Salonik Chopinów w Warszawie

Salonik Chopinów w Warszawie
Oddział Muzeum Fryderyka Chopina
w Warszawie
Ilustracja
Oficyny Pałacu Czapskich w Warszawie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Krakowskie Przedmieście 5
00–068 Warszawa

Data założenia

1960

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Salonik Chopinów w Warszawie”
Ziemia52°14′22,121″N 21°00′54,047″E/52,239478 21,015013
Strona internetowa
Salonik Chopinów na rysunku Antoniego Kolberga z 1832
Salonik Chopinów zrekonstruowany na podstawie pracy Kolberga
Tablica pamiątkowa na fasadzie

Salonik Chopinów – nieistniejący oddział Muzeum Fryderyka Chopina, znajdujący się w latach 1960–2014 w lewej oficynie pałacu Czapskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 w Warszawie.

Muzeum mieściło się w zrekonstruowanym po wojnie największym pokoju ostatniego warszawskiego mieszkania rodziny kompozytora. Zostało zlikwidowane w 2014 decyzją władz Akademii Sztuk Pięknych, podczas remontu oficyny pałacu.

Historia

Rodzina Chopinów przeprowadziła się do Pałacu Czapskich (nazywanego wówczas Pałacem Krasińskich) z gmachu porektorskiego Uniwersytetu w czerwcu 1827, kilka tygodni po śmierci siostry Fryderyka, Emilii. Był to główny powód przeprowadzki – dalsze przebywanie w miejscu, w którym chorowało i zmarło najmłodsze z rodzeństwa, zbyt boleśnie oddziaływało na pozostałych.

Nowe mieszkanie Chopinów było dwukondygnacyjne. Składało się z obszernego lokalu na II piętrze oficyny oraz kilku pokoików w facjacie, przeznaczonych na internat dla uczniów, który prowadził Mikołaj Chopin. Tutaj po jakimś czasie (Fryderyk Chopin wspomina o tym w liście do swego przyjaciela Tytusa Wojciechowskiego datowanym 27 grudnia 1828[1]) urządzono również pokój dla młodego kompozytora. Znalazły się w nim m.in. biurko i fortepian (pokój nie został odtworzony).

W mieszkaniu Chopinów w Pałacu Czapskich powstały, i po raz pierwszy w gronie najbliższych zostały wykonane najważniejsze utwory młodzieńczego okresu twórczości kompozytora m.in. jego dwa jedyne koncerty fortepianowe e-moll op. 11 oraz f-moll op. 21. Bywali tutaj m.in. Józef Elsner, Samuel Bogumił Linde, Juliusz Kolberg, Kajetan Koźmian, Jan Ursyn Niemcewicz i Stefan Witwicki[2]. Częstymi gośćmi byli również szkolni koledzy i przyjaciele Fryderyka.

Pomiędzy oknami pierwszego piętra oficyny, od strony Krakowskiego Przedmieścia, 2 listopada 1930[3] odsłonięto tablicę pamiątkową o treści: W tym domu mieszkał i tworzył Fryderyk Chopin przed opuszczeniem w 1830 r Warszawy na zawsze.

Zniszczony w czasie wojny Pałac Czapskich został odbudowany w latach 1948–1959.

Muzeum

Jednosalowe muzeum mieściło się na II piętrze budynku zajmowanego przez Wydział Grafiki Akademii Sztuk Pięknych. Projekt rekonstrukcji wnętrza saloniku na podstawie rysunku Antoniego Kolberga z 1832 opracowała Barbara Brukalska[4]. Ponieważ z oryginalnego mieszkania Chopinów nie zachowały się żadne elementy wyposażenia, prezentowane były tam różne przedmioty z epoki m.in.:

  • fortepian z I poł. XIX w. wykonany w warszawskiej pracowni Fryderyka Buchholtza, należący do Franciszka Liszta,
  • pianino wykonane przez paryską firmę Ignacego Pleyela z 1855,
  • sekretera w stylu empire z lat 1810–1820 z kolekcji Krystyny z Ciechomskich Gołębiewskiej (praprawnuczki siostry Fryderyka, Ludwiki Jędrzejewiczowej),
  • wykonany w tym samym stylu z drewna brzozowego okrągły stół, komplet krzeseł oraz sofa, nad którą umieszczono lustro w złoconych ramach.

W saloniku znajdował się również kominek, a na ścianach można było obejrzeć m.in. kopie portretów członków rodziny Fryderyka Chopina, faksymilia dwóch karykatur narysowanych przez wielkiego kompozytora oraz ryciny przedstawiające dziewiętnastowieczną Warszawę.

Muzeum zostało otwarte w lutym 1960 w czasie głównych uroczystości Roku Chopinowskiego. Zostało zlikwidowane decyzją władz Akademii Sztuk Pięknych podczas remontu oficyny pałacu Czapskich. Zwolnione pomieszczenia zostały przejęte przez ASP, a depozyty z Saloniku zwrócono do Muzeum Narodowego[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Na górze już jest pokój mający mi służyć ku wygodzie, z garderóbki schody do niego wyprowadzone. Tam mam mieć stary fortepian, stare biurko, tam ma być kąt schronienia dla mnie. Cyt. za: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina: Do Tytusa Wojciechowskiego w Poturzynie. chopin.nifc.pl, Warszawa, w sobotę dn. 27 grudn. 1828. [dostęp 2012-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-21)].
  2. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina: Warszawa: Pałac Czapskich/Krasińskich. chopin.nifc.pl. [dostęp 2012-12-23].Sprawdź autora:1.
  3. Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 103. ISBN 83-01-06109-X.
  4. Jadwiga Mieleszko: Pałac Czapskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, s. 72.
  5. Dariusz Bartoszewicz. Eksmisja Chopina na bruk. „Gazeta Stołeczna”, s. 1, 23 lutego 2016. 

Bibliografia

  • Ferdynand Hoesick: Chopin. Życie i twórczość Tom. I Warszawa 1810-1931. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1967, s. 124-125.
  • Jerzy Majewski: Spacerownik. Warszawa śladami Chopina. Warszawa: Agora S.A., 2010, s. 48-50. ISBN 978-83-7552-992-0.

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Pokój w mieszkaniu Chopinów Antoni Kolberg 1832.jpg
Pokój w mieszkaniu Chopinów przy ulicy Krakowskie Przedmieście. Akwarela Antoniego Kolberga (1832). Zaginęła ze zbiorami Laury Ciechomskiej w Warszawie w roku 1939 (Leopold Binental CHOPIN, Paryż 1934; pl. XVI)
Pałac Czapskich w Warszawie 2020c.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pałac Czapskich w Warszawie, oficyny widziane z Krakowskiego Przedmieścia
Chopin Parlour in Warsaw.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Salonik Chopinów w Pałacu Czapskich w Warszawie
Tablica Fryderyk Chopin Pałac Czapskich 05.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tablica upamiętniająca ostatnie miejsce zamieszkania Fryderyka Chopina w Warszawie na fasadzie oficyny Pałacu Czapskich