Sancho I Gruby

Ten artykuł od 2018-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Sancho I Gruby
— król Leónu —
król Leónu
Okres	od 956 do 958
Poprzednik	Ordoño III
Następca	Ordoño IV Nikczemny
Okres	od 960 do 966 lub 967
Poprzednik	Ordoño IV Nikczemny
Następca	Ramiro III
Dane biograficzne
Data śmierci	966 lub 967
Ojciec	Ramiro II
Matka	Urraka z Pampeluny
Żona	Teresa Ansúrez
Dzieci	Ramiro III, Urraka z Leónu

Sancho I Gruby, Otyły, Sancho I el Craso (zm. 966 lub 967) – król Leónu w latach 956 - 958 i od 960 r. do śmierci. Syn Ramira II i jego drugiej żony - Urraki z Pampeluny. Wnuk Sancha I Garcésa, króla Nawarry i Tody Aznárez. Objął władzę po przyrodnim bracie - Ordoño III.

Około połowy X w. chrześcijańskie królestwa Leonu i Nawarry ogarnęły niepokoje i bunty szlachty. Leon miał kłopoty zwłaszcza z separatystycznymi ruchami w Galicji, a szczególnie w Kastylii, gdzie przywódcą był Fernán (Ferdynand) González, pierwszy hrabia całej ówczesnej Kastylii. Po śmierci posiadającego duży autorytet Ramira II, spory przybrały na sile. Objęły również rodzinę królewską - Sancho spiskował przeciwko panującemu bratu.

Po objęciu władzy w 956 r. nie potrafił sobie poradzić z potężniejąca kastylijską opozycją i w 958 r. został zdetronizowany na rzecz kuzyna Ordoño, któremu historia nadała przydomek Nikczemny, uległego wobec hrabiego Gonzálesa. Sancho szukał pomocy na dworze babki i wuja Garcii I Sancheza, króla Nawarry, w Pampelunie, którzy również byli zagrożeni przez Gonzalesa. Sancho, Garcia i Toda zwrócili się o pomoc do najpotężniejszego wówczas władcy na Półwyspie Iberyjskim, emira Kordoby, kalifa Abd ar-Rahmana III, spokrewnionego z królem Nawarry. Cała rodzina złożyła w 958 r. umajjadzkiemu władcy hołd i otrzymała pomoc. W 959 r. Sancho z pomocą wojsk muzułmańskich zdobył twierdzę Zamora w Leonie, która stała się przyczółkiem do dalszej walki. W następnym roku wuj Sancha, Garcia I Sanchez, pokonał Fernáno Gonzálesa i wziął go do niewoli. Sancho przy pomocy wiernej sobie szlachty leońskiej odzyskał całe królestwo.

Kolejne lata panowania ubiegły Sancho na walkach z Maurami, z którymi stosunki po śmierci w 961 r. Abd ar-Rahmana, popsuły się. Pomimo zwycięstwa nad Fernáno Gonzálesem, nie udało się również spacyfikować separatystycznych ruchów w Galicji i Kastylii. Tamtejsza szlachta coraz bardziej niechętnie uznawała zwierzchnictwo Leonu i wzniecała bunty. W trakcie tych walk i sporów Sancho I został prawdopodobnie otruty^[1] w 966 lub 967 r.

Małżeństwo i potomkowie

W 960 Sancho poślubił Teresę Ansúrez (córkę hrabiego Ansura Fernándeza). Ich dziećmi byli:

• infant Ramiro III z Leónu (961-985),
• infantka Urraka z Leónu (?-v 997).

