Samorząd terytorialny Danii

Ten artykuł od 2017-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Samorząd terytorialny Danii – system samorządowy w Danii oparty jest na monarchii parlamentarnej, w której głową państwa jest Królowa Małgorzata II. Od 1970 r. do 2006 r. obowiązywał w Danii stary podział. W 2007 r. pojawił się projekt ustawy, w którym władze rządowe założyły „oddanie” inicjatywy tworzenia regionów w „ręce” władz samorządowych by to one zadecydowały o kształcie dokonujących się przemian.

Historia

• W Danii przed reformą z 1970 obowiązywał podział na 1300 gmin o statusie miasta handlowego „duń. købstadskommune” i parafii „duń. sognekommune” Państwo podzielone było na 25 okręgów „duń amter” podział taki obowiązywał od początków XIX wieku.
• Dania po roku 1970 do 2006 była podzielona na 13 województw/okręgów z „duń. atm”. Województwa z kolei były podzielone na 275 gmin z „duń. kommune”. Poza tym trzy z nich (Bornholm, Kopenhaga i Frederiksberg) działały na prawach województw. Podział ten wynikał z reformy administracyjnej z 1970 roku.
• W Danii obecnie obowiązujący system opiera się na reformie która zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2007 roku. Przygotowane zmiany zakładały powstanie pięciu regionów i zmniejszenie liczby gmin do 98. Nowe gminy miały przejąć większość obowiązków dawnych województw. Większość z nich ma co najmniej 20 tys. mieszkańców.

Charakterystyka samorządu terytorialnego w Danii

Dania jest jednym z krajów na świecie, gdzie decentralizacja postąpiła najdalej i większość zadań przekazywana jest do rozwiązania najniżej, do gmin.

Duńska Konstytucja gwarantuje podstawowym jednostkom samorządu terytorialnego, jakimi są gminy, dużą samodzielność w zarządzaniu własnymi sprawami. Samorządność gminy jest jednym z filarów duńskiej samorządności społecznej. Gminy stosunkowo swobodnie wydatkują swoje zasoby finansowe.

Ustawodawstwo specjalne o charakterze ramowym (umożliwia podejmowanie własnych decyzji przez gminy) oraz o charakterze specjalnym (nakłada obowiązek wykonywania określonych zadań w określony sposób).

Organy samorządu terytorialnego

Nadzór nad samorządem

Decyzje gmin nie wymagają zatwierdzania przez jakiekolwiek organy wyższego szczebla. Jednakże w każdym z powiatów istnieje Rada Nadzorcza sprawująca nadzór nad gminami złożona z Naczelnika Powiatu i czterech członków Rady Powiatowej. Rada nadzorcza kontroluje finanse gminy. Kontrolę sprawują też ministerstwa resortowe.

Finanse samorządów

Polityka państwa duńskiego prowadząca do decentralizacji kompetencji w gminie ma swoje odzwierciedlenie w strukturze dochodów budżetu gminy. Znaczącą rolę odgrywają w nim podatki:

• gminny podatek dochodowy,
• podatek gruntowy,
• podatek od przedsiębiorstw.

W drugiej kolejności są to subwencje i szczegółowe subwencje dla indywidualnych gmin.

Trzecie największe źródło wpływów finansowych to opłaty od użytkowników:

• opieka nad dziećmi
• dostawy wody, gazu, energii
• odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
• zaopatrzenie w energię cieplna i inne^[1][2][3][4]

Przypisy