SM UC-33

SM UC-33
Ilustracja
SM UC-56, okręt bliźniaczy UC-33
Klasaokręt podwodny
TypUC II
Projekt41
Historia
StoczniaVulcan, Hamburg
Położenie stępki1915
Wodowanie26 sierpnia 1916
 Kaiserliche Marine
Wejście do służby25 września 1916
Zatopiony26 września 1917
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu

400 ton
480 ton
Długość49,4 m
Szerokość5,22 m
Zanurzenie3,68 m
Zanurzenie testowe50 m
Rodzaj kadłubadwukadłubowy
Materiał kadłubastal
Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 500 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu

11,6 węzła
6,7 w.
Zasięgpowierzchnia: 10 040 Mm przy 7 w.
zanurzenie: 55 Mm przy 4 w.
Uzbrojenie
18 min UC/200, 1 działo kal. 88 mm L/30, 7 torped
Wyrzutnie torpedowe3 × 500 mm
Załoga26

SM UC-33niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 64 zbudowanych jednostek typu UC II. Zwodowany 26 sierpnia 1916 roku w stoczni Vulcan w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine 25 września 1916 roku. Włączony w skład 1. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte, w czasie służby operacyjnej okręt odbył siedem misji bojowych, w wyniku których zatonęło 35 statków o łącznej pojemności 20 625 BRT i okręt o wyporności 370 ton, zaś jeden statek o pojemności 6430 BRT został uszkodzony. SM UC-33 został zatopiony 26 września 1917 roku, staranowany przez brytyjski patrolowiec HMS P61 w Kanale Świętego Jerzego.

Projekt i budowa

Sukcesy pierwszych niemieckich podwodnych stawiaczy min typu UC I, a także niedostatki tej konstrukcji skłoniły dowództwo Cesarskiej Marynarki Wojennej z admirałem von Tirpitzem na czele do działań mających na celu budowę nowego, znacznie większego i doskonalszego typu okrętów podwodnych. Opracowany latem 1915 roku projekt okrętu, oznaczonego później jako typ UC II, tworzony był równolegle z projektem przybrzeżnego torpedowego okrętu podwodnego typu UB II[1]. Głównymi zmianami w stosunku do poprzedniej serii były: instalacja wyrzutni torpedowych i działa pokładowego, zwiększenie mocy i niezawodności siłowni oraz wzrost prędkości i zasięgu jednostki, kosztem rezygnacji z możliwości łatwego transportu kolejowego (ze względu na powiększone rozmiary)[1][2].

SM[a] UC-33 zamówiony został 29 sierpnia 1915 roku jako osiemnasta jednostka z I serii okrętów typu UC II (numer projektu 41, nadany przez Inspektorat Okrętów Podwodnych[3]), w ramach wojennego programu rozbudowy floty[4][5]. Został zbudowany w stoczni Vulcan w Hamburgu jako jeden z 21 okrętów typu UC II zamówionych w tej wytwórni[4][6][7]. Stocznia oszacowała czas budowy okrętu na 8 miesięcy[4]. UC-33 otrzymał numer stoczniowy 72 (Werk 72)[5][8]. Stępkę okrętu położono w 1915 roku[8], został zwodowany 26 sierpnia 1916 roku[9][10], zaś do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej przyjęto go 25 września 1916 roku[5].

