Samuel Beckett

Samuel Beckett
Andrew Belis
Ilustracja
Samuel Beckett (1977)
Imię i nazwisko

Samuel Barclay Beckett

Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1906
Foxrock

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1989
Paryż

Narodowość

irlandzka

Język

angielski, francuski

Alma Mater

Trinity College w Dublinie

Dziedzina sztuki

dramat, powieść, esej

Ważne dzieła
podpis
Odznaczenia
Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Medal Ruchu Oporu (Francja)
Grób pisarza na paryskim cmentarzu Montparnasse

Samuel Barclay Beckett (ur. 13 kwietnia[1] lub 13 maja 1906[2] w Foxrock, zm. 22 grudnia 1989 w Paryżu) – irlandzki dramaturg, prozaik i eseista, tworzący początkowo w języku angielskim, a od 1945 – francuskim. Jeden z twórców teatru absurdu. Jego powieści są pozbawiane tradycyjnej narracji, utrzymane w klimacie skrajnego pesymizmu i podkreślające bezsens ludzkiej egzystencji.

Życiorys

Urodził się na przedmieściach Dublina w rodzinie protestanckiej. Studiował filologię romańską w Trinity College, gdzie potem przez jakiś czas wykładał, jednak Irlandia, atmosfera domu rodzinnego, potem zaś śmierć ojca (1933) doprowadziły go do depresji nerwowej i ostatecznie osiadł w Paryżu. Brał czynny udział we francuskim ruchu oporu. W 1969 został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla, której nie odebrał osobiście.

Postać ojca pojawia się w jego utworach mityzowana lub nawet deifikowana, matka zaś w kontekście gorzkim i ironicznym (w życiu była zimną bigotką).

Na studiach Becketta fascynowała filozofia: Kartezjusza, George’a Berkeleya, Henri Bergsona, Arthura Schopenhauera, Giambattisty Vico; klasyka francuska i włoska, poezja francuska takich poetów jak: Charles Baudelaire, Arthur Rimbaud, Guillaume Apollinaire, Marcel Proust. Inspirował się także twórczością Dantego. Był sekretarzem i pomocnikiem Jamesa Joyce’a.

Beckett swoje dzieła tłumaczył z angielskiego na francuski i odwrotnie. Tłumaczenia te były dość swobodne, w związku z czym różne wersje językowe zawierają pewne różnice. Oprócz sztuk teatralnych pisał słuchowiska radiowe, spektakle telewizyjne, a nawet scenariusz filmowy. Niektóre sztuki reżyserował samodzielnie.

Był bardzo aktywny społecznie oraz politycznie – występował przeciwko totalitaryzmowi; ostro przeciwstawiał się prześladowaniom politycznym na świecie; wspierał także więźniów politycznych. Nie wyrażał zgody na wystawienie swoich sztuk w Republice Południowej Afryki w czasach apartheidu; protestował także przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce.

W twórczości zajmowały go głównie kwestie egzystencjalne, problemy etyczne i poznawcze. Bohaterowie jego dzieł zadają sobie pytania zasadnicze o sens życia oraz o miejsce człowieka na ziemi (podobnie jak u Alberta Camusa, czy Antona Czechowa).

Dzieła

  • Sztuka bez Aktu (z butelką)
  • Whoroscope (1930)
  • Proust (1931)
  • Sen o kobietach pięknych i takich sobie (1932)
  • Murphy (1938)
  • Watt (1953)
  • Molloy (1951)
  • Malone umiera (1951)
  • Nienazywalne (1953)
  • także nowele (polskie wydanie 1973)
  • Towarzystwo (1980)

Dramaty

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Croix de Guerre 1939-1945 ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1939-1945 (France)
NobelP2.png
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Samuel Beckett, 1977.jpeg
Samuel Beckett, 1977
Samuel Beckett signature.svg
Signature of Samuel Beckett
Beckett-grave-paris.jpg
(c) Charles betz, CC-BY-SA-3.0
Samuel Beckett - nagrobek.
Medaille de la Resistance ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Médaille de la Résistance