Samantha Cristoforetti
Samantha Cristoforetti (2013) | |
Data i miejsce urodzenia | 26 kwietnia 1977 |
---|---|
Narodowość | |
Status | aktywna |
Funkcja | Dowódca MSK[1], specjalista misji |
Łączny czas misji kosmicznych | nieaktualne na dzień 26.7.2022, 199 dni 16 godzin |
Liczba spacerów kosmicznych | 1 |
Czas spacerów kosmicznych | 7 g. 5 m. |
Misje |
Samantha Cristoforetti (ur. 26 kwietnia 1977 w Mediolanie) – włoska astronautka, emerytowana pilot, żołnierz Włoskich Sił Powietrznych, kapitan, inżynier. Ustanowiła kobiecy rekord najdłuższego pojedynczego pobytu w kosmosie (199 dni i 16 godzin) oraz rekord najdłuższego pojedynczego pobytu w kosmosie astronauty z Europejskiej Agencji Kosmicznej[2][3][4]. Pierwsza Włoszka, która poleciała w kosmos. Pierwsza osoba, która zaparzyła kawę w kosmosie[5].
Życiorys
Urodzona w Mediolanie Cristoforetti dzieciństwo spędziła w Malè, w Val di Sole, w prowincji Trydent. W wieku 18 lat wzięła udział w amerykańskim programie wymiany zagranicznej z organizacją AFS, uczestnicząc w U.S. Space Camp[6]. Studiowała w Bolzano i Trydencie, ukończyła studia na Uniwersytecie Technicznym w Monachium z dyplomem z inżynierii mechanicznej. Studiowała także na École Supérieure d’Aéronautique w Tuluzie oraz na Rosyjskim Chemiczno-Technologicznym Uniwersytecie im. D.I. Mendelejewa w Moskwie. Ukończyła także Uniwersytet w Neapolu na kierunku lotniczym[7], studiowała na Accademia Aeronautica w Pozzuoli, stając się jedną z pierwszych kobiet – pilotów myśliwskich i poruczników Włoskich Sił Powietrznych. Jest drugim absolwentem Space Camp, który poleciał w przestrzeń kosmiczną[6].
W ramach treningu ukończyła także wspólne szkolenie europejskie NATO dla pilotów myśliwskich. Ma nalot ponad 500 godzin na sześciu typach samolotów wojskowych: SF-260, T-37, T-38, MB-339A, MB-339CD i AMX. Ma stopień wojskowy kapitana lotnictwa[8].
Włoszka jest poliglotką, mówi po włosku, angielsku, niemiecku, francusku, rosyjsku i chińsku[8][9].
Po 19 latach odeszła ze służby wojskowej nabywając emeryturę[10].
Misja Futura
3 lipca 2012 roku Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła, że Cristoforetti weźmie udział w długotrwałej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w 2014 roku[11]. 23 listopada 2014 roku Sojuz TMA-15M wystartował z kosmodromu Bajkonur, dokując do MSK w sześć godzin później[12]. Cristoforetti i jej towarzysze wrócili na Ziemię 11 czerwca 2015.
Misja Cristoforetti nosiła nazwę Futura. W czasie pobytu na stacji przeprowadziła liczne eksperymenty naukowe, w tym pięć projektów związanych z fizjologią człowieka w warunkach nieważkości. Była operatorem w trakcie odcumowywania statku ATV-5. W lutym 2015 roku rozpoczęła program „Mission X: Train Like an Astronaut”, który polegał na zapoznaniu tysięcy dzieci w wieku od 8 do 12 lat z wielu krajów z pracą kosmonauty oraz zdrowym trybem życia i odżywiania[13]. Badała także przydatność alg z rodzaju Spirulina przy pozyskiwaniu żywności w drodze fotosyntezy w środowisku o sztucznie odnawianej atmosferze[14].
Powrót na Ziemię
Miesięczne opóźnienie lotów związane z awarią dwóch rosyjskich rakiet nośnych spowodowało przedłużenie jej pobytu, a z tym ustalenie rekordu długości pobytu kobiety jak i astronauty z ESA w przestrzeni kosmicznej[15].
Ekspedycja 67
S.Cristoforetti została przydzielona do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną po raz drugi wiosną 2022 r. [16] Leci na czwartej misji NASA Commercial Crew Program, SpaceX Crew-4 na statku kosmicznym SpaceX Crew Dragon.[17] Misja wystartowała 27 kwietnia 2022 roku, przed zadokowaniem tego samego dnia.[18] Druga misja Włoszki na MSK nazywa się Minerva. Była pierwszą osobą, która nakręciła wideo TikTok na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a niektóre z jej pokładowych filmów obejrzano miliony razy.[19]
21 lipca 2022 r. S.Cristoforetti wykonała swój pierwszy spacer kosmiczny, który trwał 7 godzin i 5 minut[20]. Wraz z Olegiem Artiemjewem wspólny spacer kosmiczny ESA - Roskosmos był trzecim spacerem kosmicznym, w którym instalowano ERA. S.Cristoforetti była pierwszym nie-Rosjaninem, który użył skafander Orłan (Orłan MKS) od czasu Michaela Barratta w czerwcu 2009 roku i pierwszym europejskim astronautą, który to zrobił od czasu Jean-Pierre'a Haigneré 16 kwietnia 1999 roku.[21]
Ekspedycja 68
Z dniem 28 września 2022 roku, jako pierwsza Europejka objęła dowodzenie MSK[22][23]. 19 maja 2021 roku podjęto decyzję w tej sprawie[24].