Dane taktyczno-techniczne

SM UC-33 był średniej wielkości dwukadłubowym przybrzeżnym okrętem podwodnym. Długość całkowita wynosiła 49,4 metra[b], szerokość 5,22 metra i zanurzenie 3,68 metra (wykonany ze stali kadłub sztywny miał 39,3 metra długości i 3,65 metra szerokości)[12]. Wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 7,46 metra[12]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 400 ton[c], a w zanurzeniu 480 ton[6][10][11]. Jednostka miała wysoki, ostry dziób przystosowany do przecinania sieci przeciwpodwodnych; do jej wnętrza prowadziły trzy luki, zlokalizowane przed kioskiem, w kiosku i w części rufowej, prowadzący do maszynowni[13]. Cylindryczny kiosk miał średnicę 1,4 metra i wysokość 1,8 metra, obudowany był opływową osłoną[13]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki Diesla MAN S6V23/34 o łącznej mocy 500 KM, zaś pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym SSW o łącznej mocy 460 KM[4][6][14]. Dwa wały napędowe obracały dwie śruby wykonane z brązu manganowego (o średnicy 1,9 metra i skoku 0,9 metra)[13]. Okręt osiągał prędkość 11,6 węzła na powierzchni i 6,7 węzła w zanurzeniu[6][11]. Zasięg wynosił 10 040 Mm przy prędkości 7 węzłów w położeniu nawodnym[d] oraz 54 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[1][6]. Zbiorniki mieściły 63 tony paliwa[2], a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów 26 MAS po 62 ogniwa, zlokalizowanych pod przednim i tylnym pomieszczeniem mieszkalnym załogi[4][15]. Okręt miał siedem zewnętrznych zbiorników balastowych[13]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[12][16], zaś czas zanurzenia 40 s[17].

Głównym uzbrojeniem okrętu było 18 min kotwicznych typu UC/200 w sześciu skośnych szybach minowych o średnicy 100 cm, usytuowanych w podwyższonej części dziobowej jeden za drugim w osi symetrii okrętu, pod kątem do tyłu (sposób stawiania – „pod siebie”)[2][18]. Układ ten powodował, że miny trzeba było stawiać na zaplanowanej przed rejsem głębokości, gdyż na morzu nie było do nich dostępu (co znacznie zmniejszało skuteczność okrętów)[19][20]. Uzbrojenie uzupełniały dwie zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 500 mm (umiejscowione powyżej linii wodnej na dziobie, po obu stronach szybów minowych), jedna wewnętrzna wyrzutnia torped kal. 500 mm na rufie (z łącznym zapasem 7 torped) oraz umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kal. 88 mm L/30, z zapasem amunicji wynoszącym 130 naboi[2][12][21]. Okręt miał trzy peryskopy Zeissa[13]. Wyposażenie uzupełniała kotwica grzybkowa o masie 272 kg[13].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 23 podoficerów i marynarzy[14][17][e].

Służba

25 września 1916 roku dowództwo UC-33 objął kpt. mar. (niem. Kapitänleutnant) Martin Schelle[22]. Po okresie szkolenia okręt został 16 grudnia włączony w skład 1. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte, nie odnosząc do końca tego roku żadnych sukcesów[5][23]. Obszarami działalności operacyjnej okrętu były najczęściej Morze Północne i Morze Irlandzkie[24].

W 1917 roku U-Boot działał bardzo aktywnie, co zaowocowało zatopieniem od lutego do lipca 34 statków o łącznym tonażu 12 898 BRT oraz niszczyciela o wyporności 370 ton[24]. Największą spośród ofiar okazał się zbudowany w 1891 roku brytyjski parowiec „Hermione” (4011 BRT), płynący z ładunkiem drobnicy i koni z Buenos Aires do Liverpoolu, który 14 kwietnia doznał tak ciężkich uszkodzeń na minie 1,5 Mm na południe od latarni Coningbeg, że został osadzony na mieliźnie nieopodal Waterford i rozebrany później na złom[25][26]. Spośród zatopionych okrętów najbardziej bolesną stratą był niszczyciel HMS „Cheerful” (370 ts), który 30 czerwca zatonął na minie na pozycji 60°02′N 1°07′W/60,033333 -1,116667 ze stratą 40 załogantów[27][28].

20 lipca 1917 roku nowym dowódcą UC-33 został por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Alfred Arnold, dowodzący wcześniej UC-49[29]. Pod jego rozkazami okręt zatopił dwie sporych rozmiarów brytyjskie jednostki: pochodzący z 1910 roku uzbrojony statek pasażerski „Akassa” (3919 BRT), przewożący drobnicę i pasażerów na trasie Liverpool – Afryka Zachodnia, który 13 sierpnia został storpedowany bez ostrzeżenia na pozycji 51°23′N 8°47′W/51,383333 -8,783333 (życie straciło siedmiu członków załogi)[30][31] oraz zbudowany w 1914 roku uzbrojony parowiec „Spectator” (3808 BRT), płynący z ładunkiem drobnicy z Zatoki Stołowej do Liverpoolu, storpedowany bez ostrzeżenia 19 sierpnia na pozycji 51°28′N 8°41′W/51,466667 -8,683333 (nikt nie zginął)[30][32].

26 września 1917 roku w Kanale Świętego Jerzego UC-33 przeprowadził nawodny atak torpedowy na zbudowany w 1914 roku duży brytyjski zbiornikowiec „San Zeferino” (6430 BRT), płynący pod balastem z Avonmouth do Tampico, w wyniku którego cel został uszkodzony (w wyniku eksplozji torpedy życie straciło trzech członków załogi statku)[33][34]. U-Boot został dostrzeżony, ostrzelany i staranowany przez brytyjski patrolowiec HMS P61 na pozycji 51°53′N 6°14′W/51,883333 -6,233333[5][33]. Z załogi liczącej 28 osób ocalał jedynie kapitan UC-33[5][33][f].

Podsumowanie działalności bojowej

SM UC-33 wykonał łącznie siedem misji bojowych, podczas których za pomocą min, torped i ładunków wybuchowych zatopił 35 statków o łącznej pojemności 20 625 BRT i okręt o wyporności 370 ton, zaś jeden statek o pojemności 6430 BRT został uszkodzony[24]. Pełne zestawienie strat przedstawia poniższa tabela[24]:

DataNazwaPaństwoTonaż[g]Zatopienie[h]
8 lutego 1917„Derika” Holandia153T
14 lutego 1917„Eudora” Wielka Brytania1991T
18 lutego 1917HMT „Clifton” Royal Navy242T
24 lutego 1917HMY „Verona” Royal Navy437T
14 kwietnia 1917„Hermione” Wielka Brytania4011T
20 kwietnia 1917HMT „Loch Eye” Royal Navy225T
21 kwietnia 1917„Jedburgh” Wielka Brytania165T
21 kwietnia 1917„Yeovil” Wielka Brytania164T
5 maja 1917„Lodes” Wielka Brytania396T
23 maja 1917„Beinir” Dania73T
23 maja 1917„Britannia” Dania69T
23 maja 1917„Else” Dania78T
23 maja 1917„Margrethe” Dania104T
23 maja 1917„Olearia” Wielka Brytania209T
23 maja 1917„Sisapon” Wielka Brytania211T
23 maja 1917„Streymoy” Dania81T
24 maja 1917„Brestir” Dania69T
24 maja 1917„Isabella Innes” Dania37T
24 maja 1917„Traveller” Dania76T
25 maja 1917„A.H. Friis” Dania110T
25 maja 1917„Glyg” Norwegia358T
25 maja 1917„Whinlatter” Norwegia1378T
28 czerwca 1917„Corona” Wielka Brytania48T
29 czerwca 1917„Gem” Wielka Brytania79T
29 czerwca 1917„Manx Princess” Wielka Brytania87T
30 czerwca 1917HMS „Cheerful” Royal Navy370T
30 czerwca 1917„Germania” Szwecja1064T
1 lipca 1917„Ariel” Wielka Brytania108T
2 lipca 1917„General Buller” Wielka Brytania72T
2 lipca 1917„Hamnavoe” Wielka Brytania57T
6 lipca 1917„Handel en Visscherij” Holandia76T
6 lipca 1917„Piet Hein” Holandia100T
6 lipca 1917„Skjald” Norwegia477T
7 lipca 1917HMD „Southesk” Royal Navy93T
13 sierpnia 1917„Akassa” Wielka Brytania3919T
19 sierpnia 1917„Spectator” Wielka Brytania3808T
26 września 1917„San Zeferino” Wielka Brytania6430N
RAZEMzatopione:36
uszkodzone:1

