Salno (powiat grudziądzki)

Salno
wieś
Ilustracja
Park dworski
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
Powiatgrudziądzki
GminaGruta
Liczba ludności (2006)220
Strefa numeracyjna56
Tablice rejestracyjneCGR
SIMC0844531
Położenie na mapie gminy Gruta
Mapa konturowa gminy Gruta, u góry znajduje się punkt z opisem „Salno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego
Mapa konturowa powiatu grudziądzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Salno”
Ziemia53°29′07″N 18°55′59″E/53,485278 18,933056

Salnowieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Gruta.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

Rys Historyczny

W dokumentach wieś Salno występuje jako Czadem (1414), Tczadel (1423), Sadlno (1570). Pierwsza wzmianka pochodzi z ok. roku 1381 i informuje, że jest to majątek ziemski o powierzchni 30 włók należący do zakonu krzyżackiego. W roku 1414 wieś pojawia się w wykazie strat poniesionych podczas tzw. wojny głodowej. W tej wzmiance wymieniona jest „pani z Czadla”, która w wyniku wojny poniosła straty w wysokości 700 grzywien. W roku 1468 Augustyn z Szewy sprzedał majątek Mirosławowi Jankowskiemu. W roku 1505 majątek nabywa Jan Sadlenski. Kolejni właściciele majątku to: Gnoińscy (do roku 1561), Michał Konojadzki i Jerzy Jasiński (1570), Jan Zygmunt Kostka h. Dąbrowa (do roku 1619), kasztelan chełmiński i starosta rogoziński Stanisław Niemojewski (od roku 1619), Wierzbowski i Sztorc (1667), Adam Trzciński (1682), Antoni Piwnicki ławnik chełmińskiego sądu ziemskiego (od roku 1727). W roku 1761 od Ksawerego Piwnickiego (syna Antoniego) majątek kupił Jan Pląskowski. Dwa lata później właścicielem Salna został Jan Wit Jeżewski, a w roku 1796 August Gruszczyński. Od roku 1816 do wybuchu II wojny światowej Salno było w posiadaniu rodu Osmannów.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[1] na listę zabytków wpisany jest park dworski z k. XIX w., nr rej.: 521 z 16.02.1987.

Prawdopodobnie obecny dwór pochodzi z XVIII wieku i został gruntownie przebudowany na początku XIX wieku (1809). Murowany z cegły, na kamiennym cokole, otynkowany, parterowy z facjatą i mieszkalnym poddaszem. Wysoko podpiwniczony. Fasada frontowa trzynastoosiowa, z trójosiową częścią środkową. Fasada ogrodowa siedmioosiowa z facjatą i dobudowaną w wieku XIX werandą. Dach naczółkowy kryty dachówką. Otoczony płotem park zajmuje powierzchnię ok. 4 ha, w tym 0,1 ha to staw. Znajdują się tu również XIX-wieczne zabudowania gospodarcze: zbudowany w roku 1803 spichlerz, w dolnej kondygnacji murowany z cegły, otynkowany, w górnej o konstrukcji szachulcowej, pochodząca z I połowy XIX wieku bażanciarnia, neogotycka, zbudowana w roku 1867 kuźnia (po przeciwnej stronie drogi), i pozostałe budynki gospodarcze.

Przypisy

Bibliografia

  • Adam Stenzel, Tureckie korzenie dziedziców Salna, "Kalendarz Grudziądzki", ISSN 1427-700X, 11, 2007
  • Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa, Wyd. Z.P. POLIMER, Koszalin 2010, ​ISBN 978-83-89976-40-6​, s. 55,60 i 61

Media użyte na tej stronie

Gruta (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gruta, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Grudziądz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grudziądz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.63 N
  • S: 53.32 N
  • W: 18.58 E
  • E: 19.26 E
POL gmina Gruta COA.jpg
Herb gminy Gruta
Salno park dworski (3).JPG
Autor: Krzyo, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Salno - park dworski, k. XIX