Sa’id Pasza

Sa’id Pasza
محمد سعيد باشا

Wāli Egiptu i Sudanu
Okres	od 1854 do 1863
Poprzednik	Abbas I
Następca	Isma’il Pasza
Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	17 marca 1822 Kair
Data i miejsce śmierci	18 stycznia 1863 w Kairze
Ojciec	Muhammad Ali
Dzieci	Tusun
Odznaczenia

Muhammad Sa’id Pasza, arab. محمد سعيد باشا (ur. 17 marca 1822 w Kairze, zm. 18 stycznia 1863 tamże) – wali (gubernator) Egiptu i Sudanu od 1854 do swojej śmierci. Był czwartym synem Muhammada Alego.

Zarys biografii

Sa’id pobierał nauki w Paryżu. Za jego panowania wprowadzono kilka reform prawa i podatków. Na zachodzie kraju unowocześniono również infrastrukturę. Już w 1854 Sa’id udzielił zezwolenia francuskiemu przedsiębiorcy Ferdinandowi de Lessepsowi na budowę Kanału Sueskiego. Spotkało się to ze sprzeciwem brytyjskiej dyplomacji, która wymogła przesunięcie prac na dwa lata. Budowę kanału rozpoczęto w 1859. Większość akcji własności kanału posiadali Francuzi, 44% akcji należało do rządu egipskiego. Niechętni wzrostowi znaczenia Francji w Egipcie Anglicy wymusili na Sa’idzie zapłatę dodatkowych pieniędzy spółce wykonującej prace budowlane z powodu zatrudniania przez nią zbyt tanich i przymusowych robotników. Władze egipskie zostały zmuszone do zaciągnięcia pierwszej znacznej pożyczki. Wybudowano także kolej łączącą Aleksandrię, Kair i Port Said, którego nazwa pochodzi właśnie od imienia ówczesnego władcy Egiptu. Unowocześniano kanały, które miały zapewnić prowadzenie prac rolniczych przez cały rok. Zamykano jednak fabryki wybudowane przez Muhammada Alego. Zaprzestano wojen, koncentrując się na reformach wewnętrznych. Do tych reform należy również zaliczyć założenie Banku Egiptu.

W związku ze wzrastającym handlem niewolnikami i potępianiem tego procederu przez zachodnie mocarstwa, Sa’id wydał dekret zakazujący polowań na niewolników (miało to miejsce głównie w Sudanie). Zobowiązał się również do ograniczenia roli niewolników sudańskich we własnej armii. Jednak handlarze i łowcy, dla których niewolnictwo było możliwością zdobycia majątków, nie przestrzegali zakazu. Na usilną prośbę Napoleona III Sa’id wysłał sudański batalion do Meksyku z rozkazem stłumienia tamtejszego powstania.

Sa’id bezpośrednio opodatkował właścicieli ziemskich, odciążając w ten sposób chłopów. Część gruntów wielkich właścicieli została nawet skonfiskowana. Za rządów Sa’ida ograniczony został wpływ lokalnych możnowładców, wielu Beduinów powróciło do swojego tradycyjnego trybu życia.

Następcą Sa’ida został jego bratanek, Isma’il.

Odznaczenia

• Order Sławy (Turcja)^[1]
• Order Medżydów I kl. (1853, Turcja)^[1]
• Order Osmana I kl. z bryl. (1862, Turcja)^[1]
• Order Świętego Józefa I kl. (Toskania)^[1]
• Order Legii Honorowej I kl. (1863, Francja)^[1]
• Order Lwa Niderlandzkiego I kl. (1856, Holandia)^[1]

Przypisy

Bibliografia

• National Archives of Egypt – Mohammed Said Pasha. nationalarchives.gov.eg. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-07)]. (ang.) [dostęp 2012-12-03]
• napoleon.org – Biography of Mohammed Said. napoleon.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-02)]. (ang.) [dostęp 2012-12-03]