Przypisy

Władcy Leónu Dynastia Perez Ordoño I (850-866) Alfons III Wielki (866–910) García I (910–914) Ordoño II (914–924) Fruela II (924–925) Alfons IV Mnich (925–931) Ramiro II (931–951) Ordoño III (951–956) Sancho I Gruby (956–958) Ordoño IV Nikczemny (958–960) Sancho I Gruby (960–966) Ramiro III (966–984) Bermudo II (984–999) Alfons V (999–1028) Bermudo III (1028–1037) Dynastia Jimenez Ferdynand I Wielki (1037–1065) Alfons VI Mężny (1065–1072) Sancho II Mocny (1072) Alfons VI Mężny (1072–1109) Urraka (1109–1126) Dynastia Burgundzka Alfons VII Dobry (1126–1157) Ferdynand II (1157–1188) Alfons IX (1188–1230) Ferdynand III Święty (1217–1252) Od 1252 unia z Królestwem Kastylii (zobacz: władcy Kastylii-Leónu)

Władcy Galicji Władcy swebscy Pierwsza dynastia Hermeryk (409–438) Rekila (438–448) Rekiariusz (448–456) Agriwulf (456–457) Wojna domowa Maldras (457–460 w Luzytanii, 457 na północy) Framta (457 na północy) Richimund (457–464 na północy) Frumar (460–464 w Luzytanii) Remismund (464–464) Wiek ciemny Theodemund Veremund Hermeneric Schyłek Chararyk (550–558) Ariamir (558–561) Theodemar (561–570) Miro (570–583) Eboryk (lub Euryk, 583–584) Andeca (584–585) Malaryk (585) Panowanie wizygockie Leowigild (585–586) Rekkared I (586–601) Liuwa II (601–603) Witeryk (603–610) Gundemar (610–612) Sisebut (612–621) Rekkared II (621) Swintila (621–631) Sisenand (631–636) Chintila (636–639) Tulga (639–642) Chindaswint (642–653) Recceswint (653–672) Wamba (672–680) Erwig (680–687) Egika (687–702) Wittiza (702–710) Roderyk (710–711) Agila II (711–714) Panowanie austuryjskie Pierwsi władcy Pelayo (718–737) Favila (737–739) Alfons I Katolicki (739–757) Fruela I (757–768) Aurelio (768–774) Silo (774–783) Mauregato (783–788) Bermudo I Diakon (788–791) Alfons II (791–842) Nepotian (842) Dynastia Ramiro Ramiro I (842–850) Ordoño I (850–866) Królestwo Galicji Alfons III Wielki (866–910) Panowanie austuryjsko-leońskie Pierwsi władcy Ordoño II (910–924) Fruela II (924–925) Alfonso Froilaz (925–926) Dynastia Ordóñez Sancho I Ordóñez (925–929) Alfons IV Mnich (929–931) Ramiro II (931–951) Ordoño III (951–956) Sancho I Gruby (956–958) Ordoño IV Nikczemny (958–960) Sancho I Gruby (960–966) Ramiro III (966–982) Bermudo II (982–999) Alfons V (999–1027) Bermudo III (1027–1037) Dynastia Jimenez Ferdynand I Wielki (1037–1065) Królowie Galicji i Nawarry Dynastia galicyjsko-nawarryjska García II z Galicji (1065–1072) Alfons VI (1072) Sancho II Mocny (1072-1073) Alfons VI (1073–1109) Urraka Kastylijska (1109–1111) Dynastia burgundzka Alfons VII Imperator (1111–1157) Królowie Galicji i Leónu Ferdynand II (1157–1188) Alfons IX (1188–1230) Królowie Galicji-León i Kastylii-Toledo Pierwsi władcy Ferdynand III Święty (1230–1252) Alfons X Mądry (1252–1284) Sancho IV Odważny (1284–1292) Ferdynand IV Pozwany (1295–1312) Alfons XI (1312–1350) Piotr I Okrutny (1350–1369) Dynastia Trastámara Henryk II Trastamara (1369–1379) Jan I (1379–1390) Henryk III Chorowity (1390–1406) Jan II (1406–1454) Henryk IV (1454–1474) Izabela I Katolicka (1474–1516) władcy Hiszpanii