Sangiran

Sangiran stanowisko wczesnych ludzi[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo Indonezja
Typkulturowy
Spełniane kryteriumIII, VI
Numer ref.593
Region[b]Azja i Pacyfik
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę1996
na 20. sesji
Położenie na mapie Indonezji
Mapa konturowa Indonezji, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Sangiran stanowisko wczesnych ludzi”
Ziemia7°24′01,08″S 110°49′00,12″E/-7,400300 110,816700
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Sangiran – stanowisko paleoantropologiczne na Jawie (prowincja Jawa Środkowa), jedno z najbardziej znaczących stanowisk skamieniałości szczątków człowiekowatych na świecie.

W latach 1934–1942 Gustav von Koenigswald (1902–1982) prowadził prace, później kontynuowane m.in. przez Sastrohamidjojo Sartono i Teuku Jacoba (1929–2007), które zaowocowały odkryciem wielu skamieniałych szczątków człowiekowatych. Znaleziono tu szczątki Homo erectus (oznaczone jako Sangiran 27 i Sangiran 31) datowane na 1,6 mln lat oraz megantropa (Meganthropus).

W 1996 roku stanowisko Sangiran zostało wpisane na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Opis

Stanowisko paleoantropologiczne Sangiran znajduje się ok. 15 km na północ od miasta Solo w Jawie Środkowej[1][2]. Sangiran obejmuje obszar 5,600 ha[1] na terenie czterech kecamatanów: Gemolong, Kalijambe i Plupuh (w kabupatenie Sragen) oraz Gondangrejo (w kabupatenie Karanganyar)[2].

Geologicznie jest to kopuła z materiałem od późnego i środkowego pliocenu do czasów obecnych obejmującym okres 2,4 milionów lat[1].

Obszar, zamieszkały przez ostatnie 1,5 miliona lat, jest jednym z najbardziej znaczących stanowisk dla badań nad antropogenezą[1][2]. W latach 1889–2003 na terenie Indonezji odkryto 197 szczątków człowiekowatych, z czego 152 w Sangiran[3]. Znaleziono tu 60 skamieniałych szczątków Homo erectus, co stanowi ponad 50% wszystkich odkryć szczątków tych człowiekowatych na świecie[4]. Szczątki Homo erectus oznaczone jako Sangiran 27 i Sangiran 31 datowane są na 1,6 mln lat[5][6].

Znaleziono tu również wiele pozostałości narzędzi kamiennych sprzed 800 tys. lat z okresu paleolitu, m.in. narzędzia otoczakowe i rozłupce wykonane z chalcedonu i jaspisu[7].

W 1996 roku stanowisko Sangiran zostało wpisane na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO[1].

Historia odkryć

Część czaszki Homo erectus, oznaczona Sangiran 2, znaleziona przez Gustava von Koenigswalda w 1937 roku w Sangiran, Senckenberg Museum, Frankfurt nad Menem
Szczęka Homo erectus, tzw. Sangiran 4, znaleziona przez Gustava von Koenigswalda w Sangiran, Senckenberg Museum, Frankfurt nad Menem

Pierwsza wyprawa do Sangiran miała miejsce w 1893 roku pod przewodnictwem holenderskiego antropologa Eugène'a Dubois (1858–1940), który dwa lata wcześniej odkrył szczątki Homo erectus w pobliskim Trinil[8][9].

W 1934 roku w wiosce Ngebung niemiecko-holenderski antropolog Gustav von Koenigswald odkrył narzędzia z paleolitu[7], co zainspirowało go do dalszych prac w regionie (1936–1941), które zaowocowały odkryciami kolejnych szczątków Homo erectus oraz megantropa[8]. W 1937 roku von Koenigswald odkrył część czaszki Homo erectus, oznaczoną jako Sangiran 2[6]. W 1939 – części czaszki, oznaczone jako Sangiran 4, holotyp Pithecantropus dubius a w 1941 roku holotyp Meganthropus palaeojavanicus (Sangiran 6)[6].

Kolejne badania paleoantropologiczne i geologiczne przeprowadzono w latach 60. XX wieku[7]. W 1969 roku indonezyjski badacz Sastrohamidjojo Sartono znalazł prawie kompletną czaszkę Homo erectus, znalezisko oznaczono Sangiran 17[10].

