SZD-16 Gil

SZD-16 Gil
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Szybowcowy Zakład Doświadczalny

Konstruktor

Zbigniew Badura

Typ

szybowiec

Konstrukcja

mieszana, drewniano-metalowa

Załoga

1

Historia
Data oblotu

20 października 1958

Lata produkcji

1958

Liczba egzemplarzy

1

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

13,5 m

Wydłużenie

13

Długość

6,85 m

Wysokość

1,46 m

Powierzchnia nośna

14 m²

Profil skrzydła

NACA-43012A

Masa
Własna

181 kg

Startowa

250 kg

Osiągi
Prędkość minimalna

52 km/h

Prędkość dopuszczalna

200 km/h

Prędkość min. opadania

0,9 m/s przy 60 km/h

Doskonałość maks.

19,8 przy 70 km/h

Dane operacyjne
Użytkownicy
Polska

SZD-16 Gil – polski, jednomiejscowy szybowiec eksperymentalny zaprojektowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej.

Historia

Szybowiec został zaprojektowany w 1955 r. pod kierunkiem mgr inż. Zbigniewa Badury jako propozycja dla Ligi Przyjaciół Żołnierza. Miał charakteryzować się prostotą, dobrymi własnościami lotnymi i być tanim w produkcji. Aby to osiągnąć, postanowiono zbudować skrzydło drewniane, kadłub zaś metalowy z częścią przednią zbudowaną w postaci kratownicy spawanej z rur stalowych krytą płótnem. Część tylną natomiast stanowić miała rura z blachy duralowej zakończona usterzeniem konstrukcji drewnianej. Wobec braku zainteresowania ze strony przyszłego odbiorcy, projekt odłożono do archiwum.

Dopiero w 1958 r., pod wpływem zainteresowania konstrukcjami metalowymi, przystąpiono do budowy „Gila”, jako studium szybowca z metalowym kadłubem. Prototyp szybowca został oblatany przez Adama Zientka w Bielsku 20 października 1958 r.[1] Szybowiec przeszedł próby fabryczne, a następnie próbę państwową w Instytucie Lotnictwa w lipcu i sierpniu 1960 r. Szybowiec miał bardzo dobre własności lotne i po wprowadzeniu niewielu poprawek mógł z powodzeniem wejść do produkcji seryjnej. Jednakże w 1960 r. nie spełniał już oczekiwań odbiorców i zrezygnowano z dalszego rozwijania tej konstrukcji.

Zmodyfikowany kadłub „Gila” wykorzystano przy konstruowaniu szybowca SZD-25 Lis. Istniejący prototyp SZD-16 Gil wykorzystano jako małe latające laboratorium, na którym przeprowadzono próby z hamulcami interferencyjnymi. Szybowiec nazwano SZD-16 Gil Z i kolejno zaopatrywano w interferencyjne hamulce zamocowane na stałe między skrzydłami a kadłubem.

W połowie lat 60. jedyny zbudowany egzemplarz szybowca „Gil” znajdował się w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku. Dalsze losy prototypu nie są znane.

Konstrukcja

Jednomiejscowy średniopłat o konstrukcji drewniano-metalowej z zakrytą kabiną.

Skrzydło o obrysie prostokątno-trapezowym, drewniane jednodźwigarowe z pomocniczym dźwigarkiem skośnym pokryte w części przedniej sklejką, a w tylnej płótnem. Hamulce aerodynamiczne metalowe. Lotki szczelinowe.

Kadłub: część przednia szybowca spawana z rur stalowych, pokryta płótnem, przechodzi w stożkową rurę z blachy duralowej zakończoną statecznikiem pionowym. Dwa zaczepy: przedni i dolny, oraz hak do startu z lin gumowych. Wszystkie nierozwijalne przejścia oraz kołpak przedni z laminatów.

Usterzenie poziome, drewniane, stanowiące jedną całość montażową. Statecznik kryty sklejką, ster płótnem. Statecznik pionowy drewniany kryty sklejką stanowi jedną całość z kadłubem. Ster kierunku drewniany z kesonem sklejkowym kryty płótnem.

Kółko podwozia stałe, z przodu kadłuba znajduje się płoza przednia.

Przypisy

  1. Wiesław Stafiej. SZD-16 „Gil” już lata. „Skrzydlata Polska”. 47/1958, s. 5, 18 listopada 1958. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 

Bibliografia

  • Andrzej Błasik, Andrzej Glass, Stanisław Madeyski (praca zbiorowa), Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1965.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
SZD-16 Gil.tif
Szybowiec SZD-16 Gil