SM UC-97

SM UC-97
Ilustracja
UC-97 po zakończeniu wojny
Klasaokręt podwodny
TypUC III
Projekt41a
Historia
StoczniaBlohm & Voss, Hamburg
Położenie stępki1917
Wodowanie17 marca 1918
 Kaiserliche Marine
Wejście do służby3 września 1918
Wycofanie ze służbylistopad 1918
Zatopiony7 czerwca 1921 jako okręt-cel
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu
491 ton
571 ton
Długość56,51 m
Szerokość5,54 m
Zanurzenie3,77 m
Zanurzenie testowe75 m
Rodzaj kadłubadwukadłubowy
Materiał kadłubastal
Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 600 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 770 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu
11,5 węzła
6,6 w.
Zasięgpowierzchnia: 9 850 Mm przy 7 w.
zanurzenie: 40 Mm przy 4,5 w.
Uzbrojenie
14 min UC/200, 1 działo kal. 105 mm L/45 (lub kal. 88 mm L/30), 7 torped
Wyrzutnie torpedowe3 × 500 mm
Załoga32

SM UC-97 – niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 25 ukończonych jednostek typu UC III. Zwodowany 17 marca 1918 roku w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine 3 września 1918 roku. Po podpisaniu rozejmu w Compiègne UC-97 został 22 listopada 1918 roku poddany Amerykanom, a następnie wystawiany na widok publiczny w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie w celach propagandowych. 7 czerwca 1921 roku został zatopiony jako okręt-cel przez USS „Wilmette” na Jeziorze Michigan.

Projekt i budowa

Podwodne stawiacze min typu UC III były lekko ulepszoną wersją swoich poprzedników (typu UC II), zaprojektowaną w celu uzupełnienia wojennych strat tych ostatnich i likwidacji wad zauważonych podczas eksploatacji[1][2]. Powiększono minimalnie wymiary, wyporność i moc układu napędowego, zwiększono liczbę członków załogi, zainstalowano działo pokładowe o większym kalibrze (105 mm), zwiększono maksymalną głębokość zanurzenia do 75 metrów, skrócono czas alarmowego zanurzenia do 15 sekund, zmniejszono natomiast ilość przewożonych min do 14 sztuk[2][3]. Łącznie zamówiono 88 jednostek tego typu, jednak do zakończenia działań wojennych do służby przyjęto jedynie 16 okrętów[4][5].

SM[a] UC-97 zamówiony został w czerwcu 1917 roku jako jedna z 39 jednostek z I serii okrętów typu UC III (numer projektu 41a, nadany przez Inspektorat Okrętów Podwodnych), w ramach wojennego programu rozbudowy floty[1][6][b]. Został zbudowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu jako jeden z 50 okrętów typu UC III zamówionych w tej wytwórni[3][8]. UC-97 otrzymał numer stoczniowy 331 (Werk 331)[7][8]. Stępkę okrętu położono w 1917 roku[8], został zwodowany 17 marca 1918 roku[7][9], a ukończono go we wrześniu 1918 roku[10].

Dane taktyczno-techniczne

SM UC-97 był średniej wielkości dwukadłubowym przybrzeżnym okrętem podwodnym. Długość całkowita wynosiła 56,51 metra, szerokość 5,54 metra i zanurzenie 3,77 metra[3][11]. Wykonany ze stali kadłub sztywny miał 42,2 metra długości i 3,65 metra szerokości[5]. Wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 7,98 metra[5]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 491 ton, a w zanurzeniu 571 ton[3][12]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki Diesla MAN S6V26/36 o łącznej mocy 600 KM, zaś pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym SSW o łącznej mocy 770 KM[6][11]. Dwa wały napędowe poruszające dwoma śrubami zapewniały prędkość 11,5 węzła na powierzchni i 6,6 węzła w zanurzeniu[11][13]. Zasięg wynosił 9 850 Mm przy prędkości 7 węzłów w położeniu nawodnym oraz 40 Mm przy prędkości 4,5 węzła pod wodą[3][11][c]. Zbiorniki mieściły 77 ton paliwa[3]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 75 metrów[3][11], zaś czas zanurzenia 15 sekund[2][14].

