Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju

Sanatorium „Patria”
w Krynicy-Zdroju
	nr rej. A-1353/M z 17.09.2013
	; Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju
Państwo	Polska
Miejscowość	Krynica-Zdrój
Adres	ul. Pułaskiego 35, 33-380 Krynica-Zdrój
Typ budynku	sanatorium
Styl architektoniczny	modernistyczny
Architekt	Bohdan Pniewski
Inwestor	Jan Kiepura
Rozpoczęcie budowy	1932
Ukończenie budowy	1934
Pierwszy właściciel	Jan Kiepura
Obecny właściciel	Uzdrowisko Krynica-Żegiestów S.A.
	Położenie na mapie Krynicy-Zdroju Sanatorium „Patria”; w Krynicy-Zdroju
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Sanatorium „Patria”; w Krynicy-Zdroju
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Sanatorium „Patria”; w Krynicy-Zdroju
	Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Sanatorium „Patria”; w Krynicy-Zdroju
	Położenie na mapie gminy Krynica-Zdrój Sanatorium „Patria”; w Krynicy-Zdroju
	49°25′17,105″N 20°57′58,097″E/49,421418 20,966138
	Strona internetowa

Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju – modernistyczny budynek sanatorium (pensjonatu) w Krynicy-Zdroju, położony przy ul. Pułaskiego. Wybudowany w latach 1932–1934 przez Jana Kiepurę, polskiego tenora i aktora. Nazwa obiektu po łacinie znaczy ojczyzna.

Historia

Pensjonat Jana Kiepury powstał według projektu Bohdana Pniewskiego. Podczas II wojny światowej Niemcy przeznaczyli budynek, według różnych źródeł, na sanatorium dla oficerów lub na siedzibę Hitlerjugend. Po wojnie, w 1949, obiekt został przejęty przez państwo i od tego czasu nieprzerwanie pełni funkcję sanatorium. W 1965 za znacjonalizowany obiekt przyznano Janowi Kiepurze odszkodowanie^[2]. 17 września 2013 „Patria” została wpisana do rejestru zabytków^[1]. Wchodzi w skład Uzdrowiska Krynica-Żegiestów S.A.^[3]

Opis budynku

Budynek ma cztery kondygnacje (parterowa, wysoka kondygnacja ma dodatkowo antresolę). Wzdłuż każdej z nich, na całej długości budynku, ciągną się balkony – na parterze taras. Od pierwszego do trzeciego piętra biegną cienkie żelbetonowe filary, które nadają budynkowi rytm^[2]. Nad wejściem głównym, które stanowią drzwi obrotowe, znajduje dominanta w postaci nadbudówki na dachu, z wyjściem na taras. Na niej neon z napisem PATRIA. Budynek wewnątrz wykończony marmurami i alabastrami, które dostarczyła firma L. Tyrowicze ze Lwowa^[4]. W wyposażeniu liczne elementy zdobnicze z chromowanej stali. Na parterze znajduje się przeszklona od strony ulicy restauracja.

Przy wejściu, wewnątrz budynku, znajduje się prostokątna tablica pamiątkowa z czarnego kamienia, z inskrypcją, pokrytą srebrną farbą:

PROJEKT BUDYNKU WYKONAŁ: / JNŻ-ARCH BOHDAN PNIEWSKI / BUDOWĄ KIEROWAŁ: / JNŻ ZYGMUNT PROTASSEWICZ / MARMURY i ALABASTRY DOSTARCZYŁA F-MA L. TYROWICZ LWÓW.

Galeria

Front budynku
Wejście do budynku i wykusz boczny
Balkony
Taras na wysokości pierwszego piętra
Tablica pamiątkowa przy wejściu do budynku z nazwiskiem projektanta oraz kierownika budowy
Restauracja (widok z holu)
Zegar na marmurowej okładzinie ściany
Antresola
Restauracja (widok z antresoli)
Wyłącznik elektryczny
Wejście do budynku i holu
Marmurowe schody

Przypisy

↑ ^a ^b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 109 [dostęp 2017-01-13] .
↑ ^a ^b Helena Postawka: Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju (pol.). Małopolski Instytut Kultury, maj 2011. [dostęp 2017-01-13].
↑ Patria (pol.). Uzdrowisko Krynica-Żegiestów S.A.. [dostęp 2017-01-13].
↑ Informacja na tablicy pamiątkowej wewnątrz budynku.

Bibliografia

Helena Postawka: Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju (pol.). Małopolski Instytut Kultury, maj 2011. [dostęp 2017-01-13].
Krynica-Zdrój, ul. Pułaskiego Kazimierza 35, Sanatorium „Patria” (pol.). fotopolska.eu. [dostęp 2017-01-13].

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 109 [dostęp 2017-01-13] .

[dnidziedzictwa.pl-2] Helena Postawka: Sanatorium „Patria” w Krynicy-Zdroju (pol.). Małopolski Instytut Kultury, maj 2011. [dostęp 2017-01-13].

[3] Patria (pol.). Uzdrowisko Krynica-Żegiestów S.A.. [dostęp 2017-01-13].

[4] Informacja na tablicy pamiątkowej wewnątrz budynku.

[1]

[2]

[3]

[4]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne