Salomão Barbosa Ferraz

Salomão Barbosa Ferraz OSA (ur. 18 lutego 1880, zm. 11 maja 1969) – brazylijski duchowny rzymskokatolicki, biskup tytularny Eleutherna w latach 1963-1969.

Życiorys

Duchowny prezbiteriański

Urodził się w rodzinie prezbiteriańskiej. Był synem pastora Belarmino Nunes Ferraz i jego małżonki Marii Santana Barbosa.

Uczęszczał do szkół w Jaú i w São Paulo. W młodości pobierał nauki gry na skrzypcach i na organach. Po ukończeniu gimnazjum Colégio Camargo wstąpił do prezbiteriańskiego seminarium duchownego i odbył studia teologiczne. W 1898 r. został zaakceptowany na kandydata do pracy kaznodziejskiej. Przez następne cztery lata przygotowywał się do ordynacji. W 1902 r. został pastorem Kościoła Prezbiteriańskiego w Brazylii (IPB). Przez następne lata pracował jako misjonarz i pastor zborów w różnych zakątkach Brazylii.

W 1916 r. na kongresie prezbiteriańskim w Panamie przedstawił pogląd o potrzebie wzajemnego uznawania chrztu przez Kościoły ewangelickie i Kościoły katolickie. Przeciwstawił się prezbiteriańskiej praktyce ponownego chrzczenia konwertytów. Opowiadał się za ekumenizmem i dialogiem swojego wyznania z innymi chrześcijańskimi wspólnotami. Wywołał tym niekorzystne dla siebie reakcje ze strony niektórych wysoko postawionych w hierarchii Kościoła osób.

Duchowny anglikański

W 1917 r. z uwagi na brak zrozumienia odszedł z Kościoła prezbiteriańskiego i 1 marca 1917 r. przeszedł na anglikanizm. W latach 1917-1935 był duchownym Anglikańskiego Kościoła Episkopalnego w Brazylii (IEAB). W latach 1918-1924 pracował jako proboszcz parafii anglikańskiej w Santa Teresa, następnie w latach 1924-1936 był prezbiterem w São Paulo.

W 1928 r. założył zgromadzenie zakonne Zakon Świętego Andrzeja (OSA), którego zadaniem było umacnianie w wiernych cnót zawartych w Ewangelii. W tym też czasie zaczął wyznawać poglądy anglokatolickie i wprowadzać w tym duchu zmiany w sprawowanych przez siebie nabożeństwach. Wywołał tym spór z lokalnym biskupem episkopalnym.

Biskup ICL

W 1936 r. po nieporozumieniach i zarzutach o łamanie kanonów wiary anglikańskiej odszedł z Kościoła Episkopalnego. Pozbawiony pensji duchownego rozpoczął pracę zarobkową jako dyrektor biblioteki publicznej. Wspólnie ze swoimi sympatykami założył własną denominację – Wolny Kościół Katolicki (ICL). Podczas pierwszego kongresu Kościoła w 1936 r. został wybrany biskupem elektem i zobligowany przez synod do przyjęcia sakry.

Podjął starania o otrzymanie święceń z rąk biskupów starokatolickich. Nawiązał korespondencję z biskupem misyjnym Polskiego Kościoła Starokatolickiego, Janem Perkowskim, a następnie z arcybiskupem Władysławem Faronem. Wyjazd do Polski na planowaną konsekrację biskupią w 1939 r. uniemożliwił mu jednak wybuch II wojny światowej. Po tym niepowodzeniu zwrócił się o święcenia do Kościoła Starokatolickiego w Holandii. Otrzymał osobiste zaproszenie od arcybiskupa Andreasa Rinkela. Zajęcie Holandii w 1940 r. przez wojska niemieckie spowodowało, że i w tym przypadku nie mógł przyjechać do Europy.

Biskup ICAB

W 1945 roku po wieloletnich staraniach o przyjęcie święceń biskupich nawiązał ostatecznie współpracę z emerytowanym biskupem rzymskokatolickim Botucatu, Carlosem Duarte Costa. Z jego rąk otrzymał najpierw święcenia prezbiteriatu, a następnie episkopatu.

