Sagownica sagowa

Sagownica sagowa
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządarekowce
Rodzinaarekowate
Rodzajsagownica
Gatuneksagownica sagowa
Nazwa systematyczna
Metroxylon sagu Rottb.
Nye Saml. Danske Vid. Selsk. Skr. 2:527. 1783[3]
Synonimy
  • Metroxylon rumphii (Willd.) Mart.
  • Sagus inermis Roxb.
  • Sagus spinosus Roxb[4].

Sagownica sagowa[5][6], sagownica zwyczajna[7] (Metroxylon sagu Rottb.), nazywana także palmą sagową – gatunek rośliny z rodziny arekowatych. Pochodzi z Moluków i Nowej Gwinei[7], uprawiana głównie w Azji Południowo-Wschodniej. Roślina ważna gospodarczo, w niektórych krajach pozyskiwane z niej sago stanowi podstawowy produkt żywnościowy.

Morfologia

Pokrój
Kłodzina osiąga wysokość do 20 m w uprawie do 10 m. U młodych roślin pokryta cierniami.
Liście
Skupione na szczycie kłodziny, pierzaste, o długości do 7 m. Ogonki liściowe pokryte cierniami, tworzącymi ciemne rzędy.
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe, zebrane w bardzo duży kwiatostan, wyrastający ponad pióropusz liści. Kwiaty długości do 1 cm. Roślina kwitnie raz, po 10-15 latach życia, po dojrzeniu owoców kłodzina obumiera.
Owoc
Okrągławe, długości do 8 cm, pokryte żółtawymi łuseczkami. Wewnątrz jedno okrągłe, twarde nasiono.

Zastosowanie

  • Z rdzenia pozyskiwana jest skrobia (sago). Pień ścina się, rozdrabnia, i wypłukuje skrobię wodą. Roślina przeżywa dzięki podziemnym odrostom. Z jednej rośliny otrzymuje się od 200 do 400 kg rdzenia, z czego około 40% stanowi sago[8].
  • Liście wykorzystuje się jako stosunkowo trwałe (do 7 lat) pokrycie dachów[7].
  • Odpady powstające przy produkcji sago zużytkowuje się jako pasza dla zwierząt i drobiu.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-15] (ang.).
  3. Taxonomy – GRIN-Global Web v 1.9.9.2, npgsweb.ars-grin.gov [dostęp 2017-11-26].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
  5. Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2008, s. 214-219. ISBN 978-83-61320-17-3.
  6. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  7. a b c Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Horyzont, 2002, s. 40. ISBN 83-7311-378-9.
  8. Jarmila Mladá, František Procházka: Atlas cizokrajných rostlin, str. 272

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  • Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-378-9.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Sago (Metroxylon sagu) in New Guinea.jpg
(c) I, Toksave, CC-BY-SA-3.0
Sago Palm Trees (Metroxylon sagu), East Sepik Province, Papua New Guinea