Samuel Leszczyński

Samuel Leszczyński
Herb
Wieniawa
Rodzina

Leszczyńscy herbu Wieniawa

Data urodzenia

1637

Data śmierci

1676

Ojciec

Andrzej Leszczyński

Matka

Anna Korecka, c. Samuela

Żona

Konstancja Wiśniowiecka, c. Jerzego

Samuel Leszczyński, kryptonim: S.L.O.K.Ł.K.S. = Samuel Leszczyński Oboźny Koronny Łucki Korsuński Starosta, (ur. 1637, zm. 1676) – oboźny koronny (dworski)[1] w latach 1664-1676, starosta łucki w latach 1658-1673, starosta korsuński w latach 1667-1676[2], rotmistrz królewski (1659), pułkownik królewski (1665), panegirysta i poeta.

Syn Andrzeja Leszczyńskiego, wojewody dorpackiego.

Życiorys

Jedyny syn Andrzeja Leszczyńskiego i Anny Koreckiej. Ochrzczony w wyznaniu kalwińskim, ale wychowywany przez katolickiego stryja Bogusława, podobnie jak on przeszedł w młodości na katolicyzm. Wiązało się to z likwidacją zboru w Baranowie Sandomierskim i przekazaniem kościoła katolikom, oraz z wyrzuceniem ciał ojca, dziada i babki z kaplicy zamkowej (7 stycznia 1655).

Był oboźnym koronnym oraz starostą łuckim i korsuńskim. Poseł na sejm 1662 roku z województwa wołyńskiego[3]. Poseł sejmiku opatowskiego województwa sandomierskiego na sejm wiosenny i jesienny 1666 roku[4]. Brał udział w walkach z Moskwą i Kozakami w roku 1660 pod Cudnowem. Pod Chocimiem (1673) nie pojawił się z racji słabego zdrowia.

Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z województwa wołyńskiego w 1669 roku[5], podpisał jego pacta conventa[6]. Poseł na sejm nadzwyczajny 1670 roku z województwa wołyńskiego[7]. Elektor Jana III Sobieskiego z województwa wołyńskiego w 1674 roku[8].

Ożenił się z księżną Konstancją Wiśniowiecką. Był spadkobiercą dużej fortuny. Zmarł w roku 1676.

Twórczość

  • Potrzeba z Szeremetem, hetmanem moskiewskim, i z Kozakami w roku Pańskim 1660 od Polaków wygrana, Kraków 1661, drukarnia S. Lenczewskiego Bertutowica, (wyd. anonimowe); egz. Biblioteka Narodowa, sygn. XVII.3.15033
  • Classicum nieśmiertelnej sławy po szczęśliwej i niesłychanej victoriej pod Hocimiem dnia XI Novembra R. P. 1673 otrzymanej, Kraków 1674, drukarnia K. Schedel; fragmenty przedr. K. M. Górski „Król Jan III w poezji polskiej XVII w.” w: Pisma literackie, Warszawa 1913, s. 62-69, (utwór wyd. pod krypt. S.L.O.K.Ł.K.S., który przypisywano także, za J.A. Załuskim, Stanisławowi H. Lubomirskiemu). Wydanie krytyczne: „Classicum” nieśmiertelnej Sławy, oprac. P. Borek, R. Krzywy, Warszawa 2016, ISBN 978-83-64003-59-2.
  • Carmen ojczyste (na cześć Jana Sobieskiego), rękopis, wiad. podaje M. Sipayłłówna „Działalność kulturalna rodu Leszczyńskich”, Spr. Poz. Tow. Przyj. Nauk, 1935 i odb., Poznań 1936

Bibliografia

  • Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1964, s. 449

Przypisy

  1. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 94.
  2. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 179.
  3. Stefania Ochmann-Staniszewska, Sejmy lat 1661-1662. Przegrana batalia o reformę ustroju Rzeczypospolitej, Wrocław 1977, s. 255.
  4. Paweł Krakowiak, Dwa Sejmy w 1666 roku, Toruń 2010, s. 482, 489.
  5. Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego [....] Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, [b.n.s].
  6. Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]
  7. Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 114.
  8. Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 154.

Media użyte na tej stronie

POL COA Wieniawa.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Wieniawa