SN 2005ap
| ||
| Odkrywca | Robert Quimby Texas Supernova Search | |
| Data odkrycia | 3 marca 2005 | |
| Dane obserwacyjne (J2000) | ||
| Typ supernowej | II | |
| Gwiazdozbiór | Warkocz Bereniki | |
| Rektascensja | 13h 01m 14,84s | |
| Deklinacja | +27° 43′ 31,4″ | |
| Odległość | 4,7 miliarda ly (1,44 miliarda pc) | |
| Charakterystyka fizyczna | ||
SN 2005ap – wybuch supernowej odkryty 3 marca 2005 roku przez Roberta Quimby'ego, pracownika naukowego instytutu Caltech w Pasadenie. Supernowa zaobserwowana była w gwiazdozbiorze Warkocz Bereniki i była do niedawna najjaśniejszym zaobserwowanym w historii astronomii rozbłyskiem promieniowania gamma (obecnie rekordzistą jest GRB 130427A).
Supernowa należy najprawdopodobniej do tzw. typu II i znajduje się w odległości 4,7 miliarda lat świetlnych od Ziemi. Istnieją dwie hipotezy tłumaczące tak wielką eksplozję. Według pierwszej hipotezy supernowa musi być bardzo dużym obiektem, być może z wielką otoczką złożoną z materiału, który gwiazda odrzuciła przed samą eksplozją. Fala uderzeniowa, powstała na skutek eksplozji, rozgrzała otoczkę do bardzo wysokiej temperatury i spowodowała intensywne promieniowanie. Innym wyjaśnieniem może być to, że eksplozja była rozbłyskiem promieniowania gamma, zwykle oznaczającym powstanie czarnej dziury lub gwiazdy neutronowej. W przypadku takiej eksplozji obiekt emituje jednak dżety, czyli strumienie materii, która pędzi z prędkością bliską prędkości światła. Takich dżetów w przypadku SN 2005ap nie zaobserwowano – nie znaczy to jednak, że ich nie było. Po prostu mogły być skierowane w inną stronę.
Spekuluje się także, że mógł być wybuch nowej, nieznanej wcześniej supernowej typu hydrogen-poor super-luminous supernova[1] lub że była to nowa kwarkowa.
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- David Shaga: Enigmatic supernova smashes brightness record (ang.). W: NewScientist Space [on-line]. 2007-10-12. [dostęp 2014-07-26].
- Robert M. Quimby i inni, SN 2005ap: A Most Brilliant Explosion, „The Astrophysical Journal Letters”, 668 (2), 2007, L99-L102, DOI: 10.1086/522862 (ang.).
- Supernova blazed like 100 billion suns (ang.)
- A. Pastorello i inni, Ultra-bright optical transients are linked with type Ic supernovae, „arXiv + The Astrophysical Journal Letters”, 724 (1), DOI: 10.1088/2041-8205/724/1/L16, arXiv:1008.2674v2 [dostęp 2011-07-22] (ang.).
- SN 2005ap w bazie SIMBAD (ang.)