Samson grożący teściowi

Samson grożący teściowi
(inv./cat.nr 802)
Simson bedreigt zijn schoonvader
Ilustracja
Autor

Rembrandt

Data powstania

1635

Medium

olej na płótnie

Wymiary

159 × 131 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Berlin

Lokalizacja

Gemäldegalerie

Samson grożący teściowi – obraz holenderskiego malarza Rembrandta Harmenszoona van Rijn. Obraz sygnowany u dołu, pośrodku: Rembrandt.ft.163(.)

Samson był jednym z ulubionych bohaterów Rembrandta. Przedstawiał go w różnych epizodach opisanych w Starym Testamencie, często interpretując je na swój indywidualny sposób. Namalował pięć scen z życia Samsona: Wesele Samsona, Samson i Dalila, Samson zdradzony przez Dalilę i Oślepienie Samsona.

Aż do końca XIX wieku sądzono, iż ukazana scena przedstawia epizod z życia księcia Geldrii, Adolfa von Geldern[1].

Geneza

Temat obrazu został zaczerpnięty ze Starego Testamentu z Księgi Sędziów. Ilustruje epizod, jaki wydarzył się po weselu Samsona z filistyńską dziewczyną, również ukazanym przez Rembrandta na osobnym obrazie. Po tym, jak weselni goście z pomocą panny młodej odgadli jego zagadkę, rozwścieczony Samson opuścił żonę i powrócił do domu ojca swego. Gdy złość mu przeszła, zapragnął ponownie zobaczyć swoją żonę. Gdy dotarł do domu teścia, spotkała go kolejna przykrość:

Po kilku dniach w czasie żniw pszenicy Samson odwiedził swoją żonę. Przyniósł jej koźlę i oświadczył: «Chcę wejść do mojej żony, do jej pokoju». Ojciec jej jednak zabronił mu wejścia. I powiedział mu jej ojciec: «Pomyślałem sobie, żeś ją znienawidził, i dlatego dałem ją twojemu towarzyszowi, ale czyż młodsza jej siostra nie jest piękniejsza niż ona? Weź sobie ją zamiast tamtej». Odpowiedział Samson: «W takim razie nie będę już miał żadnej winy wobec Filistynów, gdy im uczynię co złego». (Sdz 15:1-3)

Opis obrazu

Rembrandt ukazuje Samsona, gdy ten z podniesioną pięścią wygraża swojemu teściowi. Na jego twarzy widać nie tylko złość, ale i bezradność. Sam gest wydaje się być dość groteskowy; oto niezwyciężony Samson musi odejść z niesmakiem z domu zwykłego Żyda. Wielkość mocarza zaznaczona jest jego bogatym strojem wschodniego wielmoży, z bogato zdobioną szablą u boku, którą Rembrandt odtworzył z wielką dbałością o detale. Postać Żyda jest zapewne malowana z natury: malarz mieszkał w pobliżu dzielnicy Breestrat, dzielnicy zamieszkałej przez malarzy i Żydów[2]. Rembrandt bardzo często starał się odheroizować legendę mitologiczną lub biblijną na swoich obrazach, malując epizody na wzór scen rodzajowych. Podobnie uczynił w Samsonie grożącemu teściowi[3].

Proweniencja

Do połowy XVIII wieku obraz znajdował się w kolekcji Fryderyka Wielkiego w Poczdamie. W 1830 roku dzieło znalazło się w Gemäldegalerie[4].

Przypisy

Bibliografia

  • Andrzej Chudzikowski: Rembrandt van Rijn. Warszawa: Wydawnictwo Ruch, 1972.
  • David de Jong: Rembrandt. Książę malarzy. Warszawa: PIN, 1961.
  • Hermann Knackfuss: Rembrandt. London: H. Grevel&Co., 1899.

Media użyte na tej stronie

Rembrandt - Samson threatened his father-in-law - Google Art Project.jpg
an dem Stoffband um seine Taille hängt ein gebogenes Schwert mit goldenem Handgriff, ähnlich einem arabischen saif. Seine Haare, die Quelle seiner Kraft werden von einem juwelenbesetzten Stirnband gehalten. Zwei junge schwarze Pagen begleiten ihn