Głównym uzbrojeniem okrętu było 14 min kotwicznych typu UC/200 w sześciu skośnych szybach minowych o średnicy 100 cm, usytuowanych w podwyższonej części dziobowej[3][11]. Uzbrojenie uzupełniały dwie zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 500 mm (strzelające w kierunku dziobu, umiejscowione na pokładzie na śródokręciu po obu stronach kiosku), jedna wewnętrzna wyrzutnia torped kal. 500 mm na rufie (z łącznym zapasem 7 torped) oraz umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kal. 105 mm Utof L/45 C16, z zapasem amunicji wynoszącym 150 naboi[2][8][d].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 29 podoficerów i marynarzy[2][15].

Służba

UC-97 w Toronto w 1919 r.

3 września 1918 roku SM UC-97 został przyjęty do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej, a 6 września jego dowództwo objął por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Walter Wiedemann, dowodzący wcześniej UC-73[7][16]. Do momentu zakończenia działań wojennych okręt nie uczestniczył w żadnej misji bojowej i nie odniósł sukcesów[7]. Po podpisaniu rozejmu w Compiègne UC-97 został poddany Amerykanom 22 listopada 1918 roku[7][11]. Wystawiany był na widok publiczny w między innymi w Nowym Jorku i Halifax celem zwiększenia sprzedaży amerykańskich obligacji wojennych (Liberty Bonds)[7]. Następnie rzeką Świętego Wawrzyńca trafił na wody Wielkich Jezior[7]. 7 czerwca 1921 roku UC-97 został zatopiony ogniem artylerii jako cel przez okręt szkolny USS „Wilmette” na Jeziorze Michigan[7][11].

Spoczywający na głębokości 100 metrów wrak UC-97 został odnaleziony przez firmę A&T Recovery w 1992 roku[17].

Uwagi

  1. ↑ SM – Seiner Majestät – [okręt] Jego Mości.
  2. ↑ Według G. Helgasona okręt zamówiono 12 stycznia 1916 roku[7].
  3. ↑ Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313 podają, że zasięg na powierzchni wynosił 8200 mil morskich przy prędkości 7 węzłów.
  4. ↑ Część okrętów typu UC III wyposażono w starsze działo pokładowe kal. 88 mm TK L/30 C08, z zapasem 230 naboi[2][8].

Przypisy

  1. ↑ a b Rössler 1989 ↓, s. 76.
  2. ↑ a b c d e f Perepeczko 2000 ↓, s. 400.
  3. ↑ a b c d e f g h Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 182.
  4. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 117.
  5. ↑ a b c UC III ↓.
  6. ↑ a b Perepeczko 2000 ↓, s. 398.
  7. ↑ a b c d e f g h i UC 97 ↓.
  8. ↑ a b c d e Gogin ↓.
  9. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 116.
  10. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 435.
  11. ↑ a b c d e f g h Möller i Brack 2004 ↓, s. 63.
  12. ↑ Moore 1990 ↓, s. 127.
  13. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 565.
  14. ↑ Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313.
  15. ↑ Witkowski 2009 ↓, s. 16.
  16. ↑ Walter Wiedemann ↓.
  17. ↑ thestar 2013 ↓.

Bibliografia

  • Marc Ellison: Wharf a reminder of Toronto's transformed shoreline (ang.). thestar.com, 26 czerwca 2013. [dostęp 2018-11-19].
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
  • R.H. Gibson, Maurice Prendergast: Niemiecka wojna podwodna 1914-1918. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-074-4.
  • Ivan Gogin: UC III type coastal submarine minelayers (1916-1917) (ang.). Navypedia. [dostęp 2018-11-19].
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Walter Wiedemann (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-19].
  • Guðmundur Helgason: UC 97 (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-19].
  • Guðmundur Helgason: UC III (ang.). uboat.net. [dostęp 2018-11-19].
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)
  • Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Andrzej Perepeczko: U-booty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-51-X.
  • Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.)
  • Igor Witkowski: U-booty. Historia niemieckich okrętów podwodnych. Warszawa: WIS-2, 2009. ISBN 978-83-88259-45-6.
Okręty podwodne typu UC III
Przyjęte do służby
Ukończone, nieprzyjęte do służby
Zwodowane, nieukończone
Nieukończone

Kaiserliche Marine

  • Poprzednik: typ UC II
  • Następca: brak

Media użyte na tej stronie

War Ensign of Germany (1903–1919).svg
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
LPDF 242 16 UC 97 capturé.jpg
Autor: Garitan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Le Pays DeFrance N°242_page 16_montrant l'UC_97_capturé.
SM UC-97 at Toronto 1919 PA-030314.jpg
Aerial view of German submarine UC-97 at Toronto, Ontario, Canada.