Salmo trutta
 | Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji. |
| Salmo trutta[1] | |
| Linneusz, 1758 | |
 Pstrąg potokowy (Salmo trutta fario) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | Salmo trutta |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Salmo trutta – gatunek ryby z rodziny łososiowatych, obejmujący kilka form różniących się cechami biologicznymi. Formy te – blisko spokrewnione z łososiem szlachetnym (Salmo salar) – wyewoluowały w wyniku izolacji geograficznej w plejstocenie. Są to ryby o dużym znaczeniu gospodarczym, cenione w wędkarstwie. W języku polskim określane są ogólną nazwą pstrąg, a ich dwuśrodowiskowa forma morska – troć. Od łososia szlachetnego różni się szerszą nasadą ogona, ubarwieniem oraz szczegółami w budowie szkieletu. Podgatunkiem nominatywnym jest troć atlantycka (Salmo trutta trutta).
Taksonomia
Gatunek został opisany naukowo w 1758 przez Karola Linneusza na podstawie osobników złowionych w dużych rzekach. Osobniki żyjące w górskich potokach oraz spływające do morza Linneusz opisał jako odrębne gatunki: S. fario i S. eriox, a formę jeziorową – pod nazwą S. lacustris. Z powodu różnic w ubarwieniu poszczególnych populacji opisano naukowo i sklasyfikowano około 50 gatunków, które później uznano za formy Salmo trutta[3].
Występowanie
Wody słodkie Europy i zachodniej Azji oraz przybrzeżne wody morskie wokół Europy i północno-zachodniej Afryki. Introdukowane w co najmniej 24 krajach[3], głównie w Europie i obydwu Amerykach, a także w kilku krajach Azji oraz w Australii.
Obecnie żyjące populacje wywodzą się z pięciu linii rozwojowych powstałych w wyniku izolacji geograficznej, jaka nastąpiła w plejstocenie[4].
W polskich wodach Salmo trutta występuje w trzech zasadniczych odmianach ekologicznych podgatunku nominatywnego:
- anadromiczna forma wędrowna – troć wędrowna (Salmo trutta morpha trutta)
- osiadła, słodkowodna forma rzeczna – pstrąg potokowy (Salmo trutta morpha fario)
- osiadła, słodkowodna forma jeziorowa – troć jeziorowa (Salmo trutta morpha lacustris)
W zakresie tego samego gatunku wyróżniane są jeszcze:
- Salmo trutta aralensis – troć aralska – dwuśrodowiskowa forma występująca w Morzu Aralskim i w ujściach Amu-darii i Syr-darii
- Salmo trutta macrostigma – słabo zbadana forma z Korsyki
- Salmo trutta oxianus – słodkowodna forma żyjąca w Amu-darii
Wcześniej wyróżniano jeszcze troć kaspijską (S. t. caspius), która obecnie uważana jest za kaspijską populację podgatunku nominatywnego S. t. trutta.
Przypisy
- ↑ Salmo trutta, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ Salmo trutta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b Laura Belica: Brown Trout (Salmo trutta): A Technical Conservation Assessment (pdf) (ang.). USDA Forest Service, Rocky Mountain Region, Species Conservation Project, 2007.
- ↑ L Bernatchez. The evolutionary history of brown trout (Salmo trutta L.) inferred from phylogeographic, nested clade, and mismatch analyses of mitochondrial DNA variation.. „Evolution; international journal of organic evolution”. 55 (2), s. 351-79, Feb 2001. PMID: 11308093.
Bibliografia
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- Salmo trutta trutta. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 20 września 2009]
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Brown Trout (Salmo trutta fario)
Baachfrell (Salmo trutta fario)