W latach 1945-1958 pełnił funkcję biskupa Brazylijskiego Katolickiego Kościoła Apostolskiego (ICAB). Uczestniczył w organizowaniu struktur diecezjalnych, parafialnych i misyjnych tej wspólnoty na terenie Brazylii.

W 1951 r. konsekrował biskupem Manoela Ceia Laranjeira, późniejszego pierwszego patriarchę Niezależnego Katolickiego Kościoła Apostolskiego (ICAI).

Biskup rzymskokatolicki

Salomão Barbosa Ferraz będąc biskupem Brazylijskiego Katolickiego Kościoła Apostolskiego, odczuwał potrzebę intensywnej działalności na rzecz ekumenizmu i jedności Kościołów. Postulował kodyfikację jednolitej dla wszystkich wyznań doktryny chrześcijańskiej, ujednolicenia kultu i obrzędów mszy.

W 1958 r. widząc nadzieję na wielkie zmiany w Kościele katolickim za pontyfikatu papieża Jana XXIII, rozpoczął dialog z rzymskokatolickimi hierarchami. W niedługim czasie po nawiązaniu rozmów z Rzymem zgłosił chęć przejścia do Kościoła rzymskokatolickiego. 8 grudnia 1959 r. w obecności kardynała Carlosa de Vasconcellos Motta złożył publicznie katolickie wyznanie wiary.

W 1959 r. Stolica Apostolska uznała ważność jego święceń i pozwoliła mu na pracę duszpasterską w archidiecezji São Paulo w charakterze przełożonego Zakonu Świętego Andrzeja (OSA), którego członkowie mieli przejść na katolicyzm.

25 marca 1960 r. Salomão Barbosa Ferraz spotkał się osobiście z papieżem Janem XXIII. Podczas audiencji otrzymał ogólne wytyczne dotyczące jego roli w Kościele katolickim i dalszej posługi biskupiej. Przewidziano dla niego rolę emisariusza watykańskiego pracującego w Ameryce Łacińskiej na rzecz przyciągnięcia z powrotem do jedności z Rzymem różnych wspólnot katolickich, które stały się na przestrzeni lat niezależne i popadły w schizmę ze Stolicą Apostolską.

W latach 1960-1965 biskup wiele podróżował po Brazylii i po Włoszech. W latach 1962-1965 brał udział w czterech sesjach II soboru watykańskiego. Uczestniczył w dyskusjach na temat wprowadzenia języków narodowych do liturgii oraz ekumenizmu i unii Kościołów.

10 maja 1963 r. papież Jan XXIII mianował Salomão Barbosa Ferraza biskupem tytularnym Eleutherna, a papież Paweł VI – biskupem pomocniczym rzymskokatolickiej archidiecezji Rio de Janeiro.

Życie prywatne

W 1902 r. Salomão Barbosa Ferraz, będąc duchownym prezbiteriańskim, zawarł związek małżeński z pochodzącą z Włoch Emilią Cagnoto (ur. 1881, zm. 1963). Z małżeństwa tego doczekał się siedmiorga dzieci. Para do końca życia pozostawała w małżeństwie, nawet gdy Salomão Barbosa Ferraz został biskupem rzymskokatolickim.

Przypadek Salomão Barbosa Ferraza jest jednym z nielicznych w dziejach Kościoła rzymskokatolickiego od czasów soboru trydenckiego, w którym papież zezwolił biskupowi na pozostawanie w małżeństwie i sprawowanie funkcji kościelnych, mimo że ten nie był celibatariuszem.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• The Hierarchy of the Catholic Church
• Gelson Piber: Dom Salomao Ferraz, apontamentos para uma biografia. Diocese de Salvador ICAI. [dostęp 2010-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-11)]. (port.).
• Gelson Piber: Dom Salomao Ferraz: uma biografia, segunda parte. Diocese de Salvador ICAI. [dostęp 2010-03-07]. (port.).