Uwagi

  1. SM – Seiner Majestät – [okręt] Jego Mości.
  2. Od 1917 roku: 51,12 metra[6][11].
  3. Wyporność jednostek niemieckich podano w tonach metrycznych, okrętów brytyjskich w długich tonach (ts), dla statków handlowych podano pojemność w tonach rejestrowych brutto.
  4. Opracowania znacznie różnią się wartościami zasięgu na powierzchni: Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313 podają, że wynosił on 6910 mil morskich przy prędkości 7 węzłów, zaś Hutchinson 2001 ↓, s. 52 – 6430 Mm przy prędkości 7 węzłów.
  5. W momencie zatopienia na pokładzie UC-33 przebywało 28 ludzi[5].
  6. Drugi uratowany rozbitek, bosman Wolter, zmarł następnego dnia[33].
  7. Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto, a w przypadku okrętów podana jest wyporność w tonach standardowych.
  8. T – zatopiony, N – uszkodzony.

Przypisy

Bibliografia

  • BRITISH MERCHANT SHIPS LOST to ENEMY ACTION Part 2 of 3 - January-August 1917 in date order (ang.). naval-history.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • R.H. Gibson, Maurice Prendergast: Niemiecka wojna podwodna 1914-1918. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-074-4.
  • Ivan Gogin: UC II type coastal submarine minelayers (1916-1917) (ang.). Navypedia. [dostęp 2018-11-08].
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Guðmundur Helgason: Akassa (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: Hermione (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: HMS Cheerful (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: Kapitänleutnant Martin Schelle (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Alfred Arnold (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: San Zeferino (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: Ships hit by UC 33 (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: Spectator (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: UC 33 (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Guðmundur Helgason: UC II (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-08].
  • Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.)
  • Peta Knott: UC-6 Thames Estuary: Archaeological Report (ang.). historicengland.org.uk. [dostęp 2018-11-08].
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)
  • Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Andrzej Perepeczko: U-booty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-51-X.
  • Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.)
  • Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century: German Submarine Warfare 1906–2006. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-241-2. (ang.)
  • Gordon Williamson: U-booty Kajzera. Niemieckie okręty podwodne I wojny światowej. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-73-7.
  • Igor Witkowski: U-booty. Historia niemieckich okrętów podwodnych. Warszawa: WIS-2, 2009. ISBN 978-83-88259-45-6.

Media użyte na tej stronie

Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Simsadus- London; The American navy in Europe (1920) (14580064668 - UC 56).jpg
Autor: Internet Archive Book Images, Licencja: No restrictions
German submarine UC 56 after internment at Santander

Identifier: simsaduslondonam00leig (find matches)
Title: Simsadus: London; The American navy in Europe
Year: 1920 (1920s)
Authors: Leighton, John Langdon. (from old catalog)
Subjects: United States. Navy World War, 1914-1918
Publisher: New York, H. Holt and company
Contributing Library: The Library of Congress
Digitizing Sponsor: Sloan Foundation

View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.

Text Appearing Before Image:
'
Text Appearing After Image:
THE ESTABLISHMENT OF BASES 41 seen when it suddenly came to the surface within200 yards of the Tucker. The Tucker immedi-ately opened fire with her forward gun, and at fullspeed, ran towards it to attack it with depth charges.The submarine immediately submerged. The de-stroyer then passed over to the spot where the sub-marine had submerged, dropped several depth charges,and described a circle in order to pass over thesame spot again. While the Tucker was thusmanoeuvering, the submarine came to the surfaceagain and the Tucker opened fire, one of theshells apparently hitting it. Again, the submarinesubmerged and the Tucker passed over the spotdropping depth charges. A few moments later thebow of the submarine appeared above the waves, at anangle which indicated that all was not well on board,and then slowly sank. The Commanding Officer, inhanding in his report of this encounter, felt convincedthat a submarine had been destroyed. In consultingthe charts of submarine movements, which I sh

Note About Images

Please note that these images are extracted from scanned page images that may have been digitally enhanced for readability - coloration and appearance of these illustrations may not perfectly resemble the original work.
War Ensign of Germany (1903–1919).svg
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
Civil Ensign of the United Kingdom.svg
Red Ensign, Civil Ensign of the United Kingdom