SZD-31 Zefir 4

SZD-29 Zefir 4
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Szybowcowy Zakład Doświadczalny

Konstruktor

Bogumił Szuba

Typ

szybowiec wyczynowy

Konstrukcja

mieszana

Załoga

1

Historia
Data oblotu

7 grudnia 1967

Liczba egzemplarzy

3

Liczba wypadków
 • w tym katastrof


1

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

19 m

Wydłużenie

23

Długość

8 m

Wysokość

2,1 m

Powierzchnia nośna

15,7 m²

Profil skrzydła

NACA 66/215/-416

Masa
Własna

435 kg

Startowa

530 kg

Osiągi
Prędkość minimalna

72 km/h

Prędkość dopuszczalna

240 km/h

Prędkość min. opadania

0,68 m/s przy 102 km/h

Doskonałość maks.

42 przy 84 km/h

Współczynnik obciążenia konstrukcji

+6 / -3 g

Dane operacyjne
Użytkownicy
Polska

SZD-29 Zefir 4 – polski jednomiejscowy wyczynowy szybowiec zaprojektowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej.

Historia

Bogumił Szuba opracował ostatni szybowiec z rodziny Zefirów w 1967 r. Konstrukcja była przewidziana do udziału w zawodach i do lotów rekordowych w klasie otwartej.

W stosunku do poprzedniej wersji Zefir 4 miał zmienione pokrycie sterów, lotek i klap na płócienne co pozwoliło poprawić ich wyważenie oraz zmniejszyć masę usterzenia wysokości. Usterzenie kierunku zostało przekonstruowane tak aby dać możliwość przesunięcia steru wysokości do góry, co ułatwiało lądowanie w przygodnym terenie. W Zefirze 4 konstruktorzy przywrócili hamulce aerodynamiczne w skrzydłach[1].

Prototyp o znakach rejestracyjnych SP-2417 został oblatany przez Adama Zientka w dn. 7 grudnia 1967 r. na lotnisku w Bielsku[2].

Zbudowano dwa dodatkowe egzemplarze (SP-2518, SP-2519), które wzięły udział w szybowcowych mistrzostwach świata w Lesznie. W tym mistrzostwach Jan Wróblewski zajął 14 a Mirosław Królikowski 28 miejsce[3]. Jako przyczynę niepowodzenia startu Polaków postrzegano niewielki nalot pilotów na nowym typie szybowca, niekorzystne warunki termiczne oraz niewłaściwa budowa hamulców aerodynamicznych[1].

Z uwagi na brak sukcesów oraz wdrożenie do produkcji innych konstrukcji szybowiec Zefir 4 nie został skierowany do produkcji seryjnej.

Doświadczenia zdobyte przy konstruowaniu tego szybowca wykorzystano przy późniejszych konstrukcjach. Problemy z hamulcami aerodynamicznymi doprowadziły do pracowania hamulców umieszczonych wyłącznie na górnej powierzchni skrzydła. Skrzydła z rozbitego Zefira 4 stały się podstawą do skonstruowania dwumiejscowego szybowca wyczynowego SZD-40 Halny[1].

Egzemplarz o znakach rejestracyjnych SP-2519 jest użytkowany przez Aeroklub Gliwicki.

Konstrukcja

Jednomiejscowy grzbietopłat o konstrukcji mieszanej[4].

Skrzydło drewniane, dwudzielne o konstrukcji skorupowej, bezdźwigarowej. Wyposażone w dwudzielne lotki bezszczelinowe z hamulcami aerodynamicznymi oraz sześciodzielne klapy szczelinowe.

Kadłub konstrukcji wręgowo-podłużnicowej kryty sklejką - powierzchnie nierozwijalne laminatem szklanym. Na końcu kadłuba mieści się spadochron hamujący jednorazowego użytku. Zaczep do holu u dołu kadłuba pod sterownicą. Kabina zakryta jednoczęściową limuzyną otwieraną na prawo. Za fotelem pilota umieszczony bagażnik oraz miejsce na radiostację i barograf.

Usterzenie wysokości dwudzielne.

Podwozie jednotorowe, koło główne chowane w locie, amortyzowana płoza ogonowa.

Wyposażenie kabiny: radiostacja RS-3, barograf, busola, prędkościomierz, wariometr, wysokościomierz i wskaźnik tlenu, zakrętomierz i sztuczny horyzont, aparatura tlenowa SAT-5.

Przypisy

  1. a b c Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 85
  2. http://www.piotrp.de/SZYBOWCE/pszd31.htm SZD-31 Zefir 4 dostęp 2018-05-14
  3. 11 SZYBOWCOWE MISTRZOSTWA ŚWIATA. [dostęp 2018-12-17]. (pol.).
  4. SZD-31 "Zefir 4", 1967. [dostęp 2018-12-17]. (pol.).

Bibliografia

  • Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 83-86,
  • Jerzy Śmielkiewicz, Problemy rozwoju szybowców Zefir, Polska Technika Lotnicza Materiały Historyczne, 26(9/2006)]

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
SZD-31 Zefir-4.png
Szybowiec SZD-31 Zefir 4