Samodzielna Grupa Operacyjna „Śląsk”
Samodzielna Grupa Operacyjna „Śląsk” (SGO „Śląsk”) – grupa operacyjna Wojska Polskiego II RP, improwizowana we wrześniu 1938 w celu rewindykacji Zaolzia.
Organizacja i obsada personalna (w nawiasach podano jednostki macierzyste).
- dowódca – gen. bryg. Władysław Bortnowski
- dowódca artylerii – płk Leon Bogusławski
- dowódca lotnictwa – płk pil. Władysław Kalkus
- dowódca OPL – płk Franciszek Mołodyński (od 1 października 1938 r. – mjr Stefan Sztukowski)
- dowódca saperów – mjr Jan Guderski
- szef sztabu – ppłk dypl. Czesław Kopański
- szef sztabu – płk dypl. dr Ignacy Izdebski
- szef Oddziału I – mjr dypl. Michał Maćkowski
- szef Oddziału II – ppłk dypl. Franciszek Tomczuk
- szef Oddziału III – płk Jan Berek
- kwatermistrz – ppłk Stanisław Kłosowicz
Kombinowana Dywizja Piechoty
- Dowództwo Kombinowanej DP (Dowództwo 4 Dywizja Piechoty)
- dowódca – płk dypl. Mikołaj Bołtuć
- Kombinowany Pułk Piechoty (4 DP)
- Kombinowany Pułk Piechoty (14 DP)
- Kombinowany Pułk Piechoty (15 DP)
- Kombinowany Pułk Piechoty (16 DP)
- Kombinowany Pułk Piechoty (25 DP)
21 Dywizja Piechoty Górskiej – płk Józef Kustroń
23 Górnośląska Dywizja Piechoty – płk Jan Jagmin-Sadowski
Wielkopolska Brygada Kawalerii – gen. bryg. Roman Abraham
Kombinowany Pułk Kawalerii (Pomorska BK)
10 Brygada Kawalerii – płk dypl. Antoni Durski-Trzaska (od 24 X płk dypl. Stanisław Maczek)
Śląska Brygada Obrony Narodowej – płk dypl. Józef Giza
Śląsko-Cieszyńska Półbrygada Obrony Narodowej – ppłk dypl. Jan Gabryś
Szkolny pułk KOP (16 plutonów z Centralnej Szkoły Podoficerów KOP w Osowcu)
pododdziały Straży Granicznej
Batalion „Różan” (Batalion Manewrowy Ośrodka Wyszkolenia Rezerw Piechoty w Różanie)
- dowódca – mjr Karol Fanslau (od 3 października zastąpiony przez 2 Morski Batalion Strzelców - ppłk Ignacy Szpunar)
1 Batalion Czołgów – mjr Adam Kubin
1 Batalion Saperów – mjr Henryk vel Zygmunt Pieńkowski
3 Batalion Strzelców – ppłk Marian Wieroński
Zmotoryzowany Dywizjon Artylerii Najcięższej – ppłk Piotr Jezierski
18 Dywizjon Artylerii Ciężkiej – ppłk dypl. Władysław IV Brzozowski
2 Kompania Przeciwpancerna (2 i 4 pp Leg. z 2 DP)
22 Kompania Przeciwpancerna (2, 5 i 6 pspodh. z 22 DPG)
ciężki pociąg pancerny nr 260 – kpt. Bronisław Korobowicz
Legion Zaolziański – ppłk dypl. Ludwik Zych
grupy bojowe Organizacji „B” – mjr Feliks Arkenstein
- pięć eskadr myśliwskich (111, 112, 121 i 131 Eskadra Myśliwska),
- dwie eskadry lekkich bombowców (21 i 22 Eskadra Liniowa),
- jedna eskadra rozpoznawcza,
- pięć plutonów towarzyszących.
Razem:
- 35 966 oficerów, podoficerów i szeregowych,
- 837 koni, 267 samochodów osobowych, 707 ciężarowych, 459 motocykli, 103 czołgi, 9 samochodów pancernych, 1012 rkm i lkm, 445 ckm, 117 dział, 117 dział ppanc., 103 samoloty.
Zobacz też
- Leon Malhomme - delegat Wojewody Śląskiego przy Dowódcy Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Śląsk"
- Ozjasz Storch
- Grupa Operacyjna „Śląsk”
Bibliografia
- Marek Piotr Deszczyński, „Ostatni egzamin. Wojsko Polskie wobec kryzysu czechosłowackiego 1938–1939", Warszawa 2003.
- Grupa Rekonstrukcyjna Grupa Operacyjna „Śląsk” dostęp 24.11.2008
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Front page of the Polish daily Ilustrowany Kuryer Codzienny, issue of October 3, 1938
Wojewoda Śląski M. Grażyński, marszałek Polski E. Rydz-Śmigły i gen. Wł. Bortnowski w Czeskim Cieszynie 12 października 1938 r.
Front page of the Polish daily Ilustrowany Kuryer Codzienny, issue of October 4, 1938
Wojsko Polskie zajmujące Zaolzie, październik 1938. Zdjęcie wykonane w Cieszynie Zachodnim na skrzyżowaniu ulic Dworcowej (Nádražní) i Strzelniczej (Střelniční). W tle widoczny Hotel Polonia mieszczący się przy ul. Dworcowej 208/18. Napis na budynku głosi "TOWARZYSTWO OSZCZĘDNOŚCI I ZALICZEK".
Decree on official language on the Trans-Olza/Olše/Olsa Silesia territory (in Polish "Śląsk Zaolzański") after being forcibly annexed by Poland in October 1938 (before the annexation the territory was part of Czechoslovakia and now it is part of the Czech Republic and, to a very small extent, also Slovakia). The decree was made by the Deputy of the Silesian Voivode on 8th October, 1938 in Cieszyn Zachodni (Western Cieszyn, Český Těšín before the annexation) after the Polish Army seized the territory. The Decree declared the Polish Language to be the sole official language on the annexed territory. All names of streets, squares, parks, etc., as well as firm names, names of institutions, enterprises, etc., regardless of being public or private had to be in the Polish Language only. The Decree became effective as of the date of its publication on 10th October, 1938. The decree ended Czech-Polish bilinguality existing on the territory before its annexation and also ended usage of German for names of privately held firms, enterprises, and private institutions.