przy prędkości 7 węzłów w położeniu nawodnym oraz 55 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[10][12][c]. Zbiorniki mieściły 56 ton paliwa[7][12][d], a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów 26 MAS po 62 ogniwa, zlokalizowanych pod przednim i tylnym przedziałem mieszkalnym załogi[4][15]. Okręt miał siedem zewnętrznych zbiorników balastowych[14]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[13][16], zaś czas wykonania manewru zanurzenia 40 sekund[17].

Głównym uzbrojeniem okrętu było 18 min kotwicznych typu UC/200 w sześciu skośnych szybach minowych o średnicy 100 cm, usytuowanych w podwyższonej części dziobowej jeden za drugim w osi symetrii okrętu, pod kątem do tyłu (sposób stawiania – „pod siebie”)[2][18]. Układ ten powodował, że miny trzeba było stawiać na zaplanowanej przed rejsem głębokości, gdyż na morzu nie było do nich dostępu (co znacznie zmniejszało skuteczność okrętów)[19][20]. Wyposażenie uzupełniały dwie zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 500 mm (umiejscowione powyżej linii wodnej na dziobie, po obu stronach szybów minowych), jedna wewnętrzna wyrzutnia torped kal. 500 mm na rufie (z łącznym zapasem 7 torped) oraz umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kal. 88 mm L/30, z zapasem amunicji wynoszącym 130 naboi[2][13][21]. Okręt wyposażony był w trzy peryskopy Zeissa oraz kotwicę grzybkową o masie 272 kg[14].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 23 podoficerów i marynarzy[17][22].

Służba

1916 rok

8 września 1916 roku SM UC-20 został przyjęty do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej[9][23][e]. Dowódcą jednostki mianowany został por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Franz Becker[24]. Po okresie szkolenia, 18 października okręt został skierowany na Morze Śródziemne, otrzymując dodatkowo tajne zadanie dostarczenia do Maroka siedmiu pasażerów (niemieckiego konsula, trzech niemieckich oficerów i jednego podoficera, jednego tureckiego oficera i jednego Araba), których zadaniem było wywołanie antyfrancuskiego powstania plemion arabskich[25]. Prócz pasażerów okręt transportował też broń, amunicję, walutę w złocie i prezenty dla marokańskich szejków[26]. Płynąc wokół Wysp Brytyjskich okręt zatopił dwa neutralne statki: 19 października zbudowany w 1880 roku duński drewniany szkuner „Frits Emil” o pojemności 194 BRT, przewożący stemple z Kristiansandu do West Hartlepool (zatrzymany i po zejściu załogi zatopiony w odległości 130 Mm od Lindesnes)[27] oraz pochodzący z 1869 roku portugalski bark „Emilia” (1159 BRT), który wypłynął z Porto (17 listopada, w pobliżu Las Palmas de Gran Canaria)[26][28]. Po przybyciu do zachodnich wybrzeży Maroka (na wysokości Wysp Kanaryjskich) zła pogoda uniemożliwiła pełne wykonanie misji – wyokrętowano jedynie czterech pasażerów z niewielką ilością ładunku[26]. Po przebyciu Cieśniny Gibraltarskiej UC-20 dotarł 11 grudnia do Cattaro, gdzie włączono go w skład Flotylli Pola (niem. U-Flottille Pola)[5][26]. Okręt nominalnie wcielono do K.u.K. Kriegsmarine pod nazwą U-60, jednak załoga pozostała niemiecka[29][30].

1917 rok

W dniach od 29 marca do 27 kwietnia 1917 roku okręt przeprowadził misję zaopatrzeniową dla wojsk tureckich walczących pod Trypolisem[31]. 10 kwietnia nieopodal Trypolisu UC-20 zatopił tunezyjski żaglowiec „Abd Razik” (25 BRT)[32][33]. Nazajutrz w pobliżu Zuwary ten sam los spotkał zbudowany w 1862 roku włoski parowiec „Candia” o pojemności 1045 BRT, stojący na kotwicy[34][35]. 14 i 15 kwietnia u wybrzeży Tunezji U-Boot zatopił trzy małe włoskie jednostki: żaglowce „Cinque Ottobre” (39 BRT) i „Alessio Cocco” (29 BRT) oraz holownik „Progresso” (31 BRT)[36][37]. 26 kwietnia dowodzący okrętem Franz Becker otrzymał awans na stopień kpt. mar. (niem. Kapitänleutnant)[24].

