Salezjanie

Salezjanie
Dewiza: Daj mi dusze, resztę zabierz.
(Da mihi animas, caetera tolle.)
Herb zakonu
Pełna nazwa

Towarzystwo Świętego Franciszka Salezego

Nazwa łacińska

Societas Sancti Francisci Salesii

Skrót zakonny

SDB (Salesiani di Don Bosco)

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Założyciel

Jan Bosko

Data założenia

1859

Data zatwierdzenia

1875

Przełożony

ks. Ángel Fernández Artime SDB

Liczba członków

14476 (2020)

Strona internetowa

Towarzystwo Salezjańskie (Towarzystwo św. Franciszka Salezego; nazwa łacińska: Societas Sancti Francisci Salesii; skrót zakonny SDB) – zostało założone w 1859 przez ks. Jana Bosko (1815–1888), znanego też jako Don Bosco, w celu kontynuowania jego pracy z młodzieżą i dziećmi.

Ks. Jan Bosko swoje życie poświęcił młodzieży i dzieciom, organizując dla nich oratoria (miejsca nauki, zabawy, modlitwy i pracy), a także szkoły dające zawód i szanse dalszej nauki. Z wybranymi wychowankami założył Towarzystwo św. Franciszka Salezego.

W 1876 ta nowa wspólnota zakonna liczyła już 330 członków. W 1887 (tzn. na rok przed śmiercią ks. Bosko) zgromadzenie liczyło 1049 salezjanów.

Salezjanie w dalszym ciągu pracują z młodzieżą w szkołach, oratoriach, świetlicach, domach poprawczych, prowadzą parafie i wyjeżdżają na misje.

Salezjanie w Polsce

W 1887 r. śluby zakonne w zgromadzeniu salezjanów we Włoszech złożył na ręce św. Jana Bosko ks. Bronisław Markiewicz z diecezji przemyskiej. W 1892 r. wrócił do Polski, zostając proboszczem w Miejscu Piastowym, gdzie założył instytut wychowawczy dla chłopców, podlegający inspektorii (prowincji) sycylijskiej. Odszedł jednak od salezjanów, zakładając dwa odrębne zgromadzenia, księży michalitów i sióstr michalitek[1][2].

Kolejni salezjanie przybyli do Polski w 1898. Pierwszą ich placówką był zakład w Oświęcimiu. Zgromadzenie w Polsce rozwijało się bardzo prężnie, bo już w 1933 nastąpił podział na 2 prowincje zakonne (warszawską i krakowską), a liczba współbraci-Polaków osiągnęła 571. Po II wojnie światowej, która pozbawiła życia lub rozproszyła po świecie ok. 300 salezjanów polskich, zgromadzenie rozwija się bardzo dynamicznie i w roku 1979 liczba współbraci wynosi 938. W tymże roku następuje kolejny podział – liczba prowincji zwiększa się do 4 (z siedzibami w Warszawie, Pile, Wrocławiu i Krakowie). W 1998 – na stulecie przybycia salezjanów do Polski – jest ich około 1200.

Po okresie komunizmu, gdy jedyną możliwością pracy była praca w parafiach, pojawiają się nowe pola i perspektywy pracy. Zakonnicy wrócili do pracy wychowawczej wśród młodzieży. Powstały liczne ośrodki kształcenia i wychowania, takie jak szkoły różnego rodzaju i stopnia, bursy, internaty, ośrodki wychowawcze. W grudniu 1997, na 185 szkół katolickich w Polsce, 31 prowadzili salezjanie.

Obecnie w Polsce znajdują się dwa salezjańskie wyższe seminaria duchowne: w Krakowie i w Lądzie nad Wartą. Do roku 2008 klerycy kształcili się też w WSD w Łodzi.

Działalność misyjna

Założyciel salezjanów znany jest nie tylko jako wychowawca i opiekun młodzieży, lecz także jako krzewiciel działalności misyjnej w Kościele – to ostatnie uważał za jedno z najważniejszych zadań zgromadzenia. Pierwsza placówka misyjna powstała w Patagonii. Po śmierci ks. Bosko, pod wodzą jego następcy ks. Michała Rui, salezjanie poszerzyli pole działalności misyjnej. W 1891 roku przybyli po raz pierwszy do Algierii, tym samym dając początek misjom salezjańskim na kontynencie afrykańskim. Pierwszymi placówkami salezjańskimi w Azji były szkoły i sierocińce otworzone w 1882 w Palestynie. Pięć lat później, w 1897, salezjanie rozpoczęli działalność misyjną w Stanach Zjednoczonych.

