Samocice

Samocice

wieś
Kanał Zyblikiewicz w Samocicach
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	dąbrowski
Gmina	Bolesław
Liczba ludności (2008)	689[1]
Strefa numeracyjna	14
Kod pocztowy	33-220
Tablice rejestracyjne	KDA
SIMC	0813252
Położenie na mapie gminy Bolesław Samocice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Samocice
Położenie na mapie województwa małopolskiego Samocice
Położenie na mapie powiatu dąbrowskiego Samocice
50°16′06,67″N 20°51′09,58″E/50,268519 20,852661

Samocice Górki

Wisła w Samocicach

Samocice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim, w gminie Bolesław.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Integralne części miejscowości: Górki, Łęka od Kanny, Łęka Wiślana, Macoszyn, Nowa Wieś, Rynek, Ulica, Ulica Rybacka, Wielkie Błonie^[2].

Położenie

Wieś położona na prawobrzeżnym Powiślu – części Niziny Sandomierskiej, w województwie małopolskim, powiecie dąbrowskim, w gminie Bolesław. Od północnej strony wsi rzeka Wisła stanowi jej naturalną granicę z województwem świętokrzyskim (wieś Łęka i Podraje w gminie Nowy Korczyn). Najbliższe drogowe połączenie wsi z lewobrzeżną Wisłą znajduje się:
w górę biegu Wisły we wsi Borusowa (około 6 km) – most (do 14 grudnia 2020 połączenie promowe),
w dół biegu Wisły w Szczucinie (około 23 km) – most.
Około 2 km na zachód od centrum wsi przebiega droga wojewódzka nr 973 z Tarnowa do Buska-Zdroju. Przez wieś przepływa Kanał Zyblikiewicza.

Historia

Założenie osady nastąpiło najprawdopodobniej w XIII wieku. Wzmianki o istnieniu wsi Samocice pojawiają się za czasów Jana Długosza. W XV wieku wieś nosiła nazwę Samoczyce. Według przekazów, nazwa Samocice związana jest z rzeką Wisłą, która przepływa na granicy wsi, a w przeszłości przepływała przez jej tereny i pochodzi od słów; sama/samo-cice/ciece/ciecze, opisujących swobodny przepływ wody w tej rzece. W 1424 roku Samocice otrzymały prawa niemieckie. W połowie XV wieku Samocice, jako własność królewska, miały pięć majątków, z których pleban w Bolesławiu pobierał kolędę, a dziesięcinę snopową płacono biskupowi krakowskiemu. W końcowych latach XIX wieku, Samocice liczyły 172 domostwa i ok. 974 mieszkańców. W okresie tym największa posiadłość ziemska należała do hrabiego Potockiego. Aktualnie wieś jest nadal największą wsią pod względem ilości mieszkańców gminy Bolesław, i liczy ok. 700 mieszkańców.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[3]:

• Dom Gromadzki z 1912 roku, obecnie plebania.

Inne

We wsi istnieje szkoła podstawowa, której powstanie, najpierw jako szkoły jednoklasowej datuje się na rok 1888. Wcześniej, w latach 1882–1884 i jeszcze później w roku 1886 działała tutaj tzw. szkółka zimowa, usytuowana w budynku, który stał na miejscu dzisiejszej plebanii. W owej szkółce miejscowe dzieci nauczał podówczas Jakub Bojko. Działa tutaj również OSP^[4], która swoje 100-lecie obchodziła 7 lipca 2008 roku. Wieś tworzy własną parafię pod wezwaniem św. Bartłomieja, jako jedną z dwóch w gminie (istnieje również parafia w Bolesławiu), wraz z własnym cmentarzem, usytuowanym w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła.

Przypisy

Bibliografia

dane geograficzne

• Mapy topograficzne Polski w skali 1:10 000
• Przetarg na remont kanału Zyblikiewicz
• Google Maps

dane historyczne

• Jan Długosz: Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae
• Jan Długosz: Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis

dane inne

• szkoła podstawowa
• historia nauczania na terenie wsi. spsamocice.cba.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-17)].
• Informacje o parafii na stronie diecezji tarnowskiej. samocice-wiz.diecezja.tarnow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-13)].
• Samocice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 252 .