SZD-50 Puchacz
 Szybowiec SZD-50-3 Puchacz w hangarze na lotnisku w Krośnie | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor | |
| Typ | |
| Konstrukcja | górnopłat konstrukcji laminatowej |
| Załoga | 1–2 |
| Historia | |
| Data oblotu | 21 grudnia 1976 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 16,67 m |
| Wydłużenie | 15,3[1] |
| Długość | 8,38 m |
| Wysokość | 2,04 m |
| Powierzchnia nośna | 18,16 m² |
| Profil skrzydła | Wortmann[1] |
| Masa | |
| Własna | 368 kg |
| Startowa | 570 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość minimalna | 70 km/h |
| Prędkość ekonomiczna | 75 km/h |
| Prędkość optymalna | 85 km/h |
| Prędkość dopuszczalna | 215 km/h |
| Doskonałość maks. | 30 |
| Współczynnik obciążenia konstrukcji | +5,3 / -2,65 g |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska i 12 krajów | |
SZD-50-3 Puchacz – dwumiejscowy szybowiec szkolno-treningowy produkcji polskiej. Zaprojektowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej przez Adama Meusa.
Historia szybowca
Puchacza opracowano jako szybowiec mający zastąpić używane do tej pory szybowce szkolne "Bocian" i "Czapla"[2]. W celu przyspieszenia realizacji projektu i zmniejszenia jego kosztów zdecydowano się użyć wcześniej opracowanych konstrukcji: foremnik kadłuba wykonać przy wykorzystaniu makiety dziobu Jantara, a skrzydła z Ogara, do których SZD posiadały niewykorzystane foremniki[3].
Prototyp, SZD-50-1 Dromader, o znakach rejestracyjnych SP-3067, został oblatany w dn. 21 grudnia 1976 r. przez Adama Zientka na lotnisku w Bielsku. Drugi prototyp SZD-50-2 o znakach rejestracyjnych SP-3115 i już o zmienionej nazwie Puchacz został oblatany w dn. 20 grudnia 1977 r. również przez Adama Zientka[2]. Nazwę zmieniono ponieważ, w tym samym czasie powstał PZL M18 Dromader. Trzeci prototyp, oznaczony SZD-50-3 oblatano 13 kwietnia 1979 r. i stał się podstawą do rozpoczęcia produkcji seryjnej. W stosunku do drugiego prototypu wprowadzono w nim zmiany poprzez przeniesienie wyżej mocowania usterzenia wysokości oraz poprawienie widoczności z tylnej kabiny przez dodanie trójkątnych okienek za kabiną.
Pod koniec lat 90. opracowano wersję SZD-50-3A dostosowaną do wykonywania rozszerzonej akrobacji, w tym wykonywania lotu plecowego i niektórych figur odwróconych[4].
Szybowiec okazał się bardzo udaną konstrukcją, wyprodukowano ok. 300 egzemplarzy, z czego blisko 200 sprzedano za granicę. Cena nowego SZD-50-3 w dn. 12.10.2012 r. wynosiła 59 950 EURO netto[5].
Konstrukcja
.jpg)
Puchacz jest górnopłatem o konstrukcji laminatowej.
Podwozie stanowią dwa stałe koła w układzie jednośladu, pod kabiną. Koło główne wyposażone w hamulec tarczowy. Szybowiec posiada dwa kółka pomocnicze pod końcówkami skrzydeł, a także płozę ogonową.
Skrzydła o konstrukcji półskorupowej z dźwigarem zrobionym z kompozytu przekładkowego, mają obrys trapezowy z ujemnym skosem i dodatnim wzniosem, są wyposażone w płytowe hamulce aerodynamiczne umieszczone na obu powierzchniach skrzydła.
Kadłub o konstrukcji laminatowej, wykonany jako całość ze statecznikiem pionowym. Kabina dwumiejscowa, wyposażona standardowo tylko w przednią tablicę przyrządów z prędkościomierzem, wariometrem, zakrętomierzem, busolą i wysokościomierzem. Większość szybowców użytkowanych w aeroklubach wyposażona również w tablicę przyrządów w drugiej kabinie oraz stelaż do mocowania zasłonki do lotów według przyrządów. Tablica przyrządów w tylnej kabinie umocowana jest na szkielecie limuzyny. Wysokość fotela pilota regulowana na ziemi, pedały przestawne w locie.
Usterzenie klasyczne, krzyżowe. Ster wysokości, o konstrukcji przekładkowej, usytuowany na stateczniku kierunku nad rurą kadłuba. Ster kierunku laminatowy, kryty płótnem.
Przypisy
- ↑ a b Piotr Piechowski: Modelarstwo lotnicze. SZD-50-3 Puchacz. [dostęp 2011-03-16]. (pol.).
- ↑ a b Adam Meus: Szybowiec dwumiejscowy SZD-50 "Puchacz". „Skrzydlata Polska”. 18/1978, s. 6-7, 30 kwietnia 1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X.
- ↑ Jerzy Śmielkiewicz: PROBLEMY ROZWOJU SZYBOWCÓW BOCIAN I PUCHACZ. smil.org.pl. [dostęp 2018-05-05]. (pol.).
- ↑ SZD-50 "Puchacz", 1976. Samoloty w Lotnictwie Polskim. [dostęp 2018-07-11].
- ↑ SZD-50-3 Puchacz na sprzedaż!. www.szd.com.pl. [dostęp 2012-10-12].
Linki zewnętrzne
- Strona producenta SZD-50-3 "PUCHACZ"
- Instrukcja użytkowania w locie szybowca SZD-50-3 "PUCHACZ". aeroklub-szczecinski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-19)].
- Fotograficzny Rejestr Szybowców. SZD-50 Puchacz.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: TSRL, Licencja: CC BY-SA 3.0
PZL SZD-50-3 Puchacz G-CJRJ of the Derbyshire and Lancashire GC at the Camphill Vintage Gliders Rally, June 2011
Autor: Alec Wilson from Khon Kaen, Thailand, Licencja: CC BY-SA 2.0
PZL-Bielsko SZD-50/3 at Husbands Bosworth,Leics.,01/06/14.
Autor:
| Jeśli chcesz wykorzystać to zdjęcie, proszę o jego podpisanie w następujący sposób: | ||
| autor: Adam Kliczek, http://memoriesstay.com (CC-BY-SA-3.0) | ||
| W przypadku zamieszczenia zdjęcia na stronie internetowej, poproszę o przesłanie informacji mailowej z adresem tej strony. | ||
Kontakt ze mną: adam.kliczek gmail.com
| ||
|
|
Polski dwumiejscowy szybowiec szkolno-treningow SZD-50-3 Puchacz (SP-3359) na lotnisku w Krośnie.