W prowadzenie misji, w okresie wzmożonego rozwoju zgromadzenia, włączyła się grupa Polaków. Początkowo udali się oni do Włoch, by ukończyć tam gimnazjum i dołączyć do Towarzystwa Salezjańskiego. Działo się to w latach od 1888 do 1902, kiedy to sytuacja polityczna Polaków nie była najlepsza. Polskim salezjanom pozostało więc działać wśród rodaków na emigracji, zwłaszcza w Ameryce Południowej[3].

Do czasu wybuchu II wojny światowej liczba Polaków obecnych w krajach misyjnych przekroczyła 300 misjonarzy. W okresie powojennym, z przyczyn politycznych, doszło do zmniejszenia ogromnego zaangażowania misyjnego polskich salezjanów. Ich nowa karta działalności misyjnej została otwarta w roku 1981, kiedy to zgromadzenie rozpoczęło realizację projektu „Afryka”. Zakładał on skierowanie misjonarzy salezjańskich z Europy, Azji i obu Ameryk do pracy na Czarnym Lądzie.

W Polsce od 1991 swoją działalność w Warszawie prowadzi Salezjański Ośrodek Misyjny, który koordynuje pracę misyjną czterech polskich inspektorii salezjańskich: krakowskiej, warszawskiej, pilskiej i wrocławskiej[4]. Z kolei w roku 1999 powstał Salezjański Wolontariat Misyjny – Młodzi Światu, którego szczególnym zadaniem jest zaangażowanie osób świeckich w misję Kościoła i salezjanów, obecnie jego oddziały znajdują się w Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Kielcach i Świętochłowicach.

Wybitni salezjanie polscy

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Bł. Ks. Bronisław Markiewicz… – Salezjanie – Inspektoria Warszawska [dostęp 2022-09-12].
  2. HISTORIA | Salezjanie Oświęcim [dostęp 2022-09-12] (pol.).
  3. Piła salezjanie. [dostęp 2014-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-14)].
  4. DonBosco.pl
  5. Ks. Włodzimierz Szembek SDB, Dębniki - Parafia św. Stanisława Kostki i św. Jana Bosko [dostęp 2022-09-12].
  6. KG27: Ks. Tadeusz Rozmus radcą nowego regionu Europa Środkowo-Północna. salezjanie.pl, 24 marca 2014. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-03)].
  7. Radosław Patroniak, Rozmowa z księdzem Jarosławem Wąsowiczem, kapelanem polskich kibiców i salezjaninem z Piły: "Nie wstydzę się być kibolem", Głos Wielkopolski, 23 lipca 2021 [dostęp 2022-09-12] (pol.).
  8. Pożegnania: ks. Jan Palusiński, były salezjanin - Życie Zakonne, 17 kwietnia 2013 [dostęp 2022-09-12] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Stemma big.png
The Salesian Coat of Arms, designed by Professor Boidi, appeared for the first time in a circular letter of Don Bosco's on 8th December 1885. The shining star, the large anchor, the heart on fire symbolize the theological virtues; the figure of St. Francis de Sales recalls the Patron of the Society; the small wood in the lower part reminds us of the Founder; the high mountains signify the heights of perfection towards which members strive; the interwoven palm and laurel that enfold the shield either side are emblematic of the prize reserved for a virtuous and sacrificial life. The motto Da mihi animas, caetera tolle, expresses every Salesian's ideal.
Repty ośrodek salezjan 2p.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC BY-SA 4.0
Salezjański Ośrodek Szkolno-Wychowawczy (Tarnowskie Góry) - detal, Polska, województwo śląskie
Salezjanie - Przemyśl.jpg
Autor: Goku122, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Salezjanów w Przemyślu, Polska
Tablica upamiętniająca 100-lecie działalności Salezjańskiej w Polsce na ścianie Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica upamiętniająca 100-lecie działalności Salezjańskiej w Polsce na ścianie Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie
Szkoła Salezjańska w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szkoła Salezjańska w Toruniu
Szczecin Szkoly Salezjanskie.jpg
Szkoły Salezjańskie przy ul. Ku Słońcu w Szczecinie
Piła rodzina.JPG
Piła, kościół p.w. Św. Rodziny
Ląd zdjęcie lotnicze.jpg
Autor: Zbigniew Tomczak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pocysterskie opactwo w Lądzie.
Tablica upamiętniająca salezjanów pomordowanych w czasie II wojny światowej na ścianie Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica upamiętniająca salezjanów pomordowanych w czasie II wojny światowej na ścianie Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie
Rumia kosciol sw krzyza.jpg
Autor: [User:Kacpiu12], Licencja: CC0
Zdjęcie przedstawia kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Rumi