Samba de Roda
 | Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Samba (taniec towarzyski) (dyskusja). Nie opisano powodu propozycji integracji. |
Samba de roda jest tradycyjnym tańcem brazylijskim, charakteryzującym się dynamicznymi i zmysłowymi ruchami bioder, tańczony jest solowo przez kobiety lub w parze kobieta plus mężczyzna. Jest "wizytówką" Brazylii na całym świecie. Obecnie jest kojarzony głównie z karnawałem oraz capoeirą. Bardzo ważne jest, aby nie mylić samba de roda z sambą jako tańcem towarzyskim (samba towarzyska wywodzi się z samba de roda, mają też pewne cechy wspólne).
Historia
Trudno określić, gdzie i kiedy dokładnie powstała, przyjmuje się jednak, że stało się to ok. XVI wieku (chociaż nazwy samba zaczęto używać dopiero w XIX wieku), a pochodzi - podobnie jak capoeira - ze stanu Bahia (Brazylia), z regionu Reconcavo. Wywodzi się z religijnych tańców afrykańskich, jednak rozwój i ujednolicenie samby rozpoczął się w momencie skolonizowania Brazylii przez Portugalczyków. Praktykowano ją przede wszystkim w senzalas (wioski niewolników), gdzie niewolnicy z Afryki podtrzymywali swoją kulturę, zbierając się na koniec dnia w kręgu - roda, w którym grano capoeirę lub tańczono sambę de roda. Najczęściej jednak sambę wykonywano po zakończeniu jogo (podobnie jest dziś w grupach capoeira), m.in. w celu uwiedzenia czy zwrócenia na siebie uwagi partnerki. Towarzyszyła temu muzyka grana na berimbau (dziś viola, z wyłączeniem samby po jogo de capoeira), pandeiro, atabaque, przy akompaniamencie śpiewu oraz klaskania. W ciągu wieków samba została urozmaicona elementami kultury brazylijskiej.
Etymologia słowa "samba"
Termin "samba" w źródłach pisanych pojawił się w roku 1838. Samo pochodzenie słowa jest trudne do określenia. Wywodzi się ono z języków afrykańskich, stanowi zlepek słów, m.in. semba, esemba, ohisemba, masemba, desamba, sesemba, które oznaczają dotykanie się brzuchami, tańczenie do klaskania dłońmi, taniec z wybijaniem rytmu nogami.
Taniec
Sambę de roda najczęściej tańczy się podczas karnawału i po jogo w capoeira, z tym jest też najczęściej kojarzona. Jej odmianą jest m.in. samba towarzyska, jest to jednak wersja znacznie zmieniona i "zeuropeizowana". Zachowuje jednak pewne elementy m.in. charakterystyczny ruch bioder, a i kroki w sambie towarzyskiej są podobne do kroków samby tradycyjnej i capoeiry. Inną, nowoczesną odmianą samby jest samba hip-hop, tańczona solo.
Samba de roda w capoeira
Jak sama nazwa wskazuje, sambę de roda tańczy się w kole (roda oznacza po portugalsku koło, okrąg). Najczęściej wygląda to w ten sposób, że po skończonym jogo de capoeira capoeristas tańczą sambę parami, kobieta z mężczyzną. Podobnie jak podczas jogo występuje element "kupowania", z tym że tutaj zdobywa się tylko osoby innej płci. Mężczyźni rywalizują ze sobą o partnerkę, natomiast kobiety o partnera. Jako że capoeria jest sztuką walki polegającą na oszukiwaniu przeciwnika, podczas tańczenia samby capoeiristas (w tym przypadku głównie mężczyźni) często stosują triki i podchody, czasem także nieczyste, aby móc zatańczyć z partnerką. Taki schemat jest najczęstszy, jeśli wcześniej grano capoeira. Rzadziej ma miejsce sytuacja, kiedy do roda wchodzą same kobiety i wykonują taniec solowy. Po zakończeniu tancerka wybiera swoją następczynie. Jednak taniec solowy kobiety jest właściwie jedynym "stylem", kiedy wcześniej nie grano jogo de capoeira, np. podczas karnawału lub w jednej ze współczesnych odmian samby - samby hip-hop.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Jonik, Licencja: CC BY-SA 2.5
Helsinki Samba Carnaval, 2004, seen on Keskuskatu in downtown Helsinki. Heavy rain and a temperature of only about 13 °C did not seem to dampen the spirits of the samba dancers. The samba school pictured here is, afaik, Império do Papagaio, based in Helsinki.