Samodzielny Referat Informacyjny

Samodzielny Referat Informacyjny (SRI) - placówka terenowa Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w okresie 20-lecia międzywojennego, zajmująca się kontrwywiadem i częściowo wywiadem wojskowym. Samodzielne Referaty Informacyjne istniały przy Dowództwach Okręgu Korpusu; działał także Samodzielny Referat Informacyjny Dowództwa Floty.

Samodzielne Referaty Informacyjne Dowództw Okręgu Korpusu

Etat Samodzielnego Referatu Informacyjnego Dowództwa Okręgu Korpusu (SRI DOK) tworzyło 5 stanowisk oficerskich (w tym kierownik, zwykle w stopniu kapitana lub majora), 1 stanowisko podoficerskie i kilka stanowisk urzędników cywilnych. Struktura wewnętrzna SRI była następująca:

  • referat kontrwywiadowczy: zajmował się prowadzeniem afer szpiegowskich i rozpracowywaniem działalności komunistycznej w wojsku
  • referat ogólny: zajmował się ochroną tajemnicy wojskowej w obiektach wojskowych, zakładach przemysłu ściśle wojennego, ochroną prac fortyfikacyjnych oraz współpracował na odcinku ochrony ogólnego przemysłu wojennego z władzami administracyjnymi
  • referat narodowościowy: opracowywał analizy polityczno-narodowościowe i prowadził inwigilację elementów wywrotowych wśród mniejszości narodowych będących w wojsku lub mających styczność z wojskiem

Na czele każdego z referatów SRI stał oficer w stopniu porucznika, kapitana lub majora.

Pracę informacyjno-rozpoznawczą i przeciwdziałanie szpiegostwu Samodzielne Referaty Informacyjne prowadziły przy pomocy oficerów informacyjnych w garnizonach i oddziałach, brygad agentów-obserwatorów, tajnych współpracowników w poszczególnych aferach, przy konfidencjonalnej współpracy niektórych urzędników i doraźnej współpracy organów policji państwowej.

Siedziby poszczególnych SRI DOK znajdowały się w miastach, gdzie mieściły się sztaby Dowództw Okręgu Korpusu:

Zakres pracy Samodzielnych Referatów Informacyjnych uległ ograniczeniu po 1930 roku, gdy wyłączono z ich gestii wywiad zaczepny na terenie przygranicznym.

Kierownicy SRI DOK

Stanisław Boehm
  • kpt. piech. Wacław Lutomski – SRI DOK IV (od VIII 1927[1])
  • kpt. piech. Zygmunt Budzyński – SRI DOK IV (1 IV 1931[2] – IX 1939)
  • kpt. piech. Stanisław Boehm - SRI DOK V (od XI 1924[3])
  • kpt. art. Kazimierz Sambor - SRI DOK V (od 23 III 1932[4])
  • por. piech. Eugeniusz Antoni Bielecki – SRI DOK VI (od X 1924[5])
SRI DOK VII
SRI DOK VIII
  • kpt. piech. Stanisław I Solecki (od VIII 1927[7])
  • kpt. piech. Marian Stanisław Włodarkiewicz (od 23 X 1931[8])
SRI DOK IX
  • kpt. piech. Stanisław Małek (od IX 1924)
  • mjr piech. Aleksander Hild (V – VI 1927)
  • kpt. piech. Stanisław Małek (od VII 1927)

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 6 sierpnia 1927 roku, s. 237.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 229.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 122 z 18 listopada 1924 roku, s. 682.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 225.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 14 października 1924 roku, s. 606.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 284.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 6 sierpnia 1927 roku, s. 234.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 327.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Stanisław Boehm mjr 1934.jpg
Stanisław Boehm w roku 1934 - mjr piech, z-ca dyrektora nauk i d-ca baonu szkolnego w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy
Coat of arms of Poland-official3.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej