Saki (gmina Narew)

Artykuł

52°57′00″N, 23°29′48″E

- błąd

38 m

WD

52°57'2"N, 23°29'35"E

- błąd

38 m

Odległość

264 m

Saki
wieś

Krzyż wotywny z XIX w. na środku wsi.
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

hajnowski

Gmina

Narew

Liczba ludności (2011)

17[1][2]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

17-210[3]

Tablice rejestracyjne

BHA

SIMC

0036564[4]

Położenie na mapie gminy Narew
Mapa konturowa gminy Narew, u góry znajduje się punkt z opisem „Saki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Saki”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Saki”
Ziemia52°57′00″N 23°29′48″E/52,950000 23,496667

Saki (białorus. Сакі[5])– wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew[4][6]. Leży nad rzeką Małynką.

Historia

Wieś założona została przez Saka – jednego z bojarów należących do służb bojarskich Aleksandra Chodkiewicza, któremu to w 1525 r. Zygmunt Stary nadał 22 służby bojarskie w Puszczy Błudowskiej. Sak osiedlił się nad rzeką Małunicą (dawna nazwa rzeki Małynka) po 1483 r. dając początek dzisiejszej wsi. Wspomina o tym Metryka Litewska z 1512 r. spisana w języku starobiałoruskim: (...) ludi naszy (...) Puszczu (...) Bludowskuju rozrobili i domy swoimi poselili. A na imia dey ludi: Iwanec Miloszewicz z bratieju na Hozdnicy, a Saka z bratom na Malunicy(...)[7]. To od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości.

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 r., wieś Saki liczyła 22 domy i 125 mieszkańców (85 kobiet i 40 mężczyzn). Większość mieszkańców miejscowości, w liczbie 85 osób, zadeklarowała wówczas wyznanie prawosławne, pozostałe 40 osób zgłosiło wyznanie rzymskokatolickie. Podział religijny mieszkańców wsi pokrywał się z ich strukturą narodowo-etniczną, gdyż 85 mieszkańców podało narodowość białoruską, a pozostałych 40 polską. W okresie międzywojennym Saki znajdowały się w powiecie bielskim[8].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

O wsi

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii św. Michała Archanioła w pobliskiej Trześciance, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi[9].

Inne

W 1987 we wsi Saki realizowano zdjęcia do filmu dokumentalnego Andrzej i Mania w reżyserii Tamary Sołoniewicz.

Turystyka

Przez Saki przebiega Szlak Świątyń Prawosławnych – szlak turystyczny promujący kulturę prawosławia na Północnym Podlasiu[10].

Przypisy

  1. Wieś Saki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-01-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1132 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Сакі, вёска. Radzima.net. [dostęp 2015-12-20].
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Józef Maroszek: Prawa i przywileje miasta i dóbr ziemskich Zabłufów XV-XVIII w.. Podlaska Biblioteka Cyfrowa, 1994. s. 45-46. [dostęp 2018-12-24].
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 17: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 32 (23).
  9. Opis parafii na stronie diecezji
  10. Szlak Świątyń Prawosławnych. [w:] Atrakcje turystyczne gminy Narew [on-line]. Oficjalna Strona Internetowa Urzędu Gminy w Narwi. [dostęp 2016-04-22].

Bibliografia

  • Wiśniewski Jerzy, Zarys dziejów osadnictwa wiejskiego we wschodniej części województwa białostockiego do połowy XVII wieku [w:] Nawukowy Zbornik, Białystok 1964

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Narew (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Narew, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat hajnowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu hajnowskiego, Polska
POL gmina Narew COA (XXXVII-217-10).svg
Herb gminy Narew wg „Uchwała Nr XXXVII/217/10 Rady Gminy Narew z dnia 14 października 2010r. w sprawie herbu, flagi i pieczęci Gminy Narew”.
Saki krzyz wotywny.jpg
(c) Stepbysep z polskiej Wikipedii, CC BY 3.0
Krzyż wotywny we wsi Saki koło Trześciank