W 1977 roku Gadjah Mada University z Yogyakarty założył tu ośrodek badań paleoantropologicznych[7]. Kolejnych odkryć szczątków człowiekowatych dokonali w 1989 roku naukowcy indonezyjscy i francuscy z paryskiego Musée de l’Homme[7]. W 1988 roku założono tu muzeum, a prace badawcze są nadal kontynuowane[7].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e UNESCO: Sangiran Early Man Site (ang.). [dostęp 2015-09-25].
  2. ↑ a b c Truman Simanjuntak, Bagyo Prasetyo, Retno Handini: Sangiran: Man, Culture, and Environment in Pleistocene Times : Proceedings of the International Colloquium on Sangiran, Solo-Indonesia, 21st-24th September 1998. Yayasan Obor Indonesia, 2001, s. 3. ISBN 9794643827. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)
  3. ↑ John G Fleagle, John J. Shea, Frederick E. Grine, Andrea L. Baden, Richard E. Leakey: Out of Africa I: The First Hominin Colonization of Eurasia. Springer Science & Business Media, 2010, s. 102. ISBN 978-90-481-9036-2. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)
  4. ↑ Truman Simanjuntak, Bagyo Prasetyo, Retno Handini: Sangiran: Man, Culture, and Environment in Pleistocene Times : Proceedings of the International Colloquium on Sangiran, Solo-Indonesia, 21st-24th September 1998. Yayasan Obor Indonesia, 2001, s. 4. ISBN 9794643827. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)
  5. ↑ Juan Luis Arsuaga, Ignacio Martínez, Mauricio Antón: The Chosen Species: The Long March of Human Evolution. John Wiley & Sons, 2006, s. 179. ISBN 978-1-4051-1533-9. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)
  6. ↑ a b c Bernard Wood: Wiley-Blackwell Encyclopedia of Human Evolution, 2 Volume Set. John Wiley & Sons, 2011. ISBN 978-1-4443-4247-5. [dostęp 2015-09-26].
  7. ↑ a b c d e f UNESCO: Sangiran Early Man Site (ang.). [dostęp 2015-09-25].
  8. ↑ a b Truman Simanjuntak, Bagyo Prasetyo, Retno Handini: Sangiran: Man, Culture, and Environment in Pleistocene Times : Proceedings of the International Colloquium on Sangiran, Solo-Indonesia, 21st-24th September 1998. Yayasan Obor Indonesia, 2001, s. 8. ISBN 9794643827. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)
  9. ↑ Truman Simanjuntak, Bagyo Prasetyo, Retno Handini: Sangiran: Man, Culture, and Environment in Pleistocene Times : Proceedings of the International Colloquium on Sangiran, Solo-Indonesia, 21st-24th September 1998. Yayasan Obor Indonesia, 2001, s. 24. ISBN 9794643827. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)
  10. ↑ Ian Tattersall: The Fossil Trail: How We Know what We Think We Know about Human Evolution. Oxford University Press, 1997, s. 171. ISBN 978-0-19-510981-8. [dostęp 2015-09-26]. (ang.)

Linki zewnętrzne

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Indonezji

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Indonezja

Media użyte na tej stronie

Flag of Indonesia.svg
bendera Indonesia
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Sangiran IV (Palate).jpg
Autor: Gerbil, Licencja: CC BY-SA 3.0
Palate (Oberkiefer und Gaumen) "Sangiran IV" (Original; 1,6 mya) of Homo erectus, collection Koenigswald (from 1939), Senckenberg-Museum, Frankfurt am Main, Germany
Calvaria Sangiran II (B).jpg
Autor: Gerbil, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Calvarium (Schaedeldach) "Sangiran II" (Original) of Homo erectus, collection Koenigswald, Senckenberg-Museum, Frankfurt am Main, Germany
Indonesia location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Indonesia.

Equirectangular projection. Stretched by 100.0%. Geographic limits of the map:

  • N: 6.5° N
  • S: -11.5° N
  • W: 94.5° E
  • E: 141.5° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Sangiran Early Man Site 2.JPG
Autor: Midori, Licencja: CC BY 3.0
Sangiran Early Man Site