Science fiction
Cristoforetti pozowała do zdjęcia w koszuli nawiązującej do książki Autostopem przez Galaktykę, jej towarzysz Anton Szkaplerow miał koszulę z odniesieniami do Wielkiego pytania o życie, wszechświat i całą resztę. Na blogu Ekspedycji 42 była specjalna sekcja „Don’t panic”[25]. W kwietniu 2015 roku, gdy kapsuła Dragon przywiozła na pokład MSK maszynę do espresso, w serwisie Twitter opublikowała swoją fotografię w stroju Gwiezdnej Floty z komentarzem „«There’s coffee in that nebula»… ehm, I mean… in that #Dragon” (odnoszącym się do kapitan Janeway z serialu Star Trek: Voyager i jej miłości do kawy). Była to pierwsza kawa zaparzona na pokładzie MSK[5][25][26].
Odznaczenia
Komandor Orderu Zasługi Republiki Włoskiej z dniem 6 marca 2013 r.[27]
16 lipca 2015 roku Prezydent Włoch S.Mattarella uczynił ją Kawalerem Wielkiego Krzyża Orderu Zasługi Republiki Włoskiej. 20 lipca 2015 roku polityk wręczając jej order powiedział m.in.: Jej poczynania śledzili z zachwytem i miłością wszyscy Włosi[28][29].
Wyrazy uznania
- Kapitan lotnictwa S.Cristoforetti jest magistrem honorowym Uniwersytetu w Pawii i Politechniki w Turynie[30][31][32][33]. Doktorem honorowym Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie[34]
- Asteroida 15006 Samcristoforetti
- Mieszaniec dwulistnika nazwany po łacińsku jej nazwiskiem[35]
- Uhonorowana tytułem Barbie Shero, ma swoją lalkę[36].
Życie rodzinne
Ma dwoje dzieci z inżynierem, Francuzem Lionelem Ferrą, z listopada 2016 r. córkę Kelsey Amal, z 2021 r. syna imieniem Dorian Lev[37][38] i mieszkają blisko Europäisches Astronautenzentrum w Kolonii.
Film
Jest bohaterką filmu dokumentalnego Astrosamantha - La donna dei record nello spazio[39].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ https://www.esa.int/Science_Exploration/Human_and_Robotic_Exploration/Minerva/ESA_astronaut_Samantha_Cristoforetti_becomes_first_European_female_ISS_commander
- ↑ Janene Pieters: Dutch astronaut Kuipers loses space record to Italy’s Cristoforetti. nltimes.nl, 2015-06-05. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 stycznia 2016)]. (ang.).
- ↑ 3 Space Station Astronauts Safely Return to Earth. 11 czerwca 2015. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 czerwca 2015)]. (ang.).
- ↑ Samantha beats ESA astronaut single-duration record – Outpost 42. Outpost 42. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 marca 2016)]. (ang.). Cytat: ESA astronaut Samantha Cristoforetti will break the record for the longest uninterrupted spaceflight of an ESA astronaut
- ↑ a b To boldly brew: Italian astronaut makes first espresso in space. [w:] the Guardian [on-line]. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 października 2015)]. (ang.).
- ↑ a b Space Camp Alumni Newsletter. Space and Rocket Center. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 marca 2016)]. (ang.).
- ↑ Samantha Cristoforetti. A.S.I. – Agenzia Spaziale Italiana. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 czerwca 2015)]. (wł.).
- ↑ a b Samantha Cristoforetti. ESA. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 marca 2016)]. (ang.).
- ↑ https://www.bbc.com/future/article/20180626-why-europes-astronauts-are-learning-chinese
- ↑ https://www.agi.it/cronaca/spazio_samantha_cristoforetti_lascia_aeronautica-6814819/news/2019-12-31/
- ↑ ESA astronaut Samantha Cristoforetti set for Space Station in 2014. esa.int, 3 lipca 2012. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 listopada 2012)]. (ang.).
- ↑ Crew docks at International Space Station. USA Today, 23 listopada 2014. [dostęp 2016-03-04]. (ang.).
- ↑ Mission X – Training like an Astronaut. European Space Agency (ESA). [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2016)]. (ang.).
- ↑ Futura Mission. esa.int, 7 października 2015. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 września 2015)]. (ang.).
- ↑ Samantha overtakes Sunita as holder of longest spaceflight for women. ESA. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 lipca 2015)]. (ang.).