9 maja 1917 roku nowym dowódcą UC-20 został por. mar. Hans Adalbert von der Lühe[38]. 18 maja w odległości 130 Mm na południowy wschód od Malty okręt storpedował bez ostrzeżenia zbudowany w 1900 roku brytyjski parowiec „Millicent Knight” o pojemności 3563 BRT, przewożący ładunek węgla i towary rządowe z Cardiff do Port Saidu. Statek zatonął na pozycji 35°37′N 17°13′E/35,616667 17,216667, a na jego pokładzie zginął jeden marynarz[39][40]. 25 maja u wybrzeży Sycylii ofiarą wojennej działalności U-Boota padły trzy włoskie żaglowce: „Argentina” (97 BRT), „Ida” (46 BRT) i „Unione Salvatore” (57 BRT)[37]. Następnego dnia na tych samych wodach identyczny los spotkał jeden włoski i cztery francuskie niewielkie żaglowce: „San Francesco” (47 BRT), „Abd Es Salem” (25 BRT), „Dandolo” (50 BRT), „Manoubia” (50 BRT) i „Messaouda” (50 BRT)[37]. 27 maja w odległości 35 Mm na północny wschód od Linosy okręt storpedował bez ostrzeżenia i zatopił zbudowany w 1900 roku uzbrojony brytyjski parowiec „Boldwell” o pojemności 3118 BRT, transportujący węgiel z Tyne do Aleksandrii (na pozycji 36°12′N 13°24′E/36,200000 13,400000, śmierć poniosły trzy osoby)[39][41].

26 sierpnia na pozycji 36°56′N 0°15′E/36,933333 0,250000 UC-20 zatopił zbudowany w 1881 roku włoski parowiec „Maurizio P.” o pojemności 558 BRT (obyło się bez strat w ludziach)[42].

17 grudnia 1917 roku komendę nad okrętem objął por. mar. Otto Kümpel[43].

1918 rok

Na początku 1918 roku niemieckie siły podwodne na Morzu Śródziemnym przeszły reorganizację, w wyniku której Flotylla Pola została podzielona na dwie części: I Flotylla w Poli (I. U-Flottille Mittelmeer) i II Flotylla w Cattaro (II. U-Flottille Mittelmeer), a UC-20 znalazł się w składzie tej pierwszej[44][45]. Okręt nadal służył jako podwodny transportowiec sprzętu wojskowego i żołnierzy na front w Trypolitanii[46].

4 stycznia nieopodal Trypolisu U-Boot zatopił zbudowany w 1907 roku włoski parowiec pasażerski „Regina Elena” (7940 BRT), płynący z Massawy do Trypolisu[47].

1 kwietnia nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku dowódcy okrętu: został nim por. mar. Heinrich Kukat[48]. 13 kwietnia w pobliżu Crotone UC-20 uszkodził w ataku torpedowym zbudowany w 1916 roku włoski zbiornikowiec „Giove” o pojemności 5037 BRT[49]. 28 kwietnia w odległości 37 Mm na wschód od Dżuzur Karkana okręt zatopił zbudowany w 1902 roku francuski parowiec „Verdun” (2769 BRT), płynący z Bizerty do Safakis (na pozycji 34°49′N 11°52′E/34,816667 11,866667)[50]. 4 maja nieopodal Teulady U-Boot storpedował zbudowany w 1912 roku włoski parowiec pasażerski „Mergellina” o pojemności 354 BRT, który doznał uszkodzeń[51]. 12 czerwca na zachód od Malty UC-20 zatopił tunezyjski żaglowiec „Poincare” (35 BRT)[52].

4 czerwca na pozycji 33°10′N 15°58′E/33,166667 15,966667 w wyniku ataku okrętu podwodnego uszkodzeń doznał również zbudowany w 1900 roku brytyjski zbiornikowiec „Strombus” o pojemności 6163 BRT, przewożący ładunek bukszpanu, puste beczki i materiały wojenne na trasie Marsylia – Port Said (na pokładzie zginęły dwie osoby)[53].

19 czerwca ostatnim dowódcą okrętu został por. mar. Hermann Rohne[54]. Nie czekając na rozpad Austro-Węgier, UC-20 (podobnie jak inne działające na Morzu Śródziemnym niemieckie okręty podwodne) podjął udaną próbę powrotu do Niemiec (opuścił Pulę między 28 października a 1 listopada)[55]. Po dopłynięciu do ojczyzny, w myśl postanowień rozejmu w Compiègne został wraz z innymi ocalałymi niemieckimi okrętami podwodnymi 16 stycznia 1919 roku poddany Brytyjczykom[5][9]. Złomowano go w Preston w latach 1919-1920[10][23].

