SZD-48 Jantar Standard 2/3

SZD-48(-1) Jantar Standard 2
SZD 48-3 Jantar Standard 3
Ilustracja
Szybowiec Jantar Standard 3 w locie
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Przedsiębiorstwo Doświadczalno-Produkcyjne Szybownictwa PZL Bielsko w Bielsku-Białej

Konstruktor

Władysław Okarmus

Typ

szybowiec

Konstrukcja

laminatowa

Załoga

1

Historia
Data oblotu

10 grudnia 1977 (Std. 2)
15 kwietnia 1982 (Std. 3)

Lata produkcji

1977–1993

Liczba egzemplarzy

1 prototyp
285 (Std. 2)
349 (Std. 3)

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

15,00 m

Wydłużenie

21,10

Długość

6,85 m

Wysokość

1,51 m

Powierzchnia nośna

10,66 m²

Profil skrzydła

NN-8

Masa
Własna

260-270 kg

Startowa

390 kg
540 kg z balastem wodnym

Osiągi
Prędkość minimalna

74 km/h

Prędkość ekonomiczna

75 km/h

Prędkość optymalna

95 km/h

Prędkość dopuszczalna

285 km/h

Prędkość holowania

150 km/h

Prędkość min. opadania

0,60 m/s

Doskonałość maks.

40

Współczynnik obciążenia konstrukcji

+5,3 / -2,65 g

Dane operacyjne
Wyposażenie dodatkowe
Zbiorniki balastowe 150 l.

SZD-48 Jantar Standard 2 oraz 3 – polski, jednomiejscowy, wyczynowy szybowiec laminatowy klasy standard, zaprojektowany w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Doświadczalnym Szybownictwa PZL Bielsko w Bielsku-Białej.

Historia

Szybowiec SZD-41B Jantar Standard stał się podstawą do opracowania nowej konstrukcji. W nowym szybowcu zwiększono pojemność zbiorników balastowych do 150 litrów, wzmocniono konstrukcję skrzydeł, zmieniono sposób montażu kratownicy oraz mocowanie lotek. Prototyp został oblatany 10 grudnia 1977 r. przez Januarego Romana. W pierwsza serii produkcyjnej, oznaczonej jako SZD-48-1 Jantar Standard 2 dodano klapkę gradientową na sterze wysokości, zmieniono konstrukcję podwozia oraz wprowadzono limuzynę otwieraną do tyłu w górę. Prototyp tej wersji został oblatany 18 września 1978 r. przez Januarego Romana w Bielsku. Powstało 285 egzemplarzy tej wersji[1].

Inżynier Bogumił Szuba opracował w 1982 r. kolejną wersję rozwojową szybowca oznaczoną jako SZD-48-3 Jantar Standard 3. W tej wersji zmieniono obrys steru kierunku, jak i kształt oraz sposób otwierania limuzyny i powiększono zbiorniki balastowe do 180 litrów. Prototyp tej wersji, powstały na bazie seryjnego egzemplarza o numerze W-903, oblatał również January Roman 15 kwietnia 1982 r.[1] Powstało 349 egzemplarzy tej wersji.

Konstrukcja

Jednomiejscowy, wysokowyczynowy szybowiec zawodniczy klasy standard[2][3][4] w układzie grzbietopłata.

Kadłub wykonany z laminatu jako całość ze statecznikiem kierunku. W części centralnej znajduje się stalowa kratownica będąca miejscem montażu skrzydeł i podwozia. W statecznik pionowy jest wlaminowana antena radiostacji. Kabina wyposażona w kolumnową tablicę przyrządów z laminatową osłoną wyposażoną w prędkościomierz PR-400S, wysokościomierz W-10S lub W-12S, wariometry WRS-5D i PR-03 z kompensatorem KWEC, zakrętomierz EZS-3, busolę BS-1 lub KI-13A. Istnieje możliwość instalacji radiostacji i aparatury tlenowej. Pedały regulowane w locie, fotel pilota regulowany przed startem. Kabina jest wyposażona w system regulowanej wentylacji z nadmuchem na przednią szybę. Szybowiec jest wyposażony instalację sanitarną oraz w dwa zaczepy do startu na holu lub za wyciągarką.

Skrzydło dwudzielne, skorupowe, jednodźwigarowe (dźwigar skrzynkowy) o obrysie trapezowym z profilem NN-8. Lotka konstrukcji przekładkowej, hamulce aerodynamiczne metalowe, jednopłytowe na obu powierzchniach skrzydła.

Usterzenie w układzie T. Ster kierunku, statecznik wysokości i ster wysokości o konstrukcji przekładkowej. Ster wysokości dzielony, każda część zawieszona w 3 punktach. Obie części steru wysokości posiadają stałe klapki laminatowe zwiększające moment zawiasowy. Ster kierunku wyważony masowo i zawieszony w 2 punktach.

Podwozie jednotorowe, chowane, nieamortyzowane z kółkiem (zaopatrzonym w hamulec tarczowy) i stałym kółkiem ogonowym.

Przypisy

  1. a b Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 146
  2. Instrukcja użytkowania w locie - SZD-48-3 Jantar Standard 3
  3. SZD-48 Jantar Std.2 i Std.3
  4. Władysław Okramus: Szybowiec wyczynowy SZD-48 Jantar Standard 2. „Skrzydlata Polska”. 46/1978, s. 8-9, 12 listopada 1978. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. 

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Szybowiec SZD-48 Jantar Standard 3.jpg
Autor: Kawior, Licencja: CC BY-SA 3.0
Glider SZD-48 Jantar Standard 3