- ↑ https://www.esa.int/Newsroom/Press_Releases/Samantha_Cristoforetti_will_fly_to_the_International_Space_Station_in_2022
- ↑ https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211220/tI1Xhu3fYus
- ↑ https://www.cnn.com/2022/04/27/tech/spacex-launch-crew-4-wednesday-scn/index.html
- ↑ https://www.bbc.com/news/technology-61707618
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=Ou20NioAmgk
- ↑ https://spaceflightnow.com/2022/07/21/russian-esa-iss-eva/
- ↑ https://t.me/roscosmos_gk/6891
- ↑ https://www.altair.com.pl/news/view?news_id=38101
- ↑ https://twitter.com/esa/status/1398247845057208321
- ↑ a b Don’t panic | Outpost 42. outpost42.esa.int. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 marca 2016)]. (ang.).
- ↑ Sam Cristoforetti on Twitter. twitter.com. [dostęp 2016-03-04]. (ang.).
- ↑ https://www.quirinale.it/onorificenze/insigniti/328391
- ↑ Samantha Cristoforetti becomes Cavaliere di Gran Croce. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 sierpnia 2015)]. (ang.).
- ↑ https://www.quirinale.it/onorificenze/insigniti/328391
- ↑ http://news.unipv.it/?p=25547
- ↑ https://2019.festivaltecnologia.it/blog/laurea-ad-honorem-ingegneria-aerospaziale-samantha-cristoforetti
- ↑ https://2019.festivaltecnologia.it/sites/default/files/2019-11/_SGP4616_2019110943738447.JPG
- ↑ https://www.lastampa.it/torino/2019/10/17/news/al-nobel-stiglitz-e-a-samantha-cristoforetti-la-laurea-ad-honorem-al-politecnico-1.37755787
- ↑ https://vrijetijdamsterdam.nl/algemeen/wetenschap/astronaut-samantha-cristoforetti-wordt-eredoctor-aan-de-vu/
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/321756946_Ophrys_montalciniae_nothosubsp_cristoforettiae_O_incubacea_subsp_brutia_O_sphegodes_subsp_classica_nuovo_ibrido_naturale_del_Salento_Puglia
- ↑ Barbie Role Models Samantha Cristoforetti | Mattel, Mattel Shop [dostęp 2022-02-12] (ang.).
- ↑ https://web.archive.org/web/20170104192355/http://www.ansa.it/english/news/2017/01/03/samantha-cristoforetti-gives-birth-to-kelsey-amal_570740d1-2a24-49f4-80e9-f2177437c6fd.html
- ↑ https://www.ilgiorno.it/mondo/samantha-cristoforetti-marito-figli-1.7610414
- ↑ https://www.officineubu.com/film/astrosamantha/
Linki zewnętrzne
- Biografia na stronach ESA (ang.)
- Biografia na stronach Spacefacts (ang.)
- Wywiad po wylądowaniu 5 czerwca 2015 (ang.)
- Strona Samanthy Cristoforetti na portalu ESA (ang.)
- https://www.flickr .com/photos/astrosamantha/15642181943
Media użyte na tej stronie
European Space Agency astronaut Samantha Cristoforetti, attired in her blue flight suit.
Autor: Università di Pavia, Licencja: CC BY 2.0
Il capitano dell’Aeronautica militare e astronauta ESA Samantha Cristoforetti ha ricevuto dall’Università di Pavia la laurea magistrale honoris causa in Bioingegneria. La cerimonia si è tenuta giovedì 9 novembre nell’Aula Magna dell’Ateneo pavese. «…La missione spaziale condotta dal Capitano Cristoforetti mostra come la bioingegneria sia una disciplina chiave per la definizione di metodologie e la realizzazione di tecnologie atte alla comprensione di fenomeni pato-fisiologici complessi, e alla valutazione degli effetti di nuove terapie farmacologiche. L’attività svolta in condizioni operative e ambientali fuori del comune dimostra in modo chiaro e circostanziato come le sue competenze tecnico/scientifiche siano di altissimo profilo…»
Laureata a Monaco in ingegneria meccanica con una specializzazione in propulsione spaziale e strutture leggere, e con all’attivo numerosi altri studi, dall’aeronautica alla chimica, tra il novembre 2014 e il giugno 2015 ha trascorso 199 giorni sulla Stazione spaziale internazionale. A bordo della ISS, nell’ambito della missione ASI “Futura”, ha realizzato una serie di esperimenti scientifici tra cui il progetto “NATO” dell’Università di Pavia."There's coffee in that nebula." [1]
- ESA (European Space Agency) astronaut Samantha Cristoforetti seen here as Captain Janeway in the Cupola of the International Space Station. Cristoforetti captured the SpaceX Dragon cargo craft using the Canadarm2 robotic arm before handing off to robotics officers at Mission Control, Houston, Texas who worked to maneuver Dragon to its installation position at the Earth-facing port of the Harmony module where it will reside for five weeks. Cristoforetti points to the Dragon in this image taken on Apr. 17, 2015 shortly after grappling. The Dragon carried more than 2 tons of equipment, experiments and supplies for the Expedition 43 crew aboard the station.