Salaspils

Salaspils
	Herb
Państwo	Łotwa
Gmina	Salaspils
Powierzchnia	12 km²
Populacja (2016); • liczba ludności; • gęstość	; 17 621; 1468,4 os./km²
Kod pocztowy	LV-2121
	Położenie na mapie Łotwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Salaspils
	56°52′N 24°21′E/56,866667 24,350000
	Strona internetowa
	Portal Litwa, Łotwa i Estonia

Salaspils (łot. „wyspiarska twierdza”, sala=wyspa, pils=twierdza; do 1917 roku niem. Kirchholm) – miasto na Łotwie oddalone o 18 km na południowy wschód od Rygi. Jego obecna nazwa, wprowadzona w 1917 r., pochodzi od położonej na pobliskiej wyspie twierdzy.

Geografia

Miasto Salaspils leży na prawym brzegu Dźwiny w powiecie Ryga. Jego całkowita powierzchnia wynosi 115 km², z czego 12 km² (10,4%) to teren zabudowany, 15,8% zajmuje zbiornik elektrowni wodnej, 30% lasy, a 32,5% łąki i pola uprawne. Liczba mieszkańców wynosiła w 2000 r. 21 tys. Pobliskie miasta to leżące w wyższym biegu rzeki Ikšķile i Ogre, i na południe Baldone.

Znajdują tu się stacja kolejowa Salaspils, położona na linii Ryga - Dyneburg.

Historia

Pierwsze wzmianki o Kircholmie pochodzą z 1186. W polskiej historii miejscowość jest upamiętniona zwycięską bitwą, 27 września 1605 roku, wojsk Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego przy udziale sił Księstwa Kurlandii dowodzonych przez hetmana polnego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, nad wojskami szwedzkimi dowodzonymi przez Karola IX.

W latach 1941–1944 w Salaspils mieścił się niemiecki obóz koncentracyjny, w którym śmierć poniosło ponad 100 tys. osób.

Pomnik Bitwy pod Kircholmem

Pomnik bitwy pod Kircholmem z napisami łotewskim i polskim oraz herbami Litwy, Polski i Kurlandii

Pomnik Bitwy pod Kircholmem w obecnym Salapsils znajduje się przy drodze A6 (E77) na trawniku na skraju miasta w pobliżu skrzyżowania ulic Maskavas iela i Kalnu iela (współrzędne GPS: 56°50.99364′N, 24°20.63268′E). Przed pomnikiem mały parking z wjazdem z A6 tylko z pasa w kierunku Rygi. Jadąc A6 od Rygi należy zawrócić ok. 700 m za pomnikiem. Po przeciwnej stronie drogi wysoki betonowy komin jako punkt orientacyjny. Wzdłuż A6 na tym odcinku jest wysoki wał ziemny zbiornika wodnego na Dźwinie.

Po drugiej stronie drogi A6, blisko stacji benzynowej Neste Oil (współrzędne GPS: 56°51.04740′N, 024°20.07318′E), znajduje się kamień z następującym napisem po łotewsku: „Te 1605.g.27.IX vidzemnieks Henrihs Vrede, ziedojot sevi, izglāba Zviedrijas ķēniņa Kārļa IX dzīvību, bet 9000 ķēniņa karavīru krita kaujas laukā.” (Tutaj 27.IX.1605 poświęcając siebie inflancki szlachcic Henryk Wrede oddał konia szwedzkiemu królowi Karolowi IX ratując mu życie, ale na polu bitwy zginęło 9000 żołnierzy królewskich).