Podsumowanie działalności bojowej

SM UC-20 wykonał łącznie 13 misji wojennych, podczas których zatopił 21 statków o łącznej pojemności 20 927 BRT, zaś trzy statki o łącznej pojemności 11 554 BRT doznały uszkodzeń[37]. Na pokładach zatopionych i uszkodzonych jednostek zginęło co najmniej sześć osób[37]. Pełne zestawienie strat przedstawia poniższa tabela[37]:

DataNazwaPaństwoTonaż[f]Los jednostki
19 października 1916„Frits Emil” Dania194zatopiony
17 listopada 1916„Emilia” Portugalia1159zatopiony
10 kwietnia 1917„Abd Razik” Tunezja25zatopiony
11 kwietnia 1917„Candia” Włochy1045zatopiony
14 kwietnia 1917„Cinque Ottobre” Włochy39zatopiony
14 kwietnia 1917„Progresso” Włochy31zatopiony
15 kwietnia 1917„Alessio Cocco” Włochy29zatopiony
18 maja 1917„Millicent Knight” Wielka Brytania3563zatopiony
25 maja 1917„Argentina” Włochy97zatopiony
25 maja 1917„Ida” Włochy46zatopiony
25 maja 1917„Unione Salvatore” Włochy57zatopiony
26 maja 1917„Abd es Salem” Francja25zatopiony
26 maja 1917„Dandolo” Francja50zatopiony
26 maja 1917„Manoubia” Francja50zatopiony
26 maja 1917„Messaouda” Francja50zatopiony
26 maja 1917„San Francesco” Włochy47zatopiony
27 maja 1917„Boldwell” Wielka Brytania3118zatopiony
26 sierpnia 1917„Maurizio P.” Włochy558zatopiony
4 stycznia 1918„Regina Elena” Włochy7940zatopiony
13 kwietnia 1918„Giove” Włochy5037uszkodzony
28 kwietnia 1918„Verdun” Francja2769zatopiony
4 maja 1918„Mergellina” Włochy354uszkodzony
4 czerwca 1918„Strombus” Wielka Brytania6163uszkodzony
12 czerwca 1918„Poincare” Tunezja35zatopiony
RAZEMzatopione:21
uszkodzone:4

Uwagi

  1. ↑ SM – Seiner Majestät – [okręt] Jego Mości.
  2. ↑ Od 1917 roku: 52,15 metra[10][11].
  3. ↑ Opracowania znacznie różnią się wartościami zasięgu na powierzchni: Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313 podają, że wynosił on 6910 mil morskich przy prędkości 7 węzłów, zaś Hutchinson 2001 ↓, s. 52 – 6430 Mm przy prędkości 7 węzłów.
  4. ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 182 podaje, że zbiorniki okrętu mieściły 63 tony paliwa.
  5. ↑ UC 20 ↓ podaje, że UC-20 został przyjęty do służby 7 września 1916 roku.
  6. ↑ Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto.

Przypisy

  1. ↑ a b Fontenoy 2007 ↓, s. 106.
  2. ↑ a b c d Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 182.
  3. ↑ Rössler 1989 ↓, s. 50.
  4. ↑ a b c d Rössler 1989 ↓, s. 53.
  5. ↑ a b c d UC 20 ↓.
  6. ↑ Williamson 2016 ↓, s. 13.
  7. ↑ a b c Gogin 2021 ↓.
  8. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 105.
  9. ↑ a b c Hutchinson 2001 ↓, s. 53.
  10. ↑ a b c d e f Möller i Brack 2004 ↓, s. 56.
  11. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 563.
  12. ↑ a b c d e f Gröner 1985 ↓, s. 58.
  13. ↑ a b c UC II ↓.
  14. ↑ a b c d e Knott 2015 ↓.
  15. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 247.
  16. ↑ Showell 2006 ↓, s. 56.
  17. ↑ a b Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313.
  18. ↑ Witkowski 2009 ↓, s. 15.
  19. ↑ Showell 2006 ↓, s. 57.
  20. ↑ Witkowski 2009 ↓, s. 14.
  21. ↑ Moore 1990 ↓, s. 127.
  22. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 246.
  23. ↑ a b Gröner 1985 ↓, s. 59.
  24. ↑ a b Franz Becker ↓.
  25. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 280-281.
  26. ↑ a b c d Perepeczko 2000 ↓, s. 281.
  27. ↑ Frits Emil ↓.
  28. ↑ Emilia ↓.
  29. ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 328–330.
  30. ↑ Koszela 2019 ↓, s. 216–218.
  31. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 300.
  32. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 321.
  33. ↑ Abd Razik ↓.
  34. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 322.
  35. ↑ Candia ↓.
  36. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 323-324.
  37. ↑ a b c d e f uboatsucc ↓.
  38. ↑ Hans Adalbert von der Lühe ↓.
  39. ↑ a b Wwlossesbrms 2 ↓.
  40. ↑ Millicent Knight ↓.
  41. ↑ Boldwell ↓.
  42. ↑ Maurizio P. ↓.
  43. ↑ Otto Kümpel ↓.
  44. ↑ UC 73 ↓.
  45. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 407, 427.
  46. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 408, 428, 454.
  47. ↑ Regina Elena ↓.
  48. ↑ Heinrich Kukat ↓.
  49. ↑ Giove ↓.
  50. ↑ Verdun ↓.
  51. ↑ Mergellina ↓.
  52. ↑ Poincare ↓.
  53. ↑ Strombus ↓.
  54. ↑ Hermann Rohne ↓.
  55. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 457.

Bibliografia

  • BRITISH MERCHANT SHIPS LOST to ENEMY ACTION Part 2 of 3 - January-August 1917 in date order (ang.). naval-history.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • R.H. Gibson, Maurice Prendergast: Niemiecka wojna podwodna 1914-1918. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-074-4.
  • Ivan Gogin: UC II type coastal submarine minelayers (1916-1917) (ang.). Navypedia. [dostęp 2021-09-30].
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Erich Gröner: Die deutschen Kriegsschiffe 1815–1945: U-Boote, Hilfskreuzer, Minenschiffe, Netzleger, Sperrbrecher. T. 3. Koblenz: Bernard & Graefe, 1985. ISBN 3-7637-4802-4. (niem.)
  • Guðmundur Helgason: Abd Razik (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Boldwell (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Candia (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Emilia (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Frits Emil (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Giove (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Kapitänleutnant Franz Becker (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Maurizio P. (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Mergellina (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Millicent Knight (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Hans Adalbert von der Lühe (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Heinrich Kukat (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Hermann Rohne (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Otto Kümpel (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Poincare (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Regina Elena (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Ships hit by UC 20 (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Strombus (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: UC 20 (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: UC II (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Guðmundur Helgason: Verdun (ang.). uboat.net. [dostęp 2021-09-30].
  • Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.)
  • Peta Knott: UC-6 Thames Estuary: Archaeological Report (ang.). historicengland.org.uk. [dostęp 2021-09-30].
  • Jane’s Fighting Ships of World War I. John Moore (red.). London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)
  • Witold Koszela: Zapomniana flota. Okręty Austro-Węgier w I wojnie światowej. Oświęcim: Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-199-2.
  • Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Andrzej Perepeczko: U-booty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-51-X.
  • Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.)
  • Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century: German Submarine Warfare 1906–2006. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-241-2. (ang.)
  • Gordon Williamson: U-booty Kajzera. Niemieckie okręty podwodne I wojny światowej. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-73-7.
  • Igor Witkowski: U-booty. Historia niemieckich okrętów podwodnych. Warszawa: WIS-2, 2009. ISBN 978-83-88259-45-6.
Okręty podwodne typu UC II

Kaiserliche Marine

Media użyte na tej stronie

War Ensign of Germany (1903–1919).svg
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
Naval Ensign of Austria-Hungary (1894–1915).svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Naval Ensign of Austria-Hungary, used from 1894 to 1915.
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Flag of Italy (1861–1946).svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Civil Ensign of the United Kingdom.svg
Red Ensign, Civil Ensign of the United Kingdom
Ensign of France.svg
Marine Nationale and French merchant ensign. Used from 1794 to 1814/1815, and from 1848 to present.
Notice that its proportions differ from those of the French civil flag. (ensign : 30:33:37, civil : 1/3,1/3,1/3)
Flag of Tunisia (1959–1999).svg
Flag of Tunisia until 1999.
Simsadus- London; The American navy in Europe (1920) (14580064668 - UC 56).jpg
Autor: Internet Archive Book Images, Licencja: No restrictions
German submarine UC 56 after internment at Santander

Identifier: simsaduslondonam00leig (find matches)
Title: Simsadus: London; The American navy in Europe
Year: 1920 (1920s)
Authors: Leighton, John Langdon. (from old catalog)
Subjects: United States. Navy World War, 1914-1918
Publisher: New York, H. Holt and company
Contributing Library: The Library of Congress
Digitizing Sponsor: Sloan Foundation

View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.

Text Appearing Before Image:
'
 Text Appearing After Image:
THE ESTABLISHMENT OF BASES 41 seen when it suddenly came to the surface within200 yards of the Tucker. The Tucker immedi-ately opened fire with her forward gun, and at fullspeed, ran towards it to attack it with depth charges.The submarine immediately submerged. The de-stroyer then passed over to the spot where the sub-marine had submerged, dropped several depth charges,and described a circle in order to pass over thesame spot again. While the Tucker was thusmanoeuvering, the submarine came to the surfaceagain and the Tucker opened fire, one of theshells apparently hitting it. Again, the submarinesubmerged and the Tucker passed over the spotdropping depth charges. A few moments later thebow of the submarine appeared above the waves, at anangle which indicated that all was not well on board,and then slowly sank. The Commanding Officer, inhanding in his report of this encounter, felt convincedthat a submarine had been destroyed. In consultingthe charts of submarine movements, which I sh

Note About Images

Please note that these images are extracted from scanned page images that may have been digitally enhanced for readability - coloration and appearance of these illustrations may not perfectly resemble the original work.