Samir ar-Rifa’i (1901–1965)
Samir ar-Rifa’i (ur. 3 stycznia 1901 w Safedzie, zm. 12 października 1965 w Ammanie) – jordański polityk, dwukrotny premier emiratu Transjordanii i czterokrotny szef rządu Jordanii.
Życiorys
Od 1922 pracował jako urzędnik w Palestynie, od 1925 w Transjordanii[1]. W 1944 emir Abd Allah mianował go ministrem spraw wewnętrznych emiratu Transjordanii, zaś trzy lata później powierzył mu kierowanie rządem. Na stanowisku tym ar-Rifa’i pozostał do 3 maja 1949. Drugi raz został premierem Transjordanii w grudniu 1950 i sprawował urząd do 25 lipca 1951. Odszedł z niego kilka dni po zabójstwie Abd-Allaha, zamordowanego przez Palestyńczyka przed meczetem Al-Aksa[1].
Po śmierci króla ar-Rifa’i, jako jeden z najbardziej wpływowych polityków jordańskich, brał udział w rodzinnej naradzie rodu Haszymitów w sprawie sukcesji po Abd Allahu. Postanowiono na niej o zachowaniu odrębności państwa jordańskiego i ogłosić jego królem najstarszego syna zamordowanego władcy, chorego na schizofrenię Talala. Zamierzano upozorować, że jest on zdrowy i może normalnie pełnić swoje obowiązki, po czym doprowadzić do jego abdykacji, gdy tylko edukację w Wielkiej Brytanii ukończy jego syn Husajn[2].
W 1956 rządzący już – zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami – król Husajn mianował ar-Rifa’ia premierem Jordanii. Stało się to po kolejnej fali zamieszek, których uczestnicy sprzeciwiali się prozachodniej orientacji kraju i (ostatecznie zarzuconym) planom wstąpienia do Paktu Bagdadzkiego. Ar-Rifa’i był konserwatystą szczerze popierającym rządy Haszymitów[3]. Na żądanie króla 1 marca 1956 usunął z kraju twórcę i dowódcę Legionu Arabskiego Johna Bagota Glubba i jego współpracowników. Stanowiło to początek arabizacji jordańskich sił zbrojnych, dowodzonych dotąd przez Brytyjczyków, i podniosło popularność Husajna w społeczeństwie[3]. Ar-Rifa’i odszedł ze stanowiska 20 maja 1956[1]. W kwietniu 1957 wszedł do rządu Ibrahima Haszima jako minister spraw zagranicznych. Rząd Haszima stłumił pronaserowską opozycję w Jordanii[4]. Ar-Rifa’i, jeden z najważniejszych doradców króla, zachęcał go do podjęcia kroków na rzecz zawarcia unii iracko-jordańskiej. Związek dwóch krajów rządzonych przez Haszymitów miał stanowić przeciwwagę dla krajów arabskich rządzonych przez lewicę, zwłaszcza dla powstałej w 1958 Zjednoczonej Republiki Arabskiej łączącej Egipt i Syrię. W tym samym roku ar-Rifa’i stanął po raz kolejny na czele rządu i pozostał na stanowisku do stycznia 1959, gdy zrezygnował, powołując się na problemy zdrowotne[1].
Po raz ostatni objął urząd premiera w marcu 1963, jednak już w kolejnym miesiącu jego gabinet upadł, nie uzyskawszy w parlamencie wotum zaufania. Ar-Rifa’i został wówczas członkiem rady powierniczej Uniwersytetu Jordańskiego. Zmarł dwa lata później na atak serca[1].
Rodzina
Ojciec Zajda ar-Rifa’ia, premiera Jordanii w latach 1973-1979 oraz 1985-1989, dziadek Samira ar-Rifa’ia, również premiera kraju w latach 2009-2011.
Przypisy
- ↑ a b c d e red. Lentz H.: Heads of States and Governments Since 1945. London: Routledge, 2014, s. 469. ISBN 978-1-134-26490-2.
- ↑ Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 124-125. ISBN 978-83-7436-276-4.
- ↑ a b Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 132-133 i 315. ISBN 978-83-7436-276-4.
- ↑ Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 142. ISBN 978-83-7436-276-4.
Media użyte na tej stronie
Coat of Arms of the Hashemite Kingdom of Jordan during the reign of King Hussein. Inscription on the scroll comprises three phrases. On the right side is “Al Hussein bin Talal bin Aoun” (Aoun is the great grandfather of Al Sharif Al Hussein bin Ali); in the middle is “King of the Hashemite Kingdom of Jordan”; on the left side: “Who seeks